Σαν σήμερα, 31 Ιανουαρίου
Σαν σήμερα 31 Ιανουαρίου 2023 fonisalaminas
1504…. Συνθήκη της Λυών: Η Γαλλία παραχωρεί τη Νάπολη στο Φερδινάνδο Β’ της Αραγονίας.
1696…. Η εξέγερση των “κορακιών”. Οι νεκροθάφτες του Άμστερνταμ ξεσηκώνονται, επειδή οι αρχές επιβάλλουν αλλαγές στη διαδικασία των κηδειών.
1747…. Η πρώτη κλινική αφροδισίων νοσημάτων δημιουργείται στο νοσοκομείο “Lock” του Λονδίνου.
1854…. Ελληνικά επαναστατικά σώματα υπό τον υπολοχαγό Σπυρίδωνα Καραΐσκάκη, γιο του Γεωργίου Καραΐσκάκη, πολιορκούν και καταλαμβάνουν την Άρτα, την οποία όμως υποχρεώνονται να εγκαταλείψουν αργότερα, λόγω καιρικών συνθηκών και ελλείψεως πολεμοφοδίων.
1865…. Η αμερικανική Βουλή των Αντιπροσώπων περνά την 13η Τροποποίηση του Συντάγματος, που καταργεί τη δουλεία στην Αμερική.
…. Την ίδια μέρα, ο Ρόμπερτ Λι διορίζεται στρατηγός των Νοτίων, κατά τη διάρκεια του Αμερικανικού Εμφυλίου Πολέμου.
1891…. Αναταραχή από δημοκρατικούς μετατρέπεται σε επανάσταση στο Πόρτο, που θα οδηγήσει στη δημιουργία της Πορτογαλικής Δημοκρατίας το 1910.
1901…. Το έργο “Τρεις Αδελφές” του Άντον Τσέχοφ κάνει πρεμιέρα στο Θέατρο Τέχνης της Μόσχας.
1906…. Σεισμός μεγέθους 8,8 Ρίχτερ σαρώνει τις ακτές του Εκουαδόρ και την Κολομβία, προκαλώντας τσουνάμι και τουλάχιστον 1.000 νεκρούς.
1910…. Τίθεται σε ισχύ ο νόμος που καταργεί επίσημα τη δουλεία στην Κίνα. Όλοι οι ενήλικοι σκλάβοι μετατρέπονται σε πληρωμένους εργάτες και οι νέοι κάτω των 25 αφήνονται ελεύθεροι.
1914…. Οι Μεγάλες Δυνάμεις γνωστοποιούν στην ελληνική κυβέρνηση ότι παραχωρούν και νομικώς στην Ελλάδα τα νησιά του Αιγαίου, εφόσον αποσύρει τις δυνάμεις της από τη Βόρεια Ήπειρο και τη νήσο Σάσωνα. Ετσι αναγνωρίζεται η ελληνική κυριαρχία στα νησιά του Αιγαίου, εκτός από την Τένεδο και την Ίμβρο, ενώ η Βόρεια Ήπειρος παραχωρείται στο νεοσύστατο αλβανικό κράτος.
1915…. Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος: Η πρώτη επίθεση με δηλητηριώδη αέρια εξαπολύεται από τους Γερμανούς εναντίον των Ρώσων στη Μάχη του Μπολίμοφ.
1917…. Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος: Η Γερμανία προειδοποιεί ότι τα υποβρύχιά της θα βυθίζουν κάθε ουδέτερο εμπορικό πλοίο, εντός της πολεμικής ζώνης.
1919…. “Ματωμένη Παρασκευή” ή “Μαύρη Παρασκευή”: Αιματηρές εργατικές ταραχές ξεσπούν στη Γλασκόβη της Σκωτίας. Πάνω από 60.000 διαδηλωτές συγκεντρώνονται στην Πλατεία Γεωργίου για να υποστηρίξουν την απεργία για το 40ωρο. Ακολουθούν συγκρούσεις με την αστυνομία. Η κυβέρνηση στέλνει 10.000 στρατιώτες, τανκς και πολυβόλα για την αντιμετώπιση των ταραχών.
1929…. Ο Λέων Τρότσκι, απογυμνωμένος από κάθε εξουσία, εκδιώκεται από τη Σοβιετική Ένωση στην Τουρκία.
1933…. Ο Χίτλερ, μία μέρα μετά την ορκωμοσία του ως καγκελάριος, απευθύνεται μέσω ραδιοφώνου στο γερμανικό λαό. Υπόσχεται μεταξύ άλλων ότι θα σεβαστεί την Κοινοβουλευτική Δημοκρατία.
1937…. Η Δέσποινα Σταθάτου κληροδοτεί 80 εκατομμύρια δραχμές στο Ωδείο Αθηνών και σε άλλα ιδρύματα.
1942…. Ιαπωνικές δυνάμεις εισβάλλουν στη Μανίλα των Φιλιππίνων.
1946…. Τίθεται σε ισχύ το νέο σύνταγμα της Γιουγκοσλαβίας, με πρότυπο αυτό της ΕΣΣΔ. Με το νέο Σύνταγμα, η Γιουγκοσλαβία γίνεται ομοσπονδιακό κράτος με έξι “Δημοκρατίες”: Βοσνία – Ερζεγοβίνη, Κροατία, Μακεδονία, Μαυροβούνιο, Σερβία και Σλοβενία.
1950…. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Χάρι Τρούμαν, δίνει το πράσινο φως για την κατασκευή βόμβας υδρογόνου.
1953…. Μεγάλες πλημμύρες στη Βόρεια Ευρώπη με 2.550 νεκρούς, κυρίως στην Ολλανδία. Πλήττονται επίσης το Βέλγιο, η Αγγλία και η Σκωτία.
1957…. Οκτώ άνθρωποι σκοτώνονται και 75 τραυματίζονται από τη σύγκρουση επιβατικού αεροπλάνου με πολεμικό πάνω από την πόλη Πακόιμα της Καλιφόρνιας, κατά τη διάρκεια δοκιμών. Τα συντρίμμια των δύο αεροσκαφών πέφτουν στο πρααύλιο του τοπικού γυμνασίου, σκοτώνοντας 3 μαθητές.
1958…. Εκτοξεύεται ο πρώτος αμερικανικός δορυφόρος, ο Explorer, τέσσερις μήνες μετά την εκτόξευση του σοβιετικού Σπούτνικ 1.
1968…. Μεγάλη επίθεση των Βιετκόνγκ κατά των αμερικανών σε περισσότερες από 100 πόλεις στο Βιετνάμ. Στους στόχους και η αμερικανική πρεσβεία στη Σαϊγκόν.
…. Την ίδια μέρα το νησί Μαυρίκιος αποκτά την ανεξαρτησία του από τη Βρετανία.
1971…. Για πρώτη φορά μετά από 19 χρόνια, τηλεφωνική γραμμή ενώνει το Ανατολικό με το Δυτικό Βερολίνο.
1976…. Μπαίνει λουκέτο σε όλα τα καταστήματα της Πλάκας που χρησιμοποιούν ενισχυτές ήχου.
1980…. Πυρπολείται η ισπανική πρεσβεία στη Γουατεμάλα, με απολογισμό 36 νεκρούς.
1990…. Το πρώτο εστιατόριο McDonald’s της Ρωσίας ανοίγει στη Μόσχα. Είναι το μεγαλύτερο του κόσμου.
1992…. Οι Αβορίγινες, οι ιθαγενείς στην Αυστραλία, αμφισβητούν την κυριαρχία της λευκής πλειοψηφίας και απειλούν ότι θα καταφύγουν στο δικαστήριο της Χάγης για την ισότιμη μεταχείρισή τους και την επιστροφή των εκτάσεών τους, που καταπατήθηκαν από τους αποικιοκράτες.
1996…. Κρίση των Ιμίων: Κορυφώνεται και εκτονώνεται η Κρίση των Ιμίων, με αμερικανική παρέμβαση (“No ships, no troops, no flags” η προσταγή του Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ). Στις 05:30, ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, που είχε απονηωθεί από τη φρεγάτα “Ναυαρίνο” για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα καταπέφτει και τα τρία μέλη του πληρώματος, υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης, υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός, σκοτώνονται. Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχωρούν από τις βραχονησίδες το πρωί υπό την επίβλεψη του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου.
…. Την ίδια μέρα, φορτηγό γεμάτο εκρηκτικά εκρήγνυται στην είσοδο της Κεντρικής Τράπεζας της Σρι Λάνκα, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν 91 άνθρωποι και να τραυματισθούν 1400. Τουλάχιστον 100 άνθρωποι χάνουν την όρασή τους.
1999…. Νέα οδύσσεια ξεκινά για τον ηγέτη του PKK, Αμπντουλάχ Οτσαλάν. To αεροπλάνο που τον μεταφέρει περιφέρεται και πάλι στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, ζητώντας άδεια προσγείωσης από διάφορες χώρες, την οποία δεν παίρνει. Η Ολλανδία τον διώχνει, το ίδιο και η Ελβετία. Από το Μινσκ ξαναγυρίζει στην Ελλάδα για να οδηγηθεί τελικά στην Κένυα.
2004…. Η ιταλίδα Αλέσια Ντι Ματέο γίνεται ο πρώτος άνθρωπος στον οποίο μεταμοσχεύονται οκτώ όργανα (ήπαρ, στομάχι, δύο νεφρά, μικρό και μεγάλο έντερο, πάγκρεας και σπλήνα) κατά τη διάρκεια εγχείρισης από τον έλληνα χειρουργό Ανδρέα Τζάκη στο Μαϊάμι. Είναι μόλις επτά μηνών και θα ζήσει ακόμη ένα χρόνο.
2008…. Μέσα σε κλίμα συγκίνησης και πλήθος κόσμου και ενώ Αγημα Καταδρομέων αποδίδει τιμές, ενταφιάζεται λίγο μετά τη 1.30 το μεσημέρι ο μακαριστός αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος, Χριστόδουλος. Η εξόδιος ακολουθία εψάλη στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό της Αθήνας, χοροστατούντος του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου. Η κηδεία και η ταφή του σεπτού σκηνώματος έγιναν με τιμές αρχηγού κράτους εν ενεργεία.
…. Την ίδια μέρα, ο βουλευτής, Κώστας Κουκοδήμος με ιδιόχειρη επιστολή του γνωστοποιεί την πρόθεσή του να καταστεί ανεξάρτητος από τη ΝΔ, λόγω εμπλοκής του στην υπόθεση Ζαχόπουλου. Η κυβερνητική παράταξη μένει με 151 βουλευτές.
2011…. Σχηματίζεται η νέα κυβέρνηση της Αιγύπτου, επικαλούμενη διάταγμα του προέδρου Χόσνι Μουμπάρακ. Στο πλαίσιο του ανασχηματισμού αλλάζουν οι υπουργοί Οικονομικών και Εσωτερικών, ενώ παραμένουν στη θέση τους άλλοι σημαντικοί υπουργοί, όπως ο υπουργός Άμυνας. Xάος στο αεροδρόμιο του Καΐρου, καθώς χιλιάδες τουρίστες προσπαθούν να φύγουν.
Σαν σήμερα το 1797 γεννήθηκε ο αυστριακός συνθέτης, Φραντς Σούμπερτ, το 1881 η σοβιετική χορεύτρια, Άννα Πάβλοβα, το 1923 ο αμερικανός συγγραφέας και χρονικογράφος, Νόρμαν Μέιλερ, το 1932 ο ηθοποιός και βαρύτονος, Γιώργος Μούτσιος, το 1976 ο διεθνής ποδοσφαιριστής, Τραϊανός Δέλλας και το 1982 η ελληνοσουηδή τραγουδίστρια, Έλενα Παπαρίζου, νικήτρια της Eurovision το 2005.
Την ίδια μέρα το 1606 απαγχονίστηκε ο ηγέτης της αποκληθείσας “Συνωμοσίας της Πυρίτιδας”, Γκάι Φοκς, της απόπειρας δηλαδή άγγλων καθολικών να ανατινάξουν το βρετανικό κοινοβούλιο και να δολοφονήσουν τον βασιλιά Ιάκωβο Α’, το 1828 πέθανε ο έλληνας πρίγκιπας, στρατιωτικός, λόγιος και αρχηγός της Φιλικής Εταιρείας, Αλέξανδρος Υψηλάντης, το 1944 ο γάλλος θεατρικός συγγραφέας, Ζαν Ζιροντού (“Η τρελή του Σαγιό”), το 1974 ο αμερικανός κινηματογραφικός παραγωγός, Σάμιουελ Γκόλντγουιν, συνιδρυτής της κινηματογραφικής εταιρίας MGM (Metro Goldwin Mayer) και το 2011 η ηθοποιός, Καίτη Λαμπροπούλου.
ΑΠΕ ΜΠΕ
