ΜΙΚΡΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ
ΕΛΛΑΔΑΠΟΙΗΣΗΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ 21 Μαρτίου 2022 fonisalaminas
Γράφει η Λίλυ Νούραη
Όταν ακόμη ο Άνθρωπος δεν ήξερε να γράφει και να διαβάζει, όταν είχε πρωτοξεκινήσει να ψελλίζει κάποιες λέξεις και προσπαθούσε να εκφρασθεί μέσα από τον φτωχό του, έως τότε λόγο, όταν τα αισθήματα, τα οποία κατέκλυζαν την ψυχή του και αποζητούσαν να μορφοποιηθούν σε λέξεις προς κατανόηση από τους γύρω του, τότε γεννήθηκε και η Ποίηση. Ως εκ τούτου, η Ποίηση είναι η έκφραση της ψυχής μέσα από τα ευγενή της αισθήματα. Η Ποίηση ακόμη, είναι κάτι, το οποίο καθ’ όλη την μέχρι σήμερα πορεία της ανθρωπότητας, δεν έπαψε να υπάρχει και να ταυτοποιείται με την ίδια τη ζωή και τις εκφάνσεις της πορείας της.
Πατέρας της Ποίησης θα πρέπει να θεωρείται ο Όμηρος, ενώ σε όλα τα μήκη και πλάτη της Γης, η προφορική παράδοση μας άφησε μεγάλα ποιητικά αριστουργήματα, τα οποία πέρασαν από στόμα σε στόμα στις επερχόμενες γενεές και άλλα καταγράφηκαν, και άλλων έμεινε μόνον ο απόηχος, ή κάποια από τις πολλές παραλλαγές τους. Από την «Ιλιάδα» και την «Οδύσσεια» αν ξεκινήσουμε, έτσι όπως αυτή καταγράφηκε στους αιώνες που διαδέχθηκαν τον λόγο, παραδίδοντάς τον στην γραφή, ανακαλύπτουμε σπουδαία επικά ποιήματα αλλά και θρησκευτικά, στις χώρες εκείνες, οι οποίες είχαν αναπτύξει επαρκώς δια των ανθρώπων τους την τάση της ύμνησης των κατορθωμάτων των λαών τους μέσα σα από αυτό το είδος της ποίησης, το οποίο αργότερα θα καθοριζόταν ως «επική». Εκλαμβάνεται δε ως «έπος», ένα ποίημα το οποίο έλκει τα θέματά του από τον μύθο, την παράδοση και τα κατορθώματα των ηρώων των λαών. Το είδος αυτό της ποίησης αποδίδεται με εξάμετρο στίχο και τα εύρος ενός τέτοιου ποιήματος μπορεί να καλύψει ακόμη και χιλιάδες στίχους, προκειμένου να διηγηθεί τα κλέη και άλλα κατορθώματα των ηρώων του.
Καθώς τα «γράμματα» αναπτύσσονταν στην αρχαία Ελλάδα, κάποια άλλα είδη ομαδοποιήθηκαν, όπως αίφνης η «δραματική ποίηση», την οποία χρησιμοποίησαν για να εκφρασθούν οι ποιητές προκειμένου να επεξεργασθούν τις κωμωδίες και τραγωδίες τους στο αρχαίο ελληνικό Θέατρο, και όπως είναι γνωστό έχουν γραφεί σε στίχους χίλιους εξακόσιους το πολύ, και μικτά μέτρα. Την μορφή αυτή, την οποία μας κληροδότησαν οι Σοφοκλής, Ευριπιδης, Αισχύλους, Αριστοφάνης, Μένανδρος και άλλοι, ακολούθησαν και μεταγενέστεροι συγγραφείς, όπως ο Σαίξπηρ, ο Ρακίνας, ο Σίλλερ, ο Γκαίτε, ο Κορνέϊγ, ο Άγγελος Σικελιανός, ο Νίκος Καζαντζάκης, και άλλοι.
Τα είδη απόδοσης ενός ποιήματος είναι αρκετά πολλά, διαμορφωμένα ανάλογα με τις ανάγκες έκφρασης και κατηγοριοποίησης. Από τα κυριότερα, είναι και η «λυρική ποίηση», η οποία κυρίως εκφράζει τα ευγενή αισθήματα ενός ποιητή, ενώ η «παρνασσιακή», είναι εκείνη η οποία θέλει κάθε ποίημα να είναι καθ’ όλα άρτιο σύμφωνα με τους σχετικούς κανόνες που διέπουν το είδος.
Οι επιδράσεις τώρα κάθε είδους έκφρασης, σε ομάδες ανθρώπων, δημιουργούν και καταξιώνουν διάφορες Σχολές ποίησης, όπως της Σχολής των Συμβολιστών, της Αθηναϊκής Σχολής και άλλων.
Είδη ποίησης είναι οι ωδές, οι ύμνοι, τα ελεγεία, η δημοτική ποίηση, τα σονέτα, οι μπαλάντες και άλλα, ενώ παράλληλα υπάρχουν και οι διάφορες τεχνικές, όπως η βιλανέλα, το τριολέτο, ο ελεύθερος στίχος, και άλλες.
Δυό λόγια μόνο σήμερα για το απέραντο αυτό Κεφάλαιο της Ποίησης, με την συγκυρία του εορτασμού σε όλον τον κόσμο, της Παγκόσμιας Ημέρας Ποίησης, αυτού του υπέροχου είδους του Λόγου, το οποίο προστάτευαν κατά την αρχαιότητα πέντε από τις εννέα ολύμπιες Μούσες και που προς τιμήν της οι σύγχρονοί μας αστρονόμοι, έδωσαν το όνομά της στον αστεροειδή, ο οποίος ανακαλύφθηκε το 1921. Τον απεκάλεσαν «946 Ποίηση» και οι ποιητικές ψυχές, τον αναζητούν πάντα τα έναστρα βράδια στον ουράνιο ορίζοντα…