Γιατί το Facebook ευνοεί τους χρήστες που ασκούν ρητορική μίσους και διαδίδουν παραπληροφόρηση;

«Η πλειοψηφία της δημόσιας δραστηριότητας στο Facebook προέρχεται από μια μικρή, υπερδραστήρια ομάδα σούπερ χρηστών και η πλατφόρμα βασίζεται σε αυτούς για να αποφασίσει τι βλέπουν όλοι. Περιμέναμε ότι θα ήταν άσχημο. Αυτό που βρήκαμε ήταν πολύ χειρότερο».

Αυτό είναι το πόρισμα μιας νέας έρευνας που πραγματοποίησαν o Μάθιου Χίντμαν, καθηγητής του τμήματος ΜΜΕ στο Πανεπιστήμιο George Washington, ο Ναθάνιελ Λούμπιν, συνεργάτης στο Digital Life Initiative στο Πανεπιστήμιο Κορνέλ και πρώην διευθυντής του Γραφείου Ψηφιακής Στρατηγικής του Λευκού Οίκου υπό τον Πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα και ο Τρέβορ Ντέιβις, ιδρυτής της CounterAction, μιας εταιρείας ψηφιακών πληροφοριών στην Ουάσιγκτον.

Για περισσότερο από ένα χρόνο οι τρείς ερευνητές εξέτασαν ένα τεράστιο σύνολο δεδομένων και μελέτησαν τη συμπεριφορά των χρηστών στις 500 σελίδες του Facebook στις ΗΠΑ, που έχουν τη μεγαλύτερη εμπλοκή χρηστών.

Η έρευνά τους, μέρος της οποίας θα υποβληθεί για αξιολόγηση από ομοτίμους αργότερα φέτος, έχει ως στόχο να κατανοήσει καλύτερα τους χρήστες που ασκούν ρητορική μίσους και παραπληροφόρησης στο Facebook.

«Ελπίζαμε να μάθουμε πώς χρησιμοποιούν την πλατφόρμα και κυρίως πώς αντιδρά το Facebook», γράφουν στο άρθρο τους που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό The Atlantic.

«Η πιο ανησυχητική πτυχή των ευρημάτων μας είναι ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν είναι κάποια περιθωριακά τρολ, αλλά αποτελούν μέρος μιας ελίτ, μιας κατηγορίας χρηστών που παράγουν περισσότερα likes, κοινοποιήσεις, αντιδράσεις, σχόλια και αναρτήσεις από το 99% των χρηστών του Facebook στην Αμερική», τονίζουν οι τρείς επιστήμονες.

Καθώς ο αλγόριθμος του Facebook επιβραβεύει την εμπλοκή, αυτοί οι σούπερ-χρήστες έχουν τεράστια επιρροή στο ποιες αναρτήσεις εμφανίζονται πρώτες στις ροές των άλλων χρηστών και ποιες δεν εμφανίζονται καθόλου.

«Ακόμα πιο σοκαριστικό είναι το πόσο μοχθηροί είναι οι περισσότεροι από αυτούς. Οι πιο υβριστικοί άνθρωποι στο Facebook, όπως αποδεικνύεται, έχουν τη μεγαλύτερη δύναμη να διαμορφώνουν το Facebook», αναφέρουν χαρακτηριστικά οι συγγραφείς του άρθρου.

«Η δραστηριότητα του Facebook είναι πολύ πιο συγκεντρωτική από ό,τι οι περισσότεροι συνειδητοποιούν. Η εταιρεία αρέσκεται στο να τονίζει το εύρος της πλατφόρμας της. Σχεδόν 2,9 δισεκατομμύρια ενεργοί χρήστες μηνιαίως επισκέπτονται εκατομμύρια δημόσιες σελίδες και ομάδες. Αυτό είναι παραπλανητικό. Η ανάλυσή μας δείχνει ότι η δημόσια δραστηριότητα επικεντρώνεται σε ένα πολύ μικρότερο σύνολο σελίδων και ομάδων που επισκέπτονται πολύ λιγότεροι χρήστες», εξηγούν οι συγγραφείς.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι κορυφαίες σελίδες, όπως αυτές του Ben Shapiro, του Fox News και των Occupy Democrats, είχαν δεκάδες εκατομμύρια αλληλεπιδράσεις το μήνα, ενώ όλες οι σελίδες των ΗΠΑ που κατατάσσονται στην 300η ή χαμηλότερη θέση όσον αφορά την εμπλοκή χρηστών, είχαν λιγότερες από 1 εκατομμύριο αλληλεπιδράσεις η καθεμία. Οι σελίδες με τη μεγαλύτερη εμπλοκή περιλάμβαναν παραδείγματα από την άκρα δεξιά και την άκρα αριστερά, ωστόσο οι δεξιές σελίδες κυριαρχούσαν.

Οι συγγραφείς ανέλυσαν τη δραστηριότητα σε 500 σελίδες με την υψηλότερη μέση εμπλοκή κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού του 2020. Οι κορυφαίες σελίδες είχαν πολιτικό περιεχόμενο, αλλά ο κατάλογος περιλάμβανε και άλλες με ευρύτερη θεματολογία όπως άγρια φύση, χριστιανισμός, μαγειρική, χειροτεχνία, ειδήσεις, αθλητικά και ψυχαγωγία.

«Εκτιμούμε ότι αυτές οι 500 σελίδες αντιπροσώπευαν περίπου το ήμισυ της δημόσιας εμπλοκής στις ΗΠΑ στην πλατφόρμα», γράφουν χαρακτηριστικά.

Οι δημόσιες ομάδες στην πλατφόρμα διαφέρουν από τις σελίδες. Οι σελίδες συνήθως αντιπροσωπεύουν οργανισμούς ή δημόσια πρόσωπα και μόνο οι διαχειριστές μπορούν να δημοσιεύουν υλικό σε αυτές, ενώ οι ομάδες είναι σαν τα παλιά φόρουμ του διαδικτύου, όπου κάθε χρήστης μπορεί να δημοσιεύει. Έτσι, οι ομάδες τείνουν να έχουν πολύ μεγαλύτερο όγκο δημοσιεύσεων, περισσότερα σχόλια και κοινοποιήσεις, αλλά ακολουθούν το ίδιο, με λιγότερο ακραίες θέσεις.

Επειδή ο αριθμός των αναρτήσεων σε ομάδες είναι πολύ μεγαλύτερος, οι ερευνητές εξέτασαν δεκάδες εκατομμύρια αναρτήσεις με τη μεγαλύτερη αλληλεπίδραση, που προέρχονταν από 41.000 δημόσιες ομάδες στις ΗΠΑ.

«Συνολικά, εξετάσαμε 52 εκατομμύρια ενεργούς χρήστες σε αυτές τις σελίδες και στις δημόσιες ομάδες, δηλαδή λιγότερο από το ένα τέταρτο της βάσης χρηστών του Facebook στην χώρα. Μεταξύ αυτής της ενεργής μειοψηφίας χρηστών, το κορυφαίο 1% των λογαριασμών ήταν υπεύθυνο για το 35% όλων των αλληλεπιδράσεων, ενώ το κορυφαίο 3% ήταν υπεύθυνο για το 52%. Πολλοί από τους χρήστες, αλληλεπιδρούν σπάνια σε δημόσιες ομάδες ή σελίδες», αναφέρουν στο άρθρο τους οι ερευνητές.

Ωστόσο, αυτοί οι αριθμοί εξακολουθούν να υποτιμούν την κυριαρχία των σούπερ χρηστών στην πλατφόρμα. Οι χρήστες του Facebook ακολουθούν μια σταθερή κλίμακα εμπλοκής. Ορισμένοι χρήστες κάνουν ‘like’ σε μια ή δύο δημοσιεύσεις στις πιο δημοφιλείς σελίδες. Καθώς η δραστηριότητα αυξάνεται, οι χρήστες εμπλέκονται περισσότερο με κοινοποιήσεις ή σχόλια.

Όταν οι ερευνητές εξέτασαν μικρότερες σελίδες και ομάδες, διαπίστωσαν ότι όλο και μεγαλύτερο μέρος της εμπλοκής τους προερχόταν από τους πιο φανατικούς χρήστες. Η πλήρης κάλυψη των μικρότερων σελίδων και των πιο μικροσκοπικών ομάδων θα έδινε μια ακόμη πιο σοκαριστική εικόνα της υπεροχής των σούπερ χρηστών.

Η κυριαρχία των σούπερ χρηστών έχει τεράστιες επιπτώσεις. Ίσως οι πιο σημαντικές αποκαλύψεις που προέκυψαν από την ανάλυση εγγράφων της εταιρείας που αποκάλυψε το πρώην στέλεχος του Facebook, Φράνσις Χόγκεν και αφορούσαν τις εσωτερικές λειτουργίες του βασικού αλγορίθμου του Facebook, που ονομάζεται «Meaningful Social Interaction» (Ουσιαστική κοινωνική αλληλεπίδραση) ή MSI. Το Facebook εισήγαγε το MSI το 2018, καθώς αντιμετώπιζε τη μείωση της εμπλοκής σε ολόκληρη την πλατφόρμα του και ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ παρουσίασε την αλλαγή αυτή, ως έναν τρόπο για να βοηθήσει τους χρήστες «να συνδεθούν με τους ανθρώπους που τους ενδιαφέρουν».

Το MSI αξιολογεί τις αναρτήσεις και βαθμολογεί με πόντους τις δημόσιες αλληλεπιδράσεις. Οι αναρτήσεις με πολλά MSI τείνουν να καταλήγουν στην κορυφή των ροών ειδήσεων των χρηστών, ενώ αυτέ που έχουν λίγα MSI, συνήθως δεν εμφανίζονται καθόλου. Σύμφωνα με την Wall Street Journal, όταν το MSI πρωτοεμφανίστηκε στην πλατφόρμα, ένα like άξιζε έναν πόντο, οι αντιδράσεις και οι κοινοποιήσεις πέντε, τα «μη σημαντικά σχόλια» 15 και τα «σημαντικά σχόλια» ή μηνύματα, 30 πόντους.

Μια τέτοια μέτρηση η οποία δίνει μεγαλύτερη βαρύτητα σε λιγότερο συχνές συμπεριφορές όπως τα σχόλια, προσδίδει επιρροή σε ένα ακόμη μικρότερο σύνολο χρηστών. Χρησιμοποιώντας τις τιμές που αναφέρει η Wall Street Journal και αντλώντας στοιχεία από τα έγγραφα της Χόγκεν, οι ερευνητές εκτιμούν ότι το κορυφαίο 1% των χρηστών παρήγαγε περίπου το 45% του MSI στις σελίδες και τις ομάδες που μελέτησαν. Ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ αρχικά απέρριψε τις αλλαγές στη ροή ειδήσεων που πρότεινε η ομάδα ακεραιότητας του Facebook επειδή ανησυχούσε για τη μείωση του MSI. Επειδή όμως η δραστηριότητα είναι τόσο συγκεντρωμένη, αυτό ουσιαστικά επέτρεψε στους υπερδραστήριους χρήστες να ασκήσουν βέτο στις ίδιες τις πολιτικές που θα περιόριζαν τη δική τους καταχρηστική συμπεριφορά.

«Τα δεδομένα μας δείχνουν ότι η πλειοψηφία των MSI στις κορυφαίες σελίδες στις ΗΠΑ, προήλθε από περίπου 700.000 χρήστες από τα 230 εκατομμύρια που ισχυρίζεται ότι έχει το Facebook στην Αμερική. Η εταιρεία αρνήθηκε να απαντήσει στις ερωτήσεις των ερευνητών, αλλά έκανε την εξής δήλωση: «Αν και δεν είμαστε σε θέση να σχολιάσουμε μια έρευνα που δεν έχουμε δει, τα μικρά τμήματα που έχουν μοιραστεί μαζί μας οι ερευνητές, είναι ανακριβή και φαίνεται να παρεξηγούν θεμελιωδώς τον τρόπο λειτουργίας της ροής ειδήσεων. Η κατάταξη βελτιστοποιείται προκειμένου να προβλεφθεί τι θέλει να δει το κάθε άτομο και όχι τι κάνουν οι πιο ενεργοί χρήστες».

Διάφορες έρευνες δείχνουν πώς το Facebook έχει τροποποιήσει επανειλημμένα την αξία των στοιχείων του MSI, όπως τα emoji. Σύμφωνα με ένα περσινό άρθρο του Atlantic, οι μηχανικοί του Facebook διαπίστωσαν ότι η “υποβάθμιση” του θυμωμένου emoji μεταφράστηκε σε σημαντική μείωση της ρητορικής μίσους και της παραπληροφόρησης. Το Facebook λέει ότι έκανε αυτή την αλλαγή μόνιμη το φθινόπωρο του 2020. Σύμφωνα με ένα εσωτερικό μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από τον Ιανουάριο του 2020, το Facebook σκόπευε να παρουσιάσει μια αλλαγή που θα μείωνε την επιρροή που είχαν οι χρήστες στο MSI.

«Η έρευνά μας δείχνει κάτι διαφορετικό. Οι χρήστες που κάνουν τις περισσότερες δημόσιες αντιδράσεις παράγουν και τα περισσότερα like, κοινοποιήσεις και σχόλια. Τώρα που μπορούμε να δούμε ότι οι επιβλαβείς συμπεριφορές προέρχονται κυρίως από σούπερ χρήστες, είναι πολύ σαφές. Όσο η πρόσθεση διαφορετικών τύπων εμπλοκής παραμένει το βασικό συστατικό του συστήματος συστάσεων του Facebook, θα ενισχύονται οι επιλογές της ίδιας μικρής ομάδας χρηστών», εξηγούν οι συγγραφείς.

Ποιοι είναι λοιπόν αυτοί οι άνθρωποι; Για να απαντήσουν σε αυτό το ερώτημα οι ερευνητές, εξέτασαν ένα τυχαίο δείγμα 30.000 χρηστών, από τους περισσότερους από 52 εκατομμύρια χρήστες που συμμετείχαν σε αυτές τις σελίδες και τις δημόσιες ομάδες. Επικεντρωθήκαν στους 300 πιο δραστήριους με βάση τις συνολικές αλληλεπιδράσεις. Η επισκόπηση αυτών των λογαριασμών με βάση τις πληροφορίες του δημόσιου προφίλ τους και τις φωτογραφίες τους, δείχνει ότι αυτοί οι κορυφαίοι χρήστες είναι άντρες, λευκοί και μεγαλύτεροι σε ηλικία. Οι χρήστες κάτω των 30 ετών είναι ελάχιστοι.

Από τους 219 λογαριασμούς με τουλάχιστον 25 δημόσια σχόλια, το 68% διέδιδε παραπληροφόρηση, έκανε κοινοποιήσεις με τρόπο που παραπέμπει σε spam, δημοσίευε ρατσιστικά, σεξιστικά, αντισημιτικά ή αντι-ομοφυλοφιλικά σχόλια και απειλούσε τους «εχθρούς» του. Ακόμη και με ένα περιθώριο σφάλματος 6%, είναι σαφές ότι μια υπερπλειοψηφία των πιο ενεργών χρηστών, είναι τοξικοί, τονίζουν οι ερευνητές.

Πολλοί ισχυρίζονταν ότι η πανδημία της COVID-19 δεν υπάρχει, ότι πρόκειται για μια μορφή σχεδιασμένης μαζικής δολοφονίας ή ότι είναι μια συνωμοσία για τη εμφύτευση μικροτσίπ στον πληθυσμό μέσω του «δολοφονικού προγράμματος εμβολιασμού» του Μπιλ Γκέιτς. Ξανά και ξανά, αυτοί οι χρήστες δήλωναν ότι τα εμβόλια σκοτώνουν, ότι οι προστατευτικές μάσκες μας αρρωσταίνουν και ότι η υδροξυχλωροκίνη και ο ψευδάργυρος γιατρεύουν τα πάντα. Οι χαρακτηρισμοί και η απάνθρωπη γλώσσα για τις πολιτικές προσωπικότητες ήταν συχνοί, όπως και οι θεωρίες τύπου QAnon ότι τον κόσμο κυβερνά μια κλίκα «σατανιστών παιδεραστών».

«Στα δεδομένα μας δεν βλέπουμε στοιχεία μεγάλης κλίμακας για λογαριασμούς bot και τα σχόλια είναι παραδοσιακά η πιο δύσκολη δραστηριότητα που μπορεί να ‘πλαστογραφηθεί’ σε κλίμακα. Βλέπουμε όμως πολλούς λογαριασμούς που κοινοποιούν πανομοιότυπα παραληρήματα σε πολλές αναρτήσεις σε διαφορετικές σελίδες», γράφουν οι ερευνητές.

Είτε αυτή η συμπεριφορά ήταν συντονισμένη είτε όχι, αυτά τα σύντομα σχόλια έδωσαν τεράστια ώθηση στο MSI και στον αλγόριθμο του Facebook. Σε πολλές περιπτώσεις, αυτό το τοξικό μείγμα παραπληροφόρησης και μίσους κορυφώθηκε σε φαντασιώσεις για πολιτική βία. Πολλοί ήθελαν να πυροβολήσουν, να πατήσουν, να κρεμάσουν, να κάψουν ή να ανατινάξουν διαδηλωτές του Black Lives Matter, ‘λαθρομετανάστες’ ή δημοκρατικά μέλη του Κογκρέσου. Συνήθως δικαιολογούσαν αυτή τη βία με ρατσιστικά ψεύδη ή φανταστικούς ισχυρισμούς για τους antifa.

Πολλοί από αυτούς που συμμετείχαν στην εισβολή της 6ης Ιανουαρίου στο Καπιτώλιο, επίσης εμφανίστηκαν στα δεδομένα των ερευνητών.

«Καταφέραμε να συνδέσουμε τα πρώτα 380 άτομα που κατηγορήθηκαν για την συμμετοχή τους στην εισβολή με 210 λογαριασμούς στο Facebook. Από αυτούς, οι 123 ήταν ενεργοί στην πλατφόρμα κατά τη διάρκεια της συλλογής του συνόλου δεδομένων μας και 51 έγραψαν συνολικά περισσότερα από 1.200 σχόλια», αναφέρουν οι συγγραφείς.

Οι αλγόριθμοι αλλάζουν με την πάροδο του χρόνου και το Facebook είναι γνωστό ότι δεν αποκαλύπτει τις εσωτερικές λειτουργίες της εταιρείας. Όσο όμως η δέσμευση των χρηστών παραμένει το σημαντικότερο στοιχείο στον τρόπο με τον οποίο το Facebook συνιστά περιεχόμενο, θα συνεχίσει να δίνει στους χειρότερους χρήστες του τη μεγαλύτερη επιρροή. Το να επιτρέπει σε ένα μικρό σύνολο ανθρώπων που συμπεριφέρονται άσχημα, να κυριαρχεί στην πλατφόρμα, είναι επιλογή του Facebook. Αν κάθε ένας από τους 15.000 συντονιστές του Facebook στις ΗΠΑ εξέταζε σοβαρά τα προφίλ μερικών δεκάδων ενεργών χρηστών και αφαιρούσε μόνιμα όσους έκαναν επανειλημμένες παραβιάσεις, η κατάχρηση στο Facebook θα μειωνόταν δραστικά μέσα σε λίγες ημέρες. Αλλά το ίδιο θα συνέβαινε και με τη συνολική εμπλοκή των χρηστών.

«Ίσως αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο διαπιστώσαμε ότι το Facebook σπάνια αναλαμβάνει δράση, ακόμη και κατά των χειρότερων παραβατών. Από τους 150 λογαριασμούς με ξεκάθαρη καταχρηστική συμπεριφορά στο δείγμα μας, μόνο επτά είχαν ανασταλεί ένα χρόνο αργότερα. Το Facebook μπορεί να καταδικάσει δημοσίως τους χρήστες που ασκούν ρητορική μίσους, διαδίδουν παραπληροφόρηση και διψούν για βία. Στην πραγματικότητα όμως, εκατοντάδες χιλιάδες παραβάτες εξακολουθούν να συγκαταλέγονται μεταξύ των πιο σημαντικών χρηστών στο Facebook», καταλήγουν οι ερευνητές.

The Atlantic – ertnews.gr