του Ντίνου Σ. Κουμπάτη
Κάποια πράγματα, τα οποία στο διάβα του χρόνου τα μάθαμε αλλιώς και έτσι τα βιώνουμε, μπορεί κάποια στιγμή να αλλάξουν, αν κάποιοι άνθρωποι με καλή προαίρεση εμφανισθούν και μας υποδείξουν πως κάθε νόμισμα έχει δύο όψεις και κακώς εμείς έχουμε συνηθίσει στην μία του.
«Συγνώμη», προχθές, όχι από τον λαό της, αλλά από έξη επιζώντες από τους αρχικά είκοσι έξη της γειτονικής της Γροιλανδίας, των οποίων την ζωή, καθώς και των οικογενειών τους είχε καταστρέψει η Κυβέρνηση της χώρας της κατά το 1951, ζήτησε με σεμνότητα η πρωθυπουργός της Δανίας.
Ενώπιον πολυπληθούς ακροατηρίου, στο οποίο βρίσκονταν και οι έξι επιζώντες της φυλής Ινουίτ, σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Εθνικό Μουσείο της Δανίας, η πρωθυπουργός Μέτε Φρεντέρικσεν ζήτησε την συγνώμη για τα παιδιά τής εποχής εκείνης, ηλικίας τεσσάρων έως εννέα ετών τότε, τα οποία πήρε με την συναίνεση, -ευτυχώς!- των ανύποπτων γονέων τους το κράτος της, προκειμένου να πειραματιστεί αν τα παιδιά αυτά θα μπορούσαν να προσαρμοστούν στα δεδομένα του πολιτισμού και της κοινωνίας των Δανών και να αλλοτριωθούν.
Να σημειωθεί δε ότι η Γροιλανδία μέχρι και το 1953 ήταν αποικία τής Δανίας. Το πείραμα, περιελάμβανε την μη επιστροφή στους γονείς τους και δόθηκαν σε υιοθεσία Δανών πολιτών, είτε επέστρεψαν σε Ορφανοτροφεία της Γροιλανδίας με την ρητή εντολή να μιλούν μόνο την δανική γλώσσα και να μην έλθουν ποτέ σε επαφή με τους συγγενείς τους.
Το πείραμα είχε πραγματοποιηθεί καθώς η Δανία ήθελε να πείσει τα Ηνωμένα Έθνη ότι η Γροιλανδία (αποικία της μέχρι το 1953) αποτελούσε αναπόσπαστο κομμάτι της, καθώς οι πολίτες-της είχαν υιοθετήσει τον δανέζικο τρόπο ζωής, ώστε να μην χάσει την επικυριαρχία της.
Εβδομήντα και ένα χρόνια αργότερα, η νυν Πρωθυπουργός, συγκινημένη, τόνισε στους επιζώντες: «Εκτεθήκατε σε κάτι, το οποίο ήταν λάθος. Ήταν απάνθρωπο, παράλογο και άκαρδο», και κλείνοντας έτσι: «Οι ιστορίες σας μας συγκίνησαν βαθύτατα και για τον λόγο αυτόν η Δανία λέει σήμερα τη μοναδική λέξη που είναι σωστό να πει: Συγγνώμη!».
Από την πλευρά του ο πρωθυπουργός της Γροιλανδίας, Μούτε Έγκεντε απάντησε: «Πρόκειται για ένα κομμάτι της κοινής μας ιστορίας… Η αλήθεια αποκαλύφθηκε και είναι μία αλήθεια που πονάει όταν ανατρέχεις στο παρελθόν». Κάθε «συγνώμη» ωστόσο, και από όπου και αν προέρχεται, δεν είναι ικανή να διορθώσει και να αποκαταστήσει την κάθε καταστροφή.
