Ο κόκορας του Σωκράτη και λοιπά φθινοπωρινά δαιμόνια. Ομορφιά και φινέτσα, που κρύβεστε αλήθεια;

Χαίρετε, Ας ξεκινήσουμε τον σημερινό κοινό μας φθινοπωρινό περίπατο με μια ερώτηση. Τι κοινό μπορεί να έχουν η πτώση του άνδρα από τους δίδυμους πύργους, τα στενά της Αβάνας και της Ομόνοιας, ο κόκορας του Σωκράτη και ο Νέρωνας; Προσπερνώντας τις δυο προφανείς απαντήσεις στο μυαλό σας, δηλαδή ότι δεν έχουν καμία σχέση και ότι ο δόλιος το έχασε το μυαλό του σε ένα ζεστό του Σεπτέμβρη πρωινό, ας ξετυλίξουμε μαζί τον μίτο για να βγούμε από τον λαβύρινθο των φαινομενικά τυχαίων και άσχετων μεταξύ των ανθρώπων, ιδεών, συναισθημάτων, γεγονότων, ήχων, εικόνων και λέξεων.

Στο δικό μου μυαλό το πέρασμα στον 21ο αιώνα σηματοδοτείται από την πτώση του ανθρώπου από τους θεόρατους δίδυμους πύργους λίγο πριν καταρρεύσουν. Παραδομένοι στη φωτιά ύστερα από το κάρφωμα των αεροπλάνων στα σπλάχνα τους, οι πύργοι ψυχομαχούν παρασέρνοντας χιλιάδες κόσμου σε εφιαλτικό φινάλε. Τότε λοιπόν ορισμένοι άνθρωποι αποφασίζουν να πηδήξουν από 100 και ορόφους ύψος. Εκεί βγήκε η πιο συγκλονιστική φωτογραφία, ένας καλοντυμένος κύριος με το κεφάλι κάτω να πέφτει με ιλιγγιώδη ταχύτητα.

Η τραγική ειρωνεία είναι ότι πήρε την πιο λογική απόφαση στην πιο παράλογη συνθήκη. Αποφάσισε το γρήγορο τέλος από το να καεί ζωντανός σε ένα θεόρατο πύργο που δέχτηκε επίθεση από αεροπλάνο, επίθεση που διατάχτηκε από τις σπηλιές του Αφγανιστάν, στην άλλη άκρη κόσμου. Σκεφτείτε λίγο. Μια συνηθισμένη μέρα αυτός ο άνθρωπος έβαλε τα ρούχα του και πήγε στη δουλειά. Σε μερικές ώρες, κλήθηκε να διαλέξει τον τρόπο θανάτου του.

Τι θέλω να πω με αυτό το ακραίο παράδειγμα; Κάθε μέρα καλούμαστε να ορθολογικοποιήσουμε τις επιλογές μας σε ένα κόσμο παράλογων συνθηκών και να απολογηθούμε για τα «παράλογα» που νιώθουμε ή σκεφτόμαστε που ξεφεύγουν από τις παγιωμένες νόρμες λογικής και αισθημάτων. Είναι τόση παράλογη προσπάθεια που καταντά λογική. Είναι αυτή η προσπάθεια που σταδιακά οδηγεί την οικουμένη σε ιστορικές τρέλες. Υπάρχει στα αλήθεια λύση;

Την απάντηση την έχει δώσει ο ασκητικός Φιοντόρ. Μόνο η ομορφιά θα σώσει τον κόσμο. Ποια ομορφιά όμως; Αυτή η κατασκευασμένη, αγορασμένη απόπειρα να μακιγιάρουμε τα κενά μας για να αντέξουμε τον καθρέπτη, τις ενοχές μας και τα αδιέξοδα μας; Ομορφιά είναι φίλοι μου οι μοναχικοί περίπατοι, τα παιδικά γέλια, ο τρόπος που κρατά σιωπηλά και τρυφερά ο ένας τον άλλο σ’ ένα καλοκαιρινό ηλιοβασίλεμα, το άγριο λίκνισμα των κορμιών σε ένα αποπνικτικό καταμεσήμερο στα στενά της Αβάνας.

Ομορφιά είναι οι θολές γραμμές των οριζόντων που διακρίνονται στα χωρίσματα των φθαρμένων πεζοδρομίων της Ομόνοιας ,που περιμένει έναν αναμαλλιασμένο νεαρό Αρθούρο Ρεμπώ να πεταχτεί από τα σοκάκια και να αφηγηθεί την ομορφιά της.

Τι απαιτεί η ομορφιά για να τη ζήσουμε; Την παύση. Το ένα ρημαδιακό δευτερόλεπτο να σταθούμε και να απολαύσουμε την παρέα της ζωής που περνά από δίπλα μας. Τι άλλο απαιτεί; Τη φινέτσα. Μεγαλώνοντας παρατηρώ τις αλλαγές στην οπτική μου. Πέρα από την ουσία των πραγμάτων, εξετάζω τον τρόπο που υλοποιούνται, γράφονται, λέγονται, γίνονται εικόνες και ήχοι.

Είναι η φινέτσα που στην εποχή της ταχύτητας αγνοείται βάναυσα και όμως αυτή η φινέτσα (που δεν μπορεί να αγοραστεί) κυρίες ομορφαίνει το υφαντό της ζωής. Είναι το ίδιο το υφαντό που η Κλωθώ, η Λάχεσις και η Άτροπος το ράβουν, το ξηλώνουν, του αλλάζουν σχήμα και μορφή. Είναι όμως όλες οι κλωστές εκεί. Το παρελθόν, το παρόν, το μέλλον, οι τόποι, οι άνθρωποι, οι ιδέες, τα συναισθήματα. Όλα δένουν μεταξύ τους αρκεί να σταθούμε ένα δευτερόλεπτο. Ώρα λοιπόν να δέσουμε τον κόκορα του Σωκράτη και το Νέρωνα με τα υπόλοιπα.

Η αυλαία πέφτει. Την ώρα που ο Σωκράτης πίνει το κώνειο οι τελευταίες του λέξεις είναι «Χρωστάμε, Κρίτωνα, έναν κόκορα στον Ασκληπιό. Να του τον δώσετε, μην το αμελήσετε». Καμία βαθιά φιλοσοφία, απλά η συνέχεια της ζωής και η εξόφληση του χρέους. Όποιο και αν είναι αυτό. Σε αντίθεση ο φαύλος και πυρομανής Νέρωνας θρηνεί στα τελευταία του λόγια «Αλίμονο, τι μεγάλος καλλιτέχνης χάνεται».

Δείτε την αντίθεση στο πέσιμο της αυλαίας. Η φινέτσα καλοί μου. Η ομορφιά της αέναης βραχνάδας του κόκορα για το ξημέρωμα που έρχεται απέναντι σε θεατρινίστικα λόγια και συμπεριφορές.

Τα σέβη μου.

Λουκάς Αναγνωστόπουλος