Γιατί ένα άτομο εξαφανίζεται;

Ένα άτομο εξαφανίζεται κάθε 90 δευτερόλεπτα, δηλαδή 433 άτομα κάθε μέρα. Κάθε χρόνο καταγράφονται παγκοσμίως πάνω από 320.000 περιστατικά. Από αυτό το σύνολο, το 63% αφορά παιδιά, δηλαδή περίπου 175.000 παιδιά.

Ένα άτομο θεωρείται εξαφανισμένο όταν είναι άγνωστοι οι λόγοι απουσίας του, όταν είναι άγνωστο το που βρίσκεται και μπορεί να έχει πέσει θύμα εγκλήματος ή να βρίσκεται σε κίνδυνο να βλάψει τον εαυτό του ή άλλους. Προτού ένα άτομο εξαφανιστεί, ενδεχομένως να επηρεαστεί από ορισμένους παράγοντες, όπως η ψυχική υγεία, οι σχέσεις με την οικογένεια και τους φίλους, η ζωή σε ιδρύματα ή κέντρα φροντίδας, το σχολείο και η εργασία, οι συνομήλικοι. Τουλάχιστον το 31% των ατόμων που εξαφανίστηκαν με τη θέλησή τους αντιμετωπίζουν μία ψυχική ασθένεια ή δυσκολία. Επιπλέον, προβλήματα με την οικογένεια και εντός της σχέσης, όπως για παράδειγμα συνεχείς συγκρούσεις, σεξουαλική και σωματική κακοποίηση και παραμέληση. Ακόμη, τα παιδιά το σκάνε από το σπίτι όταν έχουν σοβαρές συγκρούσεις με την οικογένεια ή όταν οι γονείς τα κακοποιούν. Από την άλλη, τα παιδιά που ζουν σε ιδρύματα ή με παρένθετες οικογένειες είναι τρεις φορές πιο πιθανό να το σκάσουν. Άλλοι παράγοντες συνδεδεμένοι με την εξαφάνιση ατόμων είναι η σεξουαλική εκμετάλλευση (πορνεία), τα ασυνόδευτα παιδιά που ζητούν άσυλο, καθώς και η συμμετοχή σε συμμορίες.

Από τα εξαφανισμένα άτομα, το 9.50% των ενηλίκων και το 2.20% των παιδιών αντιμετωπίζουν κίνδυνο και κάθε είδους βλάβη. Οι ενήλικοι υπόκεινται στον κίνδυνο να αντιμετωπίσουν κάθε είδους βλάβη ή κακοποίηση. Ειδικά όταν οι ενήλικες πέφτουν θύματα απαγωγής κυκλωμάτων εμπορίας ανθρώπων υποφέρουν από συνεχή τρόμο, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση προκειμένου να υποδουλωθούν και να μην προσπαθήσουν να αποδράσουν. Ωστόσο, και τα παιδιά κινδυνεύουν να πέσουν θύματα σεξουαλικής κακοποίησης. Πολύ μικρό είναι το ποσοστό των εξαφανισμένων ατόμων που πεθαίνουν και συνήθως ο θάνατος προέρχεται από φυσικά αίτια. Όσον αφορά τα εξαφανισμένα άτομα που έχουν πέσει θύματα εμπορίας ανθρώπων, δεν γνωρίζουμε πολλά καθώς η έρευνα στο πεδίο αυτό είναι ελάχιστη. Από τα στοιχεία που υπάρχουν, τα θύματα ωθούνται σε καταναγκαστική εργασία ή πορνεία.

Τα περισσότερα περιστατικά εξαφάνισης διαρκούν λίγο και μόνο το 22% των εξαφανισμένων δε δίνουν σημάδια ζωής για παραπάνω από 24 ώρες. Όσο περισσότερο μένουν εξαφανισμένοι, τόσο μεγαλύτερο είναι και το ρίσκο που παίρνουν να τους συμβεί κάτι κακό. Το 95% των παιδιών εμφανίζονται σε λιγότερο από μία ώρα, ενώ οι έφηβοι συνήθως εμφανίζονται κατά μέσο όρο εντός 3.5 ημερών. Σχετικά με το μέρος όπου κρύβονται, αυτό είναι συνήθως μία τοποθεσία που έχουν επισκεφτεί στο παρελθόν. Μάλιστα, το 83% των αγνοούμενων παραμένουν στην περιοχή τους.

Η δικαστική ψυχολογία και οι τομείς της έχουν δημιουργήσει χρήσιμα εργαλεία τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε περιπτώσεις εξαφάνισης για να βρεθούν οι αγνοούμενοι το συντομότερο δυνατό. Δημιουργώντας το προφίλ των αγνοούμενων ατόμων και κατατάσσοντάς τους στην ανάλογη τυπολογία μπορούν να ακολουθήσουν τα απαραίτητα βήματα ψάχνοντας σε γνωστά μέρη, στέκια, φίλους. Σε αυτό βοηθάει ιδιαίτερα η υποεπιστήμη του γεωγραφικού προφίλ, καθώς έχει αποδειχθεί ως βοηθητικό μέσο στις περισσότερες κατηγορίες εγκλημάτων και πόσο μάλλον στις εξαφανίσεις, όπου η αστυνομία πρέπει να εντοπίσει τα αγνοούμενα άτομα το συντομότερο δυνατό.

nationalcrimeagency.gov.uk – csii.gr