Τα παιδιά αναζητούν πρότυπα ανθρώπων και συμπεριφορών
ΕΛΛΑΔΑΚΟΙΝΩΝΙΑΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ (ΚΟΙΝΩΝΙΑ)ΤΟΠΙΚΑ ΝΕΑ 28 Ιουλίου 2022 fonisalaminas
ΕΞΗΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΣΤΗΝ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΟΙ ΣΧΟΛΕΣ ΗΛΙΑΔΗ
Εξήντα ολόκληρα χρόνια κλείνουν εφέτος από την ημέρα που ο σπουδαίος σαλαμίνιος εκπαιδευτικός Γιάννης Ηλιάδης ίδρυσε τις Σχολές Ηλιάδη, ένα μοναδικό εκπαιδευτικό Ίδρυμα νηπιαγωγείου και Δημοτικού Σχολείου για την Σαλαμίνα. Σήμερα, επάξια συνεχίζουν το έργο του η κόρη του Χρυσούλα Ηλιάδη και η εγγονή του Κατερίνα Λεγάκη.
Το γεγονός, τιμήθηκε δεόντως στις 10 Ιουνίου κατά τις όπως πάντα πρότυπες και επιτυχημένες εκδηλώσεις του τέλος της σχολικής χρονιάς στο Ευριπίδειο Θέατρο, όπου οι μαθητές με την διδασκαλία των εκπαιδευτικών, παρουσίασαν με λαμπρότητα ένα μακρύ οδοιπορικό της Ελληνικής Ιστορίας διά μέσου των αιώνων.
Εύπλαστα και πειστικά μας πήραν και μας ξενάγησαν στις εποχές της Μινωϊκής και Αρχαϊκής περιόδου, και στα κλέη των Ελλήνων στις Θερμοπύλες και κατά των Περσών, μέσα από διαλόγους, την μουσική, τον χορό και το τραγούδι. Θερμά συγχαρητήρια σε εκπαιδευτικούς και σε μαθητές και κυρίως στην Διεύθυνση.
Ντ. Κ.
Με αφορμή τη συμπλήρωση 60 ετών από την έναρξη λειτουργίας των ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΩΝ ΗΛΙΑΔΗ μιλήσαμε με την κ. Χρύσα Ηλιάδη για τα εκπαιδευτήρια που έχουν δώσει τα φώτα της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης σε πάρα πολλούς από τους κατοίκους του νησιού.
Κυρία Ηλιάδη, θα θέλαμε να μας πείτε μερικά πράγματα για την εξηκονταετή πορεία των Εκπαιδευτηρίων Ηλιάδη και τις συνθήκες μέσα στις οποίες λειτούργησαν όλα αυτά τα χρόνια.
Αρχικά θα ήθελα να σας πω ότι η Σαλαμίνα το 1962 δεν ήταν ο τόπος κατοικίας μας. Η μεγάλη όμως αγάπη του πατέρα μου για το νησί και τους ανθρώπους του, τον έκαναν να αποφασίσει να διαθέσει τις οικονομίες του στην αγορά του συγκεκριμένου οικοπέδου που βρίσκονται μέχρι σήμερα τα Εκπαιδευτήρια Ηλιάδη, για να δώσει σάρκα και οστά στο όνειρό του, τη δημιουργία ενός Ιδιωτικού Σχολείου.
Δεν μπορώ να πω ότι δεν συναντήσαμε δυσκολίες στην αρχή αλλά ήταν περισσότερη η αγάπη που εισπράξαμε όλη η οικογένεια, η οποία έκανε τον πατέρα μου και εμάς να τις προσπεράσουμε και να ταυτιστούμε με αυτόν τον τόπο. Αρκετοί ντόπιοι δάσκαλοι δημόσιων σχολείων έγιναν φίλοι με τον Γιάννη Ηλιάδη και του έδιναν δύναμη να συνεχίσει φέρνοντας του δικά τους παιδιά ως μαθητές του Σχολείου μας. Επίσης και πάρα πολλοί γονείς μας εμπιστεύτηκαν με αποτέλεσμα οι σχολικές τάξεις και οι αυλές να γεμίσουν από χαρά με προσωπάκια που όλοι τόσο λατρεύουμε.
Πέρασαν έτσι λοιπόν 60 ολόκληρα χρόνια ανάμεσα στα οποία υπήρχαν και οι δύσκολες στιγμές, οι γονείς μου έφυγαν από τη ζωή αλλά μου άφησαν κληρονομιά τη μεγάλη τους αγάπη για το σχολείο και το παράδειγμά τους. Σύνθημά μας αυτό όλα αυτά τα χρόνια είναι αυτό «αν κάτι το αγαπάς πολύ, παρόλες τις δυσκολίες που μπορεί να παρουσιαστούν, φτάνεις στην Ιθάκη σου σοφότερος και δυνατότερος και συνεχίζεις». Αυτό ακριβώς που οι γονείς μου με δίδαξαν το μετέφερα και στην κόρη μου Κατερίνα Λαγάκη και συνεχίζουμε παρέα στο υπέροχο ταξίδι μας, στον μαγικό κόσμο του Σχολείου με συνεπιβάτες άξιες δασκάλες και εξαιρετικούς μικρούς μαθητές.
Ποιο ήταν το όραμα του πατέρα σας για την εξέλιξη αυτών των εκπαιδευτηρίων;
Τα πάντα ξεκίνησαν από τη μεγάλη του αγάπη για τα παιδιά και πραγματικά αυτό που αγαπούσε στην ιδιωτική εκπαίδευση ήταν ότι η εγγραφή ενός παιδιού στο Σχολείο του, ήταν επιλογή και η απόφαση του γονέα να είναι μαζί μας και όχι η υποχρεωτικότητα.
Η εξέλιξη των Εκπαιδευτηρίων Ηλιάδη ήταν για εκείνον η εξέλιξη των μαθητών του. Το όραμά του ήταν άρρηκτα συνδεδεμένο με τους αποφοίτους του. Επιτυχία θεωρούσε ότι ήταν να βλέπει τους μαθητές του ως ενήλικες ευτυχισμένους, αξιοπρεπείς και πετυχημένους σε αυτό που διάλεξαν. Επίσης επιθυμία του ήταν να συνεχίσω εγώ το έργο που ξεκίνησε, κάτι που το έκανα, αλλά όχι απλά γιατί εκείνος το ήθελε αλλά γιατί όλα αυτά τα χρόνια δίπλα του η ζωή μας και η καρδιά μας ταυτίστηκαν με αυτό το Σχολείο και χωρίς να το καταλάβω αυτά τα συναισθήματα τα μετέδωσα και στην κόρη μου και έτσι μόνο από αγάπη είμαστε συνεχιστές του έργου του αειμνήστου Ιωάννη Ηλιάδη.
Ποιες είναι οι αλλαγές στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα και στον τρόπο που υλοποιείται το εκπαιδευτικό έργο εξ αιτίας της αλματώδους τεχνολογικής ανάπτυξης;
Πραγματικά όλα τρέχουν γύρω μας με ιλιγγιώδη ταχύτητα ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια με την είσοδο της τεχνολογίας στη σχολική τάξη και στη σχολική ζωή και σίγουρα εμείς δε στεκόμαστε απλοί παρατηρητές αλλά ακολουθούμε τους ρυθμούς εξέλιξης. Θα ήθελα να τονίσω βέβαια ότι δεν παρασυρόμαστε άκριτα από αυτή την πρόοδο αλλά επιλεκτικά και με πολύ αυστηρά κριτήρια, εναρμονίζουμε την εξέλιξη Της τεχνολογίας με την παραδοσιακή διδασκαλία. Πραγματικά θεωρώ ότι η άμεση επαφή δασκάλου και μαθητή και η αγάπη που μπορεί να δοθεί απλόχερα σε ένα παιδί δεν μπορεί να αντικατασταθεί από τίποτα. Μπορεί όμως να συνυπάρξει αρμονικά με την τεχνολογία και να δώσει ακόμα καλύτερους καρπούς.
Μέσα σε όλα αυτά τα χρόνια έχουν περάσει από τα χέρια σας πολλές «φουρνιές» παιδιών. Πείτε μας, υπάρχουν όντως διαφορές μεταξύ αυτών των «φουρνιών» και πώς τις αιτιολογείτε;
Χιλιάδες παιδιά έχουν περάσει από το κατώφλι του Σχολείου μας μια και η ύπαρξή του ξεπερνά τον μισό αιώνα. Όπως, λοιπόν, έχουν δημιουργηθεί αλλαγές στον τρόπο ζωής, στην αλλαγή της δομής της οικογένειας , στο μορφωτικό επίπεδο των γονέων, στην οικονομική ζωή, στην εξέλιξη της τεχνολογίας, στη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από πολύ μικρή ηλικία και ΄τέλος στον εγκλεισμό των τελευταίων ετών λόγω του κορονοϊού, παράλληλα υπάρχουν και αλλαγές και στα παιδιά. Ας μη ξεχνάμε ότι το σχολείο είναι η αμέσως ευρύτερη κοινωνική ομάδα μετά την οικογένεια. Όλες οι αλλαγές που επηρεάζουν την κοινωνία έχουν άμεσο αντίκτυπο στους μαθητές. Υπάρχουν εξελίξεις που έχουν επηρεάσει θετικά τα παιδιά αλλά δυστυχώς η λάθος χρήση πολλών άλλων εξελίξεων και αλλαγών έχουν αρνητικές επιπτώσεις στη διαμόρφωση του χαρακτήρα των παιδιών.
Ποιες δυσκολίες έχετε αντιμετωπίσει στην διεύθυνση ενός ιδιωτικού εκπαιδευτηρίου σχετικά με τον τρόπο που σας αντιμετώπισαν από την μία μεριά το κράτος και από την άλλη οι γονείς;
Ένα ιδιωτικό σχολείο είναι η συνύπαρξη δύο εντελώς διαφορετικών πραγμάτων. Από τη μία είναι ο τομέας της επιχείρησης και από την άλλη η διαχείριση της παιδικής ψυχής και ο εμπλουτισμός του πνευματικού κόσμου του παιδιού. Δύο αντίθετοι κόσμοι, ένας ψυχρός και ένας ευαίσθητος και γλυκός.
Σ΄ αυτό το σημείο θέλω να σας τονίσω ότι εμάς, μας έχει απορροφήσει εντελώς ο δεύτερος παράγοντας, το παιδί και προσπαθούμε για το καλό του να συνυπάρχουμε αρμονικά με τους γονείς, να συνεργαζόμαστε και να αγωνιζόμαστε σαν μια γροθιά.
Θα ήταν βέβαια τελείως ουτοπικό να ισχυριστώ ότι όλα αυτά τα χρόνια δεν υπήρχε διαφωνία και σύγκρουση με κάποιους γονείς. Φυσικά και υπήρχε αλλά σημασία έχει να διαχειρίζεσαι ακόμα και τη διαφωνία με τέτοιο τρόπο ώστε να ωφελείται ο τελικός αποδέκτης, το παιδί.
Τώρα όσον αφορά το επιχειρηματικό κομμάτι όπως και κάθε ιδιωτική επιχείρηση ανάλογα με τις συγκυρίες ο τρόπος αντιμετώπισης διαφοροποιείται. Προσπαθούμε όμως να είμαστε συνεπείς στις υποχρεώσεις μας και έτσι σίγουρα τα προβλήματα ελαχιστοποιούνται.
Κάτι περισσότερο για τους γονείς. Υπήρξαν και στους γονείς «φουρνιές» και αν ναι, πού το αποδίδετε αυτό;
Όπως ανέφερα και στην προηγούμενη απάντηση για τις «φουρνιές των μαθητών» και με τους γονείς συμβαίνει ακριβώς το ίδιο.
Άλλωστε στα παιδιά μας καθρεπτίζεται το δικό μας είδωλο, της οικογένειας. Σαφώς όλες οι εποχές που υπάρχουν στον κοινωνικό, οικονομικό και τεχνολογικό τομέα έχουν επιπτώσεις και αλλαγές, στη συμπεριφορά και στον χαρακτήρα των γονιών.
Υπάρχει όμως στη συγκεκριμένη περίπτωση ένας κοινός παρανομαστής για τον γονιό και το Σχολείο και δεν είναι άλλος από την αγάπη για το παιδί. Αυτή λοιπόν η αγάπη είναι η πανάκεια για όλα τα προβλήματα ενός σχολείου.
Σ’ αυτό το σημείο θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους γονείς που αυτά τα εξήντα χρόνια μας εμπιστεύονται και μας δίνουν τη δυνατότητα μέσα από την εμπιστοσύνη αυτή, τη συνεργασία και την αγάπη τους, να υπάρχουμε και να γινόμαστε καλύτεροι.
Με γνώμονα τις κρίσιμες ηλικίες που διαχειριστήκατε ποιες προτάσεις εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης θα κάνατε; Ποια η άποψή σας για το ολοήμερο σχολείο σε συνάρτηση με τον τρόπο λειτουργίας των σχολείων στο εξωτερικό;
Η απάντηση σε αυτή την ερώτηση θέλει ατελείωτες ώρες συζήτησης και διερεύνησης από διάφορες οπτικές. Αρχικά, θεωρώ ότι είναι κοινά αποδεκτό ότι είναι επιτακτική ανάγκη να γίνει μια μετάβαση σε ένα τύπο εκπαίδευσης, που θα παράγει μαθητές, εκπαιδευτικούς και πολίτες με τις απαραίτητες δεξιότητες του 21ου αιώνα. Οι λέξεις: «Καινοτομία, συνεργασία, άμιλλα και συναγωνισμός» θα πρέπει να διέπουν το σύγχρονο σχολείο, το οποίο θα είναι δημοκρατικό και ανοικτό προς τους γονείς και την κοινωνία.
Ο θεσμός της εκπαίδευσης έχει σήμερα εκ των πραγμάτων υποστεί πολλές αλλαγές. Οι παραδοσιακές τάξεις και διδασκαλίες δεν είναι σε θέση να συμβάλουν σε αυτές τις αλλαγές, αλλά αποτελούν πραγματική τροχοπέδη. Για τον λόγο αυτό, οι εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις θα πρέπει να αφορούν τα αναλυτικά προγράμματα και το περιεχόμενο κάποιων γνωστικών αντικειμένων, καθώς επίσης και στην δια βίου εκπαίδευση των εκπαιδευτικών. Επιπλέον, οι εκπαιδευτικές πολιτικές οφείλουν να προσανατολίζονται στην εναρμόνισή τους με τις σύγχρονες αντιλήψεις για τη μάθηση και τη διδασκαλία. Τα σχολεία μας ακόμη έχουν ανάγκη τη σύνδεση με την κοινωνία, την εργασία, τη συμβουλευτική και την καθοδήγηση.
Όσον αφορά τον θεσμό των ολοήμερων σχολείων απέχει ακόμα σημαντικά σε συνάρτηση με το εξωτερικό, δεδομένης της έλλειψης υλικοτεχνικών υποδομών, προσωπικού αλλά και ευρύτερα λόγω του προσανατολισμού που έχει η σημερινή εκπαίδευση στην Ελλάδα.
Έχοντας τις εμπειρίες τόσων ετών, πείτε μας την γνώμη σας: οι άλλες εξωσχολικές δραστηριότητες με τις οποίες ασχολούνται τα παιδιά προσφέρουν απολύτως θετικά στην ανάπτυξή τους ή τα επιβαρύνουν με αχρείαστα βάρη;
Πιστεύω ότι μέσω των εξωσχολικών δραστηριοτήτων επιτυγχάνεται η κάλυψη πολλαπλών βιολογικών και συναισθηματικών αναγκών των παιδιών, ένα αποτέλεσμα που δεν μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω της σχολικής φοίτησης. Οι εξωσχολικές δραστηριότητες συμβάλλουν στην ψυχοκοινωνική ωρίμανση των παιδιών, διότι αισθάνονται ότι γίνονται αποδεκτά από τους συνομηλίκους τους, νιώθουν μέλη μιας ομάδας, ενδυναμώνουν τη σχολική τους επίδοση, ωθούνται στη σταδιακή απόκτηση της αυτονομίας τους και ενισχύουν την αυτοεκτίμησή τους.
Τα οφέλη των εξωσχολικών δραστηριοτήτων είναι πολλαπλά, αλλά σίγουρα υπάρχουν κάποια κριτήρια που θα ήταν καλό οι γονείς να τα λάβουν υπόψη τους προκειμένου να επιλέξουν μαζί με τα παιδιά τους, την καταλληλότερη για εκείνα δραστηριότητα.
Ας περάσουμε στο θέμα του bullying. Υπήρξαν περιπτώσεις αυτού του φαινομένου στο σχολείο σας και πώς το αντιμετωπίσατε;
Γενικότερα σαν άνθρωπος στην καθημερινή μου ζωή, αλλά και σαν «μαέστρος» του σχολείου, πιστεύω πολύ στην πρόληψη. Τόσα χρόνια προσπαθούμε όλοι να δημιουργούμε ένα κλίμα αποδοχής, σεβασμού, συνεργασίας και πρόληψης τέτοιων φαινομένων. Κατά καιρούς έχουμε εφαρμόσει προγράμματα διαμεσολάβησης ομηλίκων, προγράμματα καλλιέργειας της συναισθηματικής νοημοσύνης κ. α Κατά συνέπεια, θεωρώ ότι έχουμε ελαχιστοποιήσει την εμφάνιση και την ένταση φαινομένων bulling.
Γενικότερα τώρα, μέσα από το πρίσμα του συνδυασμού του εκπαιδευτικού προγράμματος και της γενικότερης περιρρέουσας ατμόσφαιρας, είστε αισιόδοξη σε ότι αφορά το μέλλον των παιδιών μας;
Καταλαβαίνω την ερώτηση σας με βάση την περιρρέουσα ατμόσφαιρα και θα σας απαντήσω πως επιλέγω συνειδητά να είμαι αισιόδοξη. Για μένα η αισιοδοξία είναι το αντίδοτο των φόβων μας. Θεωρώ ότι η βαθύτερη γνώση οδηγεί σε καλύτερες επιλογές και οι καλύτερες επιλογές οδηγούν σε μια καλύτερη ζωή, γι’ αυτό θέλω να επενδύω στη γνώση, στη παιδεία, στις αρχές και τις αξίες. Η εκπαίδευση θα πρέπει να είναι σε θέση να αντιμετωπίσει φθοροποιές δυνάμεις που απειλούν την ανθρώπινη υπόσταση, όπως ο ατομικισμός, οι ρατσισμοί κ.α
Αν έχεις ανθρώπους, μορφωμένους, καλλιεργημένους, υπεύθυνους, θα έχεις αυτά τα αποτελέσματα που συναντάμε στη κοινωνία μας σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο;
Με την αλλαγή της διοίκησης του σχολείου και την ανάληψη των ηνίων από την κόρη σας, υπάρχουν κάποιες αλλαγές που θα δούμε στο επόμενο διάστημα;
Σαν κατακλείδα όλων θα τόνιζα την ιδιαίτερη σημασία που έχει η συνεργασία. Η συνεργασία σχολείου-οικογένειας αναδεικνύεται ως ιδιαίτερα σημαντικός παράγοντας στην υγιή γνωστική, συναισθηματική και κοινωνική ανάπτυξη των παιδιών. Η παραδοχή της σημαντικότητας της αποτελεσματικής συνεργασίας και της ουσιαστικής επικοινωνίας εκπαιδευτικών-γονέων μπορεί να κάνει θαύματα και να έχει απίστευτα αποτελέσματα!
Τελειώνοντας, ας μας πείτε μία συμβουλή – απαύγασμα εμπειρίας που να απευθύνεται τόσο στους γονείς όσο και στα παιδιά.
Τα παιδιά δεν χρειάζονται συμβουλές. Αναζητούν πρότυπα ανθρώπων και συμπεριφορών. Πρέπει λοιπόν όλοι μας να γίνουμε ένα αθόρυβο παράδειγμα για εκείνα.
Ευχαριστούμε..