Πώς η τεχνολογία συμβάλλει στην αντιμετώπιση περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας;

Η ενδοοικογενειακή βία, αποτελεί  έγκλημα που διώκεται και τιμωρείται από τις διατάξεις του Ν. 3500/2006. Στην Ελλάδα, πιο συγκεκριμένα, το τελευταίο διάστημα οι Υπηρεσίες της Ελληνικής Αστυνομίας, κλήθηκαν να διαχειριστούν αρκετές καταγγελίες περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας, ενώ ακολούθησαν και αρκετές σε αριθμό συλλήψεις για παραβάσεις του παραπάνω νόμου.

Ως κοινωνία, νιώθουμε οργή, θλίψη και “ασφυξία”, ακούγοντας τις πολυάριθμες περιπτώσεις ενδοοικογενειακής βίας, η οποία δυστυχώς έχει πολλές μορφές (ψυχολογική, λεκτική, σωματική κ.α.) ενώ σταδιακά δεν αποκλείεται να οδηγήσει και σε ανθρωποκτονία. Αποδεδειγμένα πλέον (αναφορικά και με τις περιπτώσεις των γυναικοκτονιών που έχουν συγκλονίσει την ελληνική κοινωνία το τελευταίο διάστημα), δεν είναι κάτι που δεν συμβαίνει “δίπλα” μας και μακριά από εμάς. Μπορεί να πρόκειται για μια γειτονική οικογένεια, για έναν συγγενή μας, ένα φίλος μας, άτομα υπεράνω υποψίας. Ορισμένα άτομα τη στιγμή που νιώθουν έτοιμα να μιλήσουν δεν ξέρουν που να απευθυνθούν και κατά πόσο θα γίνουν κατανοητά, ή ακόμη δυσκολεύονται να εκφράσουν τα συναισθήματά τους και να ζητήσουν βοήθεια επειδή μονίμως βρίσκονται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω της συνεχώς εξουσιαστικής επίβλεψης και ελέγχου από το κακοποιητικό άτομο ή άτομα στις σχέσεις τους αυτές. Το σπίτι τους, δεν αποτελεί πλέον ένα ασφαλές μέρος μακριά από τους χειρότερους εφιάλτες τους, καθώς το ¨τέρας¨ μένει εκεί.

Πώς μπορεί να καταπολεμηθεί μέσω της τεχνολογίας η κατάσταση αυτή;

• Υπάρχουν ορισμένοι τηλεφωνικοί αριθμοί, όπου μπορεί να απευθυνθεί είτε το θύμα είτε κάποιο τρίτο πρόσωπο(μάρτυρας), με τη χρήση μάλιστα κάποιων λέξεων «κωδικών», έτσι ώστε να μην γίνει αντιληπτό από τον κακοποιητή.
• Εάν κάποιος συνομιλεί μέσω κάμερας στο διαδίκτυο και τα μέσα, μπορεί να χρησιμοποιήσει συγκεκριμένη χειρονομία (διεθνές σήμα «Βοήθησέ με»), ώστε αυτός που βρίσκεται στην οθόνη του να καταλάβει πως κάτι κακό συμβαίνει. Η χειρονομία είναι η εξής: η παλάμη σηκωμένη ανοιχτά ενωμένα δάχτυλα- φέρνουμε τον αντίχειρα εμπρός και κλείνουμε τα δάχτυλα πάνω στον αντίχειρα. Απαραίτητη προϋπόθεση για να επιτευχθεί αυτό, είναι η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του εκάστοτε θύματος για να γνωρίζει τις λύσεις που μπορούν να δοθούν σε κρίσιμες καταστάσεις, αλλά και του θεατή, ακροατή συνανθρώπου μας , προκειμένου να αναγνωρίσει το ¨κάλεσμα¨ βοηθείας του θύματος.
• Παρατηρούμε επίσης στο διαδίκτυο, πως σε λογαριασμούς στα social media,( Facebook, Instagram) δημιουργούνται ολοένα και περισσότεροι λογαριασμοί με περιεχόμενο ανθρωπιστικό – κοινωνικό , με σκοπό την ενημέρωση και παροχή βοήθειας σε όλα τα μέλη της κοινότητας ανεξαιρέτως(με τη μορφή παραστατικών βίντεο, σεναρίων, στίχων, συνθημάτων κλπ). Σε αυτούς τους λογαριασμούς, πολλά άτομα μοιράζονται εμπειρίες κακοποιητικών σχέσεων ακόμη και εγκληματικών συμπεριφορών, ενώ παράλληλα ενισχύεται έτσι και το αίσθημα της ταύτισης. Όσο περισσότερα άτομα μιλάνε, δίνουν θάρρος και κουράγιο σε άλλα τόσα, δημιουργώντας έτσι αισθήματα ενότητας και ασφάλειας , μια αίσθηση πραγματικού ενδιαφέροντος πως κάτι θα αλλάξει. Επιπλέον, μέσω των λογαριασμών αυτών τα άτομα ενημερώνονται συνεχώς για τις εξελίξεις της καθημερινότητας, όπως για τους τρόπους που μπορούν να ζητήσουν βοήθεια. Πολλές φορές είναι πιο εύκολο για τα θύματα να εκμυστηρευτούν προσωπικές τους εμπειρίες και συναισθήματα πίσω από μια οθόνη. Όσο περισσότερες κοινοποιήσεις γίνονται, τόσο θα αυξάνει και ο βαθμός της κινητοποίησης των χρηστών. Πρέπει να γίνει αντιληπτό, πως τέτοιες κακοποιητικές συμπεριφορές δεν είναι φυσιολογικές ούτε θα αλλάξει κάτι στο μέλλον με υποσχέσεις και απολογίες.
• Στη Γαλλία, υπάρχουν ειδικά βραχιολάκια με σύστημα εντοπισμού GPS, για τον περιορισμό περιστατικών ενδο-οικογενειακής βίας. Οι Γάλλοι δικαστές δηλαδή, εάν επιθυμούν έχουν την επιλογή να απαιτούν ηλεκτρονικά βραχιόλια παρακολούθησης αστραγάλου για παραβάτες ενδοοικογενειακής βίας. Οι γυναίκες και η αστυνομία μέσω της οθόνης του GPS εάν γνωστοί κακοποιοί φτάνουν σε συγκεκριμένη απόσταση από τα θύματά τους.(Σε Ισπανία και ΗΠΑ, παρατηρήθηκε μείωση του φαινομένου κατόπιν χρήσης αυτών των βραχιολιών). πχ Μπορεί να επιβληθεί σε άνδρες που έχουν καταδικαστεί για επίθεση ή ως μέρος της προστασίας των γυναικών που έχουν καταγγείλει κακοποίηση ακόμη και πριν την καταδίκη. Εφόσον φέρει θετικά αποτελέσματα, θα μπορούσαμε να σκεφτούμε ανάλογους τρόπους αντιμετώπισης του φαινομένου, εκμεταλλευόμενοι σωστά πάντοτε την τεχνολογία και την ανάπτυξής της.

Είναι απολύτως κατανοητό πως το να αποδεχτεί κανείς το γεγονός πως υφίσταται την οποιαδήποτε μορφή βίας, αλλά και να βρει το κουράγιο να ζητήσει βοήθεια και να φύγει από το όποιο κακοποιητικό περιβάλλον μοιάζει αδύνατο και αρκετά δύσκολο. Ωστόσο, είναι αρκετά ελπιδοφόρο το γεγονός ότι η κοινωνία αντιδράει ολοένα και περισσότερο απέναντι σε απαρχαιωμένες αντιλήψεις που συνδέονται άμεσα με συνήθειες που συνηθίζονταν να τηρούνται σε παλαιότερες εποχές, χωρίς να σημαίνει αυτό παράλληλα πως θα έπρεπε να επικροτούνται ακόμα και τότε. Σήμερα όμως, η κοινωνία μεταβάλλεται και μαζί με αυτήν την μεταβολή έρχεται και η μεγιστοποίηση της αλληλεγγύης που οφείλουμε να επιδιώκουμε καθημερινά, πόσο μάλλον σε ιδιαίτερες και προβληματικές περιπτώσεις.

csii.gr