Το κίνημα του ντανταϊσμού και ο αντικατοπτρισμός του!

Γράφει ο Λουκάς Αναγνωστόπουλος

Το 1915 στη Ζυρίχη της ουδέτερης Ελβετίας και εν μεσω του παραλογισμού του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, μια ομάδα νεαρών καλλιτεχνών ιδρύουν το κίνημα του ντανταϊσμού. Η σύλληψη ήταν απλή αλλά στην απλότητα κρύβεται το σπέρμα της γονιμης σκέψης, της γονιμης τέχνης. Σύμφωνα με τους ντανταιστες, εφόσον η λογική, ο ορθολογισμός, οι παραδόσεις, οι κανόνες, η τάξη είχαν οδηγήσει στον παραλογισμό του πολεμου, θα αμφισβητηθουν με κριτική σκέψη και παράλογο χιούμορ μέσα από έργα και δρώμενα που μοιάζουν να μην έχουν καμία απολύτως λογική και να μην ακολουθούν καμιά παραδοσιακή νορμα.

Η ποίηση, το θέατρο και η γραφιστική είναι οι κύριοι τομείς που αναπτύχθηκε. Το Cabaret Voltaire γίνεται η έδρα του ντανταϊσμού. Εκεί ξεκινά η εντυπωσιακή, γονική και άκρως ενδιαφέρουσα διαδρομή των ελεύθερων πνευμάτων και η επίθεσή τους στο κατεστημένο. Η πορεία του ντανταϊσμού υπήρξε βραχυβια αφού έληξε με τη λήξη του πολέμου. Από την ώρα της αμφισβήτησης είχε φτάσει η ώρα του χτισιματος. Η επίδραση του κινήματος όμως θα συνεχίσει να υπάρχει. Ο πίνακας είναι του Γερμανού ζωγράφου και κινηματογραφιστή Χανς Ρίχτερ που ανηκε στην ομάδα των ντανταϊστων.

Τιτλοφορείται “η μητέρα και το παιδί”. Μου αρέσει αυτός ο πίνακας. Μέσα σε όλον τον παραλογισμό του κόσμου, τότε και σήμερα, ένα σημάδι ακαταλυτης αγάπης είναι η σχέση μάνας και παιδιού. Εμείς σε αντίθεση με το παιδί του πίνακα κατασπαραξαμε τη μάνα γη. Είναι ώρα να της επιστρέψουμε την αγάπη που μας δείχνει. Για το καλό το δικό της μα κυρίως το δικό μας. Αφού αυτά που θεωρήσαμε ως λογικά μας έφεραν σε αυτή την παράλογη κατάσταση είναι η ώρα της αμφισβήτησης. Για να δούμε πως θα χτίσουμε από δω και πέρα.