Γιατί απονέμεται σε τόσο λίγες γυναίκες το βραβείο Νόμπελ;

Το ίδρυμα Νόμπελ βρίσκεται στο στόχαστρο καθώς δεν δείχνει καμία διάθεση να εφαρμόσει ποσοστώσεις φύλου ή εθνότητας στην επιλογή των υποψηφίων. Είναι χαρακτηριστικό ότι στα 120 χρόνια που δίνεται το βραβείο μόνο το 6,2% των νικητών είναι γυναίκες.

Ο επικεφαλής της Σουηδικής Ακαδημίας Επιστημών, που απονέμει τα Νόμπελ, απέκλεισε τη θέσπιση ποσοστώσεων φύλου ή εθνότητας για την επιλογή των βραβευμένων. Ο Γκόραν Κ. Χάνσον παραδέχεται ότι υπάρχουν «τόσο λίγες γυναίκες» στον κατάλογο των βραβευμένων, αλλά υποστηρίζει ότι τα Νόμπελ πηγαίνουν τελικά σε όσους είναι οι πιο «άξιοι».

Η Φιλιππινέζα δημοσιογράφος, Μαρία Ρέσα, ήταν η μόνη γυναίκα που κέρδισε φέτος το διάσημο βραβείο, το οποίο μοιράστηκε με τον Ρώσο συνάδελφό της, ενώ οι υπόλοιποι 12 ήταν άνδρες. Αναμενόμενο γεγονός καθώς από την ίδρυσή του θεσμού το 1901, μόνο 59 βραβεία Νόμπελ έχουν απονεμηθεί σε γυναίκες, ήτοι μόλις το 6,2%.

«Είναι λυπηρό το γεγονός ότι υπάρχουν τόσο λίγες γυναίκες βραβευμένες με Νόμπελ. Αντικατοπτρίζει τις άδικες συνθήκες στην κοινωνία, ιδιαίτερα τα προηγούμενα χρόνια, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν. Και υπάρχουν πολλά περισσότερα να κάνουμε» δήλωσε o Χάνσον στην Agence France-Presse προσθέτοντας ότι «αποφασίσαμε ότι δεν θα έχουμε ποσοστώσεις για το φύλο ή την εθνικότητα» γιατί σημασία έχει να βραβευτεί όποιος έκανε τη σημαντικότερη ανακάλυψη, όποιος είχε τη σημαντικότερη συνεισφορά, γιατί αυτό είναι «το πνεύμα της τελευταίας θέλησης του Άλφρεντ Νόμπελ».

Όμως, διαβεβαίωσε πως η ακαδημία θα διασφαλίσει ότι «όλες οι άξιες γυναίκες θα έχουν μια δίκαιη ευκαιρία να αξιολογηθούν για το βραβείο Νόμπελ» και πως «έχουν καταβληθεί σημαντικές προσπάθειες» για να ενθαρρυνθούν οι υποψηφιότητες γυναικών επιστημόνων.

Αναφέρθηκε στην βράβευση γυναικών επιστημόνων τα τελευταία δύο χρόνια: στις βιοχημικούς Εμμανουέλ Σαρπαντιέ και Τζένιφερ Ντούντνα, στην αστρονόμο  Άντρεα Μία Γκεζ, και στην οικονομολόγο Έσθερ Ντουφλό, υποστηρίζοντας ότι επιλογή τους αυξήθηκε σε σύγκριση με τις προηγούμενες δεκαετίες.

«Λάβετε υπόψη ότι μόνο το 10% περίπου των καθηγητών φυσικών επιστημών στη δυτική Ευρώπη ή τη Βόρεια Αμερική είναι γυναίκες, και ακόμη χαμηλότερα αν πάτε στην ανατολική Ασία» σημείωσε ο Σουηδός.

«Και θα συνεχίσουμε να διασφαλίζουμε ότι έχουμε γυναίκες στις επιτροπές μας, αλλά χρειαζόμαστε βοήθεια και η κοινωνία πρέπει να βοηθήσει. Χρειαζόμαστε διαφορετική συμπεριφορά απέναντι στις γυναίκες που ασχολούνται με τις επιστήμες… Έτσι ώστε να έχουν την ευκαιρία να κάνουν αυτές τις ανακαλύψεις που βραβεύονται»

Σημειώνεται πως η Νεοζηλανδήφυσικός και συγγραφέας Λόρι Γουίνκλες, επέκρινε σήμερα την ακαδημία σε μια σειρά από tweets λέγοντας πως δεν εκπλήσσεται για τις «ξεπερασμένη στάση» της ακαδημίας. 

The Guardian