Η ψεύτικη εικόνα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης

Ο όρος “μέσα κοινωνικής δικτύωσης” (social media) αναφέρεται στις πλατφόρμες εκείνες που χρησιμοποιούνται στο διαδίκτυο με σκοπό την αλληλεπίδραση των χρηστών, τη σύνδεση μεταξύ τους, αλλά και την ανταλλαγή περιεχομένου. Οι πιο δημοφιλείς εκ των οποίων είναι το Facebook, Instagram, Twitter, tik tok. 

Τα παιδιά και ιδίως οι έφηβοι, χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σε ένα μεγάλο μέρος της καθημερινότητας τους. Αυτό φυσικά δεν παύει να αποφέρει τόσο θετικά, όσο και αρνητικά αποτελέσματα. Ένα σημαντικό αρνητικό αποτέλεσμα το οποίο θα αναλύσουμε παρακάτω είναι η “ψεύτικη” εικόνα που παρουσιάζουν οι έφηβοι μέσα από τις πλατφόρμες αυτές. 

Όπως έχει αποδειχθεί από έρευνες, κυρίως τα κορίτσια στην εφηβεία, συνηθίζουν να ανεβάζουν φωτογραφίες στα κοινωνικά μέσα έπειτα από επεξεργασία και βάζοντας φίλτρα, με απώτερο σκοπό να φαίνονται πιο όμορφες στις φωτογραφίες τους. 

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα που πραγματοποιήθηκε από το Dove Self Esteem Project, ένα μεγάλο ποσοστό, περίπου το 93% των κοριτσιών (14-17 ετών), θα χρησιμοποιούσαν φίλτρα με σκοπό να μοιάζουν πιο όμορφες, το 67% των κοριτσιών (10-13 ετών) έχουν ήδη εφαρμόσει ένα φίλτρο ώστε να επεξεργαστούν την εξωτερική τους εμφάνιση στις φωτογραφίες τους. Επιπλέον, το 76% των κοριτσιών (14-17 ετών) προτιμούν την επεξεργασμένη εικόνα τους στις φωτογραφίες σε σχέση με την μη επεξεργασμένη, ενώ τέλος, πάνω από 90% των κοριτσιών (10-13 ετών) ανέφεραν πως το σχολείο πρέπει να διδάσκει πώς να εκτιμούν την διαφορετικότητα του κάθε ατόμου και το πώς να νιώθουν όμορφα με το σώμα τους.

Η σύγχρονη αυτή τάση των φιλτραρισμένων και επεξεργασμένων φωτογραφιών στα κοινωνικά δίκτυα δημιουργεί σαφώς αρνητική επιρροή στους έφηβους, καθώς τους επηρεάζει με τέτοιο τρόπο ώστε να θέτουν υπεροπτικές προσδοκίες ή ακόμα και να χάνουν την επαφή με την πραγματικότητα. 

Σύμφωνα με τον Δρ. Χάουαρντ, τα φίλτρα διαμορφώνουν έναν φαύλο κύκλο που ωθεί τους ανθρώπους στο να ξοδεύουν αρκετό χρόνο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με σκοπό την επιβεβαίωση της εξωτερικής τους εικόνας, η οποία ωθεί στην μείωση της διάδρασης με τον πραγματικό κόσμο. 

Τα φίλτρα στις φωτογραφίες των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης επιδρούν σημαντικά στο τρόπο όπου τα κορίτσια κυρίως είναι δημιουργικά με το περιεχόμενο που αναρτούν, επιτρέποντάς τους να πειραματιστούν με την αυτοέκφραση. Παρόλα αυτά, όταν τα κορίτσια προσπαθούν να ανταποκριθούν σε μη ρεαλιστικά πρότυπα που δεν μπορούν να επιτευχθούν στην πραγματική ζωή, γεννάται ο κίνδυνος να διαστρεβλωθεί ο τρόπος με τον οποίο προβάλλονται στα κοινωνικά δίκτυα και δημιουργείται επιβλαβές αντίκτυπο για την αυτοεκτίμηση τους. 

Οι έφηβοι που χρησιμοποιούν φίλτρα ενδεχομένως αντιμετωπίζουν χαμηλά ποσοστά αυτοεκτίμησης. Τα φίλτρα αυτά ωστόσο, διαιωνίζουν το αίσθημα αυτό, καθώς επίσης και τα αισθήματα μοναξιάς και απομόνωσης. 

Η τάση αυτή, ακόμα, ενδέχεται να οδηγήσει στην εμφάνιση σωματικής δυσμορφικής διαταραχής, η οποία αποτελεί ψυχική διαταραχή όπου το άτομο κατακλύζεται από έμμονες ιδέες ότι κάποιο μέρος του σώματος του είναι εμφανισιακά “άσχημο”.

Εν κατακλείδι, μελέτες έχουν δείξει ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επηρεάζουν ακόμα και τις τάσεις στην πλαστική χειρουργική, καθώς οι πελάτες ζητούν από τους γιατρούς να ‘’μοιάσουν’’ με φωτογραφίες του φιλτραρισμένου εαυτού τους. 

csii.gr