Φυγή | Ένας διαφορετικός τρόπος να μας πουν κάτι τα παιδιά

Η Ευαγγελία Τσιάμη είναι ένα νεαρό κορίτσι 22 χρονών, το οποίο έχει εξαφανιστεί τρεις φορές σε διάστημα περίπου ενός μήνα. Πρώτη φορά εξαφανίστηκε στις 13/8 από το Χαϊδάρι Αττικής, δεύτερη φορά στις 15/8 από το Γενικό Νοσοκομείο «Τζάνειο», ενώ τελευταία φορά τα ίχνη της χάθηκαν ξανά στις 9/9 από το Χαϊδάρι Αττικής. Για την εξαφάνισή της ενημερώθηκαν οι Αστυνομικές Αρχές αλλά και το «Χαμόγελο του Παιδιού», το οποίο προχώρησε σε δημοσιοποίηση των στοιχείων της, καθώς συντρέχουν λόγοι που θέτουν την ζωή της σε κίνδυνο, κι έτσι βρέθηκε στις 10/9 και είναι καλά στην υγεία της.

Με αφορμή το συγκεκριμένο περιστατικό γεννάται το ερώτημα σχετικά με το ποια μπορεί να είναι τα αίτια και η ψυχολογική υπόσταση πίσω από τις συχνές εξαφανίσεις της νεαρής Ευαγγελίας, αλλά και άλλων παιδιών, τα οποία τρέπονται σε φυγή από το σπίτι και την οικογένειά τους. Ένα παιδί μπορεί να τραπεί σε φυγή για ποικίλους λόγους. Τις περισσότερες φορές, οι λόγοι αυτοί αφορούν ένα κακοποιητικό περιβάλλον, ενδοοικογενειακά προβλήματα, έλλειψη επικοινωνίας, συναισθηματική αποξένωση μεταξύ των μελών της οικογένειας και απόρριψη ή παραμέληση από τους γονείς.

Αρχικά, πρέπει να τονιστεί ότι τα παιδιά που φεύγουν δεν είναι τα ίδια προβληματικά, αλλά η κατάσταση την οποία βιώνουν. Για να φτάσουν σε αυτό το σημείο, σημαίνει ότι δεν μπορούν να βρουν άλλον τρόπο να αντιμετωπίσουν αυτό που ζουν, ότι δεν αντέχουν άλλο ψυχολογικά και η μόνη τους διέξοδος είναι η φυγή. Εγκαταλείποντας το σπίτι στέλνουν το μήνυμά τους για βοήθεια, προσοχή και ευαισθητοποίηση από την κοινωνία. Είναι ένας τρόπος για να πουν «Ακούστε μας!».

Όσον αφορά το ψυχολογικό προφίλ των παιδιών αυτών, είναι δύσκολο να εντοπίσουμε συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που συσχετίζονται αποκλειστικά με τη φυγή. Ωστόσο, τις περισσότερες φορές παρουσιάζονται εσωστρεφή, με καταθλιπτική διάθεση και δίχως ανεπτυγμένες κοινωνικές σχέσεις. Αισθάνονται μοναξιά, πίεση, απογοήτευση, έλλειψη κατανόησης και στήριξης από τους γύρω τους. Με άλλα λόγια, αισθάνονται ένα συναισθηματικό κενό και «εγκλωβισμένα» μέσα στο ίδιο τους το σπίτι. Επιπλέον, υπάρχουν και κάποια σημάδια, που πρέπει να λειτουργούν προειδοποιητικά για τους γονείς, όπως:

• Το να δηλώσει το ίδιο το παιδί ότι θέλει να φύγει.
• Η απομόνωση.
• Η απότομη και χωρίς ερμηνεία διάθεση του παιδιού να παραβιάζει τους κανόνες του σπιτιού.
• Η απότομη και χωρίς ερμηνεία αλλαγή συνηθειών του παιδιού.
• Το να κρύβει χρήματα ή και ρούχα στο δωμάτιο του.

Κάθε παιδί που φεύγει από το σπίτι, είναι ένα παιδί αβοήθητο που εκτίθεται σε πλήθος κινδύνων και γι΄αυτό χρειάζεται να προλαμβάνουμε τέτοιες καταστάσεις. Πώς θα γίνει αυτό; Ο καλύτερος τρόπος να αποτρέψουμε τη φυγή είναι η ανάπτυξη υγειών και ουσιαστικών σχέσεων επικοινωνίας και εμπιστοσύνης με το παιδί. Ο γονιός πρέπει να αποτελεί στήριγμα για εκείνο, να είναι διαθέσιμος στις ανάγκες του, να αναπτύσσει διάλογο μαζί του, να συζητά ό,τι το προβληματίζει, να το αποδέχεται και να μη το απορρίπτει. Ακόμη, απαραίτητη είναι η καλλιέργεια ενσυναίσθησης. Όταν παρατηρείτε αλλαγές στη συμπεριφορά του παιδιού και θεωρείτε ότι κάτι συμβαίνει προσεγγίστε το, πείτε του ότι είστε εκεί για εκείνο, πως δεν χρειάζεται να ανησυχεί και πως ό,τι κι αν συμβαίνει θα το αντιμετωπίσετε μαζί. Δείξτε στο παιδί σας πως είστε εκεί, ακόμα και όταν έχει κάνει κάποιο λάθος, ώστε να μη φοβάται να σας μιλήσει γιατί θεωρεί ότι θα το μαλώσετε ή θα το κατακρίνετε.

Τέλος, σημαντικό είναι να αναφέρουμε ότι οι νεαροί φυγάδες που επιστρέφουν στο σπίτι χρειάζονται προσεκτική μεταχείριση, ώστε να μην επαναληφθεί παρόμοιο περιστατικό. Χρειάζεται υποστήριξη από το οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον, για να επιτευχθεί η εμπιστοσύνη και να αποφευχθεί ο στιγματισμός. Επιπλέον, απαραίτητη κρίνεται και η συμβολή ενός ειδικού για να βοηθήσει και να δώσει τις σωστές κατευθυντήριες γραμμές.

csii.gr