Νομοθετική ρύθμιση αφαιρεί νομική προστασία των Δανειοληπτών προς όφελος των Fund

ΕΡΩΤΗΣΗ

Αθήνα, 1/2/2024

Του: Βιλιάρδου Βασίλειου, Βουλευτή Β1′ Βορείου Τομέα Αθηνών
ΠΡΟΣ: Τον κ. Υπουργό Ανάπτυξης
Τον κ. Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών

ΘΕΜΑ: «Νομοθετική ρύθμιση αφαιρεί νομική προστασία των δανειοληπτών προς όφελος των Funds»

Κύριοι Υπουργοί,

Ο Σύλλογος Δανειοληπτών και Προστασίας Καταναλωτών Βορείου Ελλάδος μας πληροφόρησε πως απέστειλε στα μέλη της Βουλής επιστολή, όπου επισημαίνεται, πως στην παρ. 2, του άρθρου 115, του Ν.5072 με τίτλο “Δάνεια: Διαφάνεια, ανταγωνισμός, προστασία των ευάλωτων”, αφαιρείται η δυνατότητα δικαστικού ελέγχου των πράξεων και των όποιων κατατεθειμένων εγγράφων των Funds αφορούν σε τεκμηρίωση απαίτησης κατάσχεσης ακίνητης ιδιοκτησίας δανειολήπτη. Ως εκ τούτου, οι δικαστές υποχρεώνονται να δέχονται ως “πλήρεις αποδείξεις” οποιαδήποτε έγγραφα έχουν κατατεθεί στα ενεχυροφυλακεία από μεριάς των Funds, χωρίς να έχει διενεργηθεί προηγούμενη διεξοδική διερεύνηση περί της νομιμότητάς τους. Έτσι, επιτρέπεται η ακόμη θολότερη λειτουργία των Funds και των εταιρειών διαχείρισης ακινήτων, ενώ, παρακάμπτεται κάθε δικαστική παρέμβαση-άμυνα των δανειοληπτών-κατόχων ακινήτων, διευκολύνοντας την υφαρπαγή περιουσίας από τους δανειολήπτες συμπολίτες μας. Οι εκπρόσωποι του Συλλόγου Δανειοληπτών και Προστασίας Καταναλωτών Βορείου Ελλάδος μας τόνισαν με πικρία, πως δια των παραπάνω δόλιων τεχνασμάτων παρακάμπτεται στην ουσία η Δικαιοσύνη, καθώς, η διατήρηση της νομικής ασφάλειας και των δικαιωμάτων του ατόμου είναι σαφές συνταγματικό δικαίωμα και δεν πρέπει να υπονομεύεται. Παρόμοιες πρακτικές, όπως η ανωτέρω, κατά την κρίση των δανειοληπτών αλλά και την δική μας, όχι μόνο δεν βοηθούν, αλλά βαθαίνουν τα θεσμικά και νομικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας. Καταγράφεται, επίσης, στην σχετική πληροφόρηση που λάβαμε το ότι, η δυνατότητα των Funds να αποκρύπτουν το ποσό με το οποίο αγόρασαν τις οφειλές των δανειοληπτών, ως πρακτική, επιτρέπει στα Funds να αξιώνουν υπερβολικό κέρδος, σε βαθμό εξόντωσης του οφειλέτη που σπεύδει μέσω της πρόσφατα θεσπισμένης διαδικασίας να εξαγοράσει το συνδεδεμένο με «κόκκινο δάνειο» ακίνητό του. Έτσι, εμπεδώνεται με την παραπάνω μεροληπτική υπέρ των Funds νομική πατέντα η επιβολή ενός θολού καθεστώτος στην προσπάθεια διάσωσης της πρώτης κατοικίας από την κατάσχεση. Τα προηγούμενα εγείρουν εύλογα ερωτήματα, περί του αν υπάρχει πραγματικά η πολιτική βούληση από μέρους της κυβέρνησης να διευκολυνθούν οι Έλληνες δανειολήπτες των οποίων τα δάνεια «κοκκίνησαν» στην προσπάθεια να σώσουν την πρώτη κατοικία τους. Αν όντως αποτελεί πρόθεση της πολιτικής ηγεσίας η διάσωση της πρώτης κατοικίας των πολιτών, είναι ανάγκη να προκύψουν με πρωτοβουλίες σας οι απαραίτητες νομοθετικές πρωτοβουλίες που θα αποδείξουν του λόγου το αληθές: Πρέπει, δηλαδή, να δοθούν διέξοδοι στους δανειολήπτες να επαναρυθμίσουν τα «κόκκινα» δάνειά τους με βιώσιμους όρους και κρατικές εγγυήσεις, παράλληλα με την περιστολή της αυθαιρεσίας των Funds.

Με δεδομένα όλα τα παραπάνω,
Ερωτώνται οι κ. κ. Υπουργοί:

1. Προτίθεσθε να καταργήσετε τα παραπάνω προβλεπόμενα από την παρ. 2, του άρθρου 115, του Ν.5072, ώστε να μην παρεμποδίζεται η προσφυγή στην Δικαιοσύνη των δανειοληπτών που έχουν «κόκκινα δάνεια», όταν και όπου υπάρχει η υπόνοια ότι έχουν κατατεθεί στα κατά τόπους ενεχυροφυλακεία πράξεις ή έγγραφα των Funds που πάσχουν από πλευράς νομιμότητας;
2. Προτίθεσθε να λάβετε τις απαραίτητες νομοθετικές πρωτοβουλίες, ώστε να αποκτηθεί πλήρης πρόσβαση πληροφόρησης περί του αντιτίμου βάσει του οποίου εξαγοράστηκαν οι οφειλές των δανειοληπτών στεγαστικών ή καταναλωτικών δανείων, προκειμένου να διευκολυνθούν οι τελευταίοι να αποφύγουν την κατάσχεση της πρώτης κατοικίας τους, κάνοντας χρήση των ευεργετημάτων που προσφέρει η πρόσφατα θεσπισμένη νομοθεσία για την σχετική εξαγορά ακινήτων από τα Funds;
3. Προτίθεσθε να λάβετε τις απαραίτητες νομοθετικές πρωτοβουλίες, ώστε η εκ νέου ρύθμιση «κόκκινων δανείων», αφενός, να επιβληθεί στις τράπεζες, και αφετέρου, να πραγματοποιείται από τους δανειολήπτες με βιώσιμους όρους και κρατικές εγγυήσεις, ώστε να διασώζεται η πρώτη κατοικία των τελευταίων υπό προϋποθέσεις, που θα λαμβάνουν υπόψη κριτήρια κοινωνικής πολιτικής;
   

Ο ερωτών βουλευτής
ΒΙΛΙΑΡΔΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ

---

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΚΟΙΝ.: Βουλευτή κ. Βασίλειο Βιλιάρδο (Διά της Βουλής των Ελλήνων)

ΘΕΜΑ: Απάντηση στη με αριθμ. πρωτ. 2973/1.2.2024 ερώτηση.

Σε απάντηση της υπ’ αριθμ. πρωτ. 2973/1.2.2024 ερώτησης, που κατέθεσε ο Βουλευτής κ. Βασίλειος Βιλιάρδος, σας αποστέλλουμε συνημμένα το με αριθμ. πρωτ. 26112 ΕΞ 2024/16.2.2024 έγγραφο της Γενικής Γραμματείας Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους.

Επιπλέον, ως προς το τρίτο επιμέρους ερώτημα, σας ενημερώνουμε ότι βάσει του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου δάνεια με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου (ΕΔ) δύνανται να ρυθμίζονται μεταξύ των πιστωτικών ιδρυμάτων και των δανειοληπτών σύμφωνα με το άρθρο 103 του ν. 4549/2018 και την υπουργική απόφαση 2/94253/0025/21.12.2018 (Β’ 5960), χωρίς την παρέμβαση του εγγυητή ΕΔ. Στις ρυθμίσεις δύνανται να υπάγονται δάνεια για τα οποία έχει υποβληθεί στη Διεύθυνση Κρατικών Εγγυήσεων και Κίνησης Κεφαλαίων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους αίτημα κατάπτωσης, το οποίο δεν έχει βεβαιωθεί ως οφειλή στην ΑΑΔΕ/ΔΟΥ. Στην περίπτωση που το αίτημα κατάπτωσης βεβαιωθεί ως οφειλή στην ΑΑΔΕ/ΔΟΥ, τότε η οφειλή δύναται να ρυθμιστεί μέσω της ΑΑΔΕ/ΔΟΥ ως αρμόδιας (έως 120 δόσεις, σύμφωνα με το άρθρο 293 του ν.4738/2020). Με το με αριθμ. πρωτ. 2/10018/0025/31.01.2019 έγγραφο της Διεύθυνσης Κρατικών Εγγυήσεων και Κίνησης Κεφαλαίων προς την Ελληνική Ένωση Τραπεζών, δόθηκαν οδηγίες για την ορθή εφαρμογή της υπουργικής απόφασης 2/94253/0025/21.12.2018.

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΕΘΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ

---

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΟΥ
ΤΟΜΕΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΧΡΕΟΥΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΧΡΕΟΥΣ

ΠΡΟΣ : Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών
Υπηρεσία Συντονισμού
Γραφείο Νομικών και Κοινοβουλευτικών θεμάτων
Χαρ. Τρικούπη 6-10 – 10679 Αθήνα

Υπ’ όψιν κου Δ. Δημητρόπουλου

ΘΕΜΑ: «Απάντηση στην υπ’ αριθμ. πρωτ.2973/1.2.2024 Ερώτηση Κοινοβουλευτικού Ελέγχου».

ΣΧΕΤΙΚΑ: Το υπ’ αρ. 17912ΕΞ2024 /02.02.2024 έγγραφό σας.

Σε απάντηση της εν θέματι Ερώτησης του Βουλευτή Βασίλειου Βιλιάρδου με θέμα: «Νομοθετική ρύθμιση αφαιρεί νομική προστασία των δανειοληπτών προς όφελος των Funds» σε σχέση με τα ζητήματα που τίθενται σε αυτήν και στο μέτρο που αυτά εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της Γενικής Γραμματείας Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, σας γνωρίζουμε τα κάτωθι:

1). Το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών λαμβάνει υπόψη του ότι οι οικονομικές δυνατότητες των πολιτών και των επιχειρήσεων, που δραστηριοποιούνται σε όλο το εύρος της οικονομίας, δεν είναι οι ίδιες και ότι η λήψη μέτρων οικονομικής ενίσχυσης και η παροχή οικονομικών διευκολύνσεων για την περαιτέρω στήριξή τους είναι καταλυτικής σημασίας για τη κοινωνική συνοχή και την αντιμετώπιση των απρόσμενων εξελίξεων των τελευταίων ετών, ενώ αναδεικνύει την κρατική ευθύνη.

Το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, έχει ήδη προβεί σε στοχευμένες ενέργειες και πλήθος μέτρων ανακούφισης και διευκόλυνσης όλων των οφειλετών, με σκοπό την αντιμετώπιση του προβλήματος του ιδιωτικού χρέους. Το πρόβλημα της υπερχρέωσης καλούνται να αντιμετωπίσουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως της ιδιότητας αυτών ως πρωτοφειλετών, συνοφειλετών ή εγγυητών, τόσο εξαιτίας της πολυετούς οικονομικής κρίσης, όσο και στο πλαίσιο έκτακτων προβλημάτων που ανέκυψαν τα τελευταία χρόνια, όπως αυτό της πανδημίας του κορωνοϊού ή άλλων έκτακτων φυσικών καταστροφών.

2). Ειδικότερα επί των τριών υποερωτημάτων της εν θέματι Ερώτησης που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της Υπηρεσίας μας, επισημαίνονται τα ακόλουθα:

Α) Επί του πρώτου υποερωτήματος, με το οποίο ερωτάται, εάν η Κυβέρνηση προτίθεται να καταργήσει τη διάταξη του άρθρου 115 παρ.2 ν.5072/2023, ώστε να μην παρεμποδίζεται η προσφυγή στη Δικαιοσύνη των δανειοληπτών που έχουν «κόκκινα» δάνεια στις περιπτώσεις που έχουν κατατεθεί στα κατά τόπους ενεχυροφυλακεία πράξεις ή έγγραφα των «Funds» που πάσχουν από πλευράς νομιμότητας, επάγουμε τα ακόλουθα:

Το άρθρο 115 παρ.2 ν.5072/2023 ορίζει τα εξής: «Τα έντυπα δημοσίευσης στο αρμόδιο ενεχυροφυλακείο της παρ. 7 του άρθρου 14 και της παρ. 7 του άρθρου 21 αποτελούν πλήρη απόδειξη για την εξαιρετική νομιμοποίηση του διαχειριστή πιστώσεων, χωρίς να απαιτείται η προσκομιδή πρόσθετων εγγράφων ή η τήρηση άλλης διατύπωσης. Σε περίπτωση ανάθεσης της διαχείρισης απευθείας από πιστωτικό ή χρηματοδοτικό ίδρυμα, αρκεί να προσκομίζεται η σύμβαση διαχείρισης σε περιληπτική μορφή ή απόσπασμα αυτής, εφόσον περιέχει τα στοιχεία που ορίζονται στην απόφαση της περ. γ) της παρ. 1 του άρθρου 39.». Στη συνέχεια δυνάμει της ως παραπάνω εξουσιοδοτικής διάταξης εκδόθηκε η Υπουργική

Απόφαση Αριθμ. 19169 Εξ 2024 (ΦΕΚ 946/Β/9-2-2024) με θέμα τον καθορισμό εντύπων δημοσίευσης των άρθρων 14 και 21 του ν. 5072/2023.

Από τη διατύπωση της ως άνω διάταξης της παρ.2 του άρθρου 115 ν.5072/2023 προκύπτει ότι δεν αφαιρείται καμία νομική προστασία των δανειοληπτών προς όφελος των funds, καθώς με αυτήν απλά καθιερώνεται δικονομικός κανόνας απόδειξης και όχι κανόνας ουσιαστικού δικαίου. Πιο συγκεκριμένα, με τη διάταξη ορίζεται ότι τα έντυπα δημοσίευσης των συμβάσεων ανάθεσης διαχείρισης πιστώσεων μεταξύ των αγοραστών και των διαχειριστών πιστώσεων, που έχουν καταχωρηθεί στο αρμόδιο ενεχυροφυλακείο, αποτελούν πλήρως αποδεικτικά έγγραφα, με τα οποία οι διαχειριστές πιστώσεων μπορούν να θεμελιώσουν την εξαιρετική νομιμοποίηση τους είτε δικαστικά, είτε εξώδικα, για ενέργειες που προβαίνουν στο όνομα και για λογαριασμό των αγοραστών πιστώσεων, τους οποίους εκπροσωπούν με βάση την υφιστάμενη μεταξύ τους σύμβαση διαχείρισης πιστώσεων.

Από την άλλη πλευρά όμως, επ’ ουδενί η ως άνω διάταξη, όπως προκύπτει αβίαστα από τη γραμματική της διατύπωση, απαγορεύει σε οποιονδήποτε δανειολήπτη/οφειλέτη πιστεύει ότι οι ως άνω συμβάσεις διαχείρισης ή έγγραφα πάσχουν νομικής ακυρότητας ή ακυρωσίας, να προσφύγει ενώπιον των αρμόδιων δικαστηρίων προκειμένου να αμφισβητήσει τη νομική τους ορθότητα ή υπόσταση. Συνεπώς, από τα ως άνω εκτιθέμενα εξάγεται με ασφάλεια το συμπέρασμα ότι η διάταξη του άρθρου 115 παρ.2 ν.5072/2023 δεν αφαιρεί νομική προστασία από τους δανειολήπτες.

Β). Επί του 2^ου υποερωτήματος με το οποίο ερωτάται, εάν το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών προτίθεται να λάβετε τις απαραίτητες νομοθετικές πρωτοβουλίες, ώστε να αποκτηθεί πλήρης πρόσβαση πληροφόρησης περί του αντιτίμου βάσει του οποίου εξαγοράστηκαν οι οφειλές των δανειοληπτών στεγαστικών ή καταναλωτικών δανείων, προκειμένου να διευκολυνθούν οι τελευταίοι να αποφύγουν την κατάσχεση της πρώτης κατοικίας, επάγουμε τα ακόλουθα:

Με τον νόμο 5072/2023 ενσωματώθηκε στο εθνικό δίκαιο η Οδηγία (ΕΕ) 2021/2167 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Νοεμβρίου 2021 για τους διαχειριστές πιστώσεων και τους αγοραστές πιστώσεων και την τροποποίηση των Οδηγιών 2008/48/ΕΚ και 2014/17/ΕΕ (L 438) για τη ρύθμιση θεμάτων που αφορούν τους διαχειριστές και τους αγοραστές πιστώσεων, τις μεταξύ τους σχέσεις, τις σχέσεις τους με τους δανειολήπτες και την εποπτεία των δραστηριοτήτων τους.

Σύμφωνα με το άρθρο 6 του νόμου οι διαχειριστές πιστώσεων προκειμένου να αδειοδοτηθούν θα πρέπει να εφαρμόζουν οργανωτικό πλαίσιο και να διαθέτουν κατάλληλους μηχανισμούς εσωτερικού ελέγχου που, μεταξύ άλλων, διασφαλίζουν τον σεβασμό των δικαιωμάτων των δανειοληπτών και τη συμμόρφωση με τη νομοθεσία που διέπει τα δικαιώματα πιστωτή, να εφαρμόζουν κατάλληλη πολιτική που διασφαλίζει συμμόρφωση με τους κανόνες για την προστασία των δανειοληπτών και την αντιμετώπισή τους με δίκαιο και επιμελή τρόπο, μεταξύ άλλων, με το να λαμβάνεται υπόψη η οικονομική κατάστασή τους και να εφαρμόζουν ειδικές εσωτερικές διαδικασίες που διασφαλίζουν την καταγραφή και τη διεκπεραίωση των παραπόνων των δανειοληπτών.

Με το άρθρο 13 ρυθμίζεται η σχέση των διαχειριστών και των αγοραστών πιστώσεων με τον δανειολήπτη και τις σχετικές γνωστοποιήσεις προς αυτόν. Συγκεκριμένα υποχρεούνται:

α) να ενεργούν καλόπιστα, δίκαια και επαγγελματικά,

β) να παρέχουν στους δανειολήπτες πληροφορίες που δεν είναι παραπλανητικές, ασαφείς ή ψευδείς,

γ) να σέβονται και να προστατεύουν τα προσωπικά στοιχεία και την ιδιωτική ζωή των δανειοληπτών,

δ) να επικοινωνούν με τους δανειολήπτες με τρόπο που δεν συνιστά παρενόχληση, καταναγκασμό ή αθέμιτη επιρροή και να συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις που προβλέπονται στα άρθρα 4 και 5, στις παρ. 2 και 3 του άρθρου 6 και στα άρθρα 8 και 10 του ν. 3758/2009 (Α’ 68).

Επιπλέον, σύμφωνα με την παρ. 2 και 3 του άρθρου 13 οι διαχειριστές πιστώσεων υποχρεούνται να συμμορφώνονται με την κείμενη νομοθεσία περί προστασίας του καταναλωτή, τον Κώδικα Δεοντολογίας, με τους κανόνες που διέπουν τη χορήγηση πιστώσεων που ισχύουν για τα πιστωτικά ιδρύματα και όλες τις αποφάσεις της Τράπεζας της Ελλάδος που σχετίζονται με πιστώσεις που χορηγούνται από πιστωτικά και χρηματοδοτικά ιδρύματα καθώς και να λαμβάνουν ειδική μέριμνα για κοινωνικά ευπαθείς ομάδες.

Επιπρόσθετα, στο ίδιο άρθρο προβλέπεται ότι πάντα πριν από οποιαδήποτε μεταβίβαση των δικαιωμάτων πιστωτή στο πλαίσιο μιας σύμβασης πίστωσης ή της ίδιας της μη εξυπηρετούμενης σύμβασης πίστωσης, σε αγοραστή πιστώσεων, καθώς επίσης και όποτε ζητείται από τον δανειολήπτη, αποστέλλεται στον δανειολήπτη γνωστοποίηση που συντάσσεται σε γλώσσα σαφή και κατανοητή για το ευρύ κοινό, σε χαρτί ή σε άλλο σταθερό μέσο, στην οποία περιλαμβάνονται τουλάχιστον τα εξής:

α) πληροφορίες για την πραγματοποιηθείσα μεταβίβαση, συμπεριλαμβανομένης της ημερομηνίας μεταβίβασης,

β) τα στοιχεία ταυτότητας και τα στοιχεία επικοινωνίας του αγοραστή πιστώσεων,

γ) τα στοιχεία ταυτότητας και τα στοιχεία επικοινωνίας του διαχειριστή πιστώσεων,

δ) αποδεικτικά στοιχεία σχετικά με την άδεια λειτουργίας διαχειριστή πιστώσεων ,

ε) εφόσον συντρέχει περίπτωση, τα στοιχεία ταυτότητας και τα στοιχεία επικοινωνίας του παρόχου πιστωτικών υπηρεσιών

στ) παρουσιαζόμενη με διακριτό τρόπο, αναφορά σημείου επικοινωνίας με τον διαχειριστή πιστώσεων, από τον οποίο μπορούν να λαμβάνονται πληροφορίες όταν χρειάζεται,

ζ) πληροφορίες σχετικά με τα ποσά που οφείλει ο δανειολήπτης κατά τη στιγμή της γνωστοποίησης, με αναλυτική καταγραφή των ποσών που οφείλονται ως κεφάλαιο, τόκοι, προμήθειες και άλλες επιτρεπόμενες χρεώσεις,

η) δήλωση ότι εξακολουθεί να ισχύει όλη η σχετική ενωσιακή και εθνική νομοθεσία που αφορά ιδίως την εκτέλεση των συμβάσεων, την προστασία των καταναλωτών, τα δικαιώματα του δανειολήπτη και το ποινικό δίκαιο,

θ) την ονομασία, τη διεύθυνση και τα στοιχεία επικοινωνίας των αρμόδιων αρχών, στις οποίες ο δανειολήπτης μπορεί να υποβάλει καταγγελία, κατά το λόγο της αρμοδιότητάς τους.

Παρατηρείται λοιπόν ότι ο νόμος 5072/2023, ο οποίος, όπως προαναφέρθηκε, ενσωματώνει την Ευρ. Οδηγία ΕΕ) 2021/2167 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Νοεμβρίου 2021, δεν προβλέπει κάτι σχετικό με γνωστοποίηση στον οφειλέτη του τιμήματος αγοράς του κάθε δανείου. Κι αυτό διότι δεν υφίσταται συγκεκριμένο τίμημα αγοράς της κάθε μιας ξεχωριστά δανειακής απαίτησης, αφού μέσω της διαδικασίας της τιτλοποίησης δημιουργείται ομάδα περιουσίας, που αποτελείται από ένα πλήθος δανείων με διαφορετικά χαρακτηριστικά, το οποίο και πωλείται ως τέτοιο, δηλ. ως μια ομάδα περιουσίας με συγκεκριμένο τίμημα. Επομένως, δεν τίθεται ζήτημα τιμολόγησης του κάθε δανείου ξεχωριστά, που αποτελεί τμήμα της ομάδας περιουσίας, αφού, ως προελέχθη, την ομάδα περιουσίας την απαρτίζουν δάνεια διαφορετικών χαρακτηριστικών από πλευράς εξασφαλίσεων, βαθμού καθυστέρησης κλπ.

Γ). Επί του 3^ου υποερωτήματος, με το οποίο ερωτάται, εάν το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών προτίθεται να λάβει τις απαραίτητες νομοθετικές πρωτοβουλίες, ώστε η εκ νέου ρύθμιση «κόκκινων δανείων», αφενός, να επιβληθεί στις τράπεζες, και αφετέρου, να πραγματοποιείται από τους δανειολήπτες με βιώσιμους όρους και κρατικές εγγυήσεις, ώστε να διασώζεται η πρώτη κατοικία των τελευταίων υπό προϋποθέσεις, που θα λαμβάνουν υπόψη κριτήρια κοινωνικής πολιτικής, επάγουμε τα ακόλουθα:

Προκειμένου να αντιμετωπισθεί το μείζονος σημασίας ζήτημα της αστικής και εμπορικής αφερεγγυότητας, το οποίο καλούνται να αντιμετωπίσουν και να διαχειριστούν όλοι οι Έλληνες πολίτες τα τελευταία χρόνια, η Πολιτεία ανέλαβε και συνεχίζει να αναλαμβάνει σημαντικές νομοθετικές πρωτοβουλίες, θεσπίζοντας, αφενός μόνιμα εργαλεία διευθέτησης του ιδιωτικού χρέους εναρμονισμένα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, όπως το Ν. 4738/2020 «Νέο Θεσμικό Πλαίσιο Ρύθμισης Χρεών, Πτώχευσης και Απαλλαγής Φυσικών και Νομικών Προσώπων από τα Χρέη- 2η Ευκαιρία, τον Κώδικα Δεοντολογίας Ν. 4224/2013, αφετέρου Προγράμματα ενίσχυσης και υποστήριξης πληττόμενων δανειοληπτών ή πολιτών, οι οποίοι έχουν περιέλθει σε συνθήκες ευαλωτότητας (λ.χ. Νόμος 4916/2022 άρθρα 13 επ. «Ενδιάμεσο Πρόγραμμα Κρατικής Στήριξης Πρώτης Κατοικίας Ευάλωτων Νοικοκυριών»), συμπεριλαμβανομένων και των πτηνοκτηνοτρόφων.

Ι). ΜΟΝΙΜΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΡΥΘΜΙΣΗΣ/ΑΠΑΛΛΑΓΗΣ ΧΡΕΩΝ ΒΑΣΕΙ ΘΕΣΜΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ.

Σχετικά με την προστασία των δανειοληπτών και τις μόνιμες λύσεις για τα ευάλωτα νοικοκυριά με στεγαστικά δάνεια, σας γνωρίζουμε ότι:

A. Με τον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών των άρθρων 5-30 ν.4738/2020, μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας, οι οφειλέτες (φυσικά και νομικά πρόσωπα) μπορούν με μια ενιαία αίτηση να ρυθμίσουν συνολικά, χωρίς προσφυγή στο δικαστήριο, τις οφειλές τους:

• •     προς το Δημόσιο (ΑΑΔΕ / ΔΟΥ) και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ / ΚΕΑΟ) σε έως 240 δόσεις
• •     προς τράπεζες και διαχειριστές δανείων σε έως 420 δόσεις.

Βασικό κομμάτι της ρύθμισης οφειλών αποτελεί και η μερική διαγραφή χρέους, αφού ο οφειλέτης που εντάσσεται στον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών δύναται να λάβει διαγραφή χρέους:

^ προς το Δημόσιο έως 75% επί της βασικής οφειλής, καθώς και έως 95% επί των προσαυξήσεων.

^ προς τις τράπεζες και διαχειριστές δανείων έως 80% επί της βασικής οφειλής, καθώς και έως 100% επί των τόκων.

Ωστόσο, θα πρέπει να πληρούνται όλοι οι κανόνες και προϋποθέσεις, όπως καθορίζονται από το Ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο, οι σημαντικότεροι εκ των οποίων είναι:

^ να έχει πραγματική οικονομική αδυναμία, τόσο ο οφειλέτης όσο και οι

συνοφειλέτες και εγγυητές του

^ η εμπορική αξία της περιουσίας του οφειλέτη, των συνοφειλετών και των εγγυητών του να είναι μικρότερη του ύψους της οφειλής. Παρατηρείται ότι στις περιπτώσεις που οικίες έχουν κριθεί ακατάλληλες και χρήζουν μεγάλων επισκευών, προφανώς και θα υφίσταται μεγάλη μείωση της εμπορικής τους αξίας.

Η ηλεκτρονική πλατφόρμα του νέου εξωδικαστικού μηχανισμού παράγει μια αυτόματη ρύθμιση οφειλών, βάσει της αξίας της περιουσίας και του διαθέσιμου εισοδήματος, μετά την κάλυψη των εύλογων και ανελαστικών δαπανών, του οφειλέτη, των συνοφειλετών και εγγυητών του. Εφόσον ο οφειλέτης επιθυμεί, δύναται να προβεί και σε μια διαπραγμάτευση με τους ιδιώτες πιστωτές, αξιοποιώντας τις υπηρεσίες ενός πιστοποιημένου διαμεσολαβητή, με σκοπό τη δημιουργία μιας προσωποποιημένης πρότασης ρύθμισης οφειλών. Μέσω της ρύθμισης των ανωτέρω οφειλών με ευνοϊκό και μακροπρόθεσμο τρόπο επιτυγχάνεται και η αναστολή των διαδικασιών αναγκαστικής εκτέλεσης, όπως διαταγές πληρωμής, κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών, καθώς και δεσμεύσεις και πλειστηριασμοί στην κινητή και ακίνητη περιουσία του οφειλέτη. Επιπροσθέτως, χορηγείται για 5 έτη Κρατική επιδότηση της δόσης των δανείων με υποθήκη / προσημείωση στην 1η κατοικία των ευάλωτων νοικοκυριών, ύψους έως 210 ευρώ μηνιαίως (ανάλογα με τη σύνθεση / μέλη του νοικοκυριού).

Θα θέλαμε δε να υπογραμμίσουμε ότι με τον πρόσφατα ψηφισθέντα ν. 5072/2023 (ΦΕΚ ΑΊ98/4-12-2023) εισάγονται ακόμη περισσότερες βελτιώσεις υπέρ των ευαλώτων οφειλετών, όπως είναι η τεκμαιρόμενη συναίνεση. Ειδικότερα, για οφειλέτες που πληρούν τα κριτήρια του ευάλωτου, σύμφωνα με τους όρους του νόμου και έχουν εκδώσει βεβαίωση ευάλωτου οφειλέτη, τεκμαίρεται η συναίνεση του συνόλου των πιστωτών, επί της παραγόμενης αντιπρότασης πιστωτών, τόσο των χρηματοδοτικών φορέων, όσο και του Δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης. Στην περίπτωση αυτή, η πρόταση ρύθμισης που προκύπτει στη βάση της αντιπρότασης πιστωτών προσφέρεται μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας στον οφειλέτη, ο οποίος δύναται να την αποδεχθεί ή να την απορρίψει (άρθρο 66 ν.5072/2023).

B. Περαιτέρω, εάν κάποιος οφειλέτης αδυνατεί να εξυπηρετήσει μια μακροπρόθεσμη ρύθμιση οφειλών, τότε έχει τη δυνατότητα να προβεί σε πλήρη διαγραφή όλων των οφειλών, μέσω της διαδικασίας πτώχευσης και απαλλαγής οφειλών, με σκοπό να λάβει τη 2η ευκαιρία. Σε αυτή την περίπτωση ρευστοποιείται η περιουσία του οφειλέτη, πλην της 1ης κατοικίας των ευάλωτων νοικοκυριών, η οποία αποκτάται από τον Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων. Ο ως άνω Φορέας αποτελεί ζωτικό κομμάτι της λειτουργίας του πτωχευτικού νόμου, αποτελώντας το «καταφύγιο» για τους αδύναμους οφειλέτες που οδηγούνται σε πτώχευση ή σε αναγκαστική εκτέλεση, διατηρώντας, ωστόσο, την κατοικία τους. Σύμφωνα με τα κριτήρια του νέου πτωχευτικού νόμου, ο Φορέας θα αποκτά την πρώτη κατοικία του ευάλωτου οφειλέτη, μετά από αντίστοιχο αίτημα μεταβίβασης από αυτόν, εφόσον είτε έχει κηρυχθεί σε πτώχευση είτε επισπεύδεται αναγκαστική εκτέλεση κατά της πρώτης κατοικίας του, προκειμένου να την επαναμισθώσει σε αυτόν, έτσι ώστε να αποφεύγεται η έξωσή του. Η περίοδος της επαναμίσθωσης θα φτάνει τα 12 χρόνια και στη λήξη της ή και νωρίτερα ο οφειλέτης θα μπορεί να επαναγοράσει το ακίνητο.

Γ. Μέχρι τη σύσταση του Φορέα, με τα α. 13 επ. του ν. 4916/2022 (Α’ 65) εισήχθη Πρόγραμμα Συνεισφοράς του Δημοσίου με ωφελούμενους ευάλωτους οφειλέτες(Ενδιάμεσο Πρόγραμμα). Το ως άνω Πρόγραμμα έχει ήδη εκκινήσει μέσω της ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας, που έχει αναπτυχθεί από την τ. Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, όπως διαπιστώθηκε με την υπ’ αριθμ. 129295 ΕΞ 2022 Απόφαση της Ειδικής Γραμματέως Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΦΕΚ Β’ 4865/15-09-2022) από 15/09/2022.

Σύμφωνα με τα οριζόμενα στο Πρόγραμμα αυτό, το Δημόσιο συνεισφέρει στις δόσεις που είναι αναγκαίες για την αναστολή της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης που έχει εκκινήσει κατά της κύριας κατοικίας του οφειλέτη ή της διαδικασίας εκποίησης της κατοικίας αυτής στο πλαίσιο της πτώχευσης:

Τα βασικά χαρακτηριστικά του προγράμματος είναι:

• •      Κρατική επιδότηση της δόσης του στεγαστικού δανείου των ευάλωτων οφειλετών
• •     Κρατική επιδότηση από 70 έως 210 ευρώ μηνιαίως
• •     Κρατική επιδότηση μηνιαίας δόσης δανείων για 15 μήνες
• •      Αναστολή μέτρων των πιστωτών (π.χ. κατασχέσεις, πλειστηριασμοί και εξώσεις)

Ήδη μέχρι την 31/01/2024 από την ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα αντλούνται τα εξής αριθμητικά στοιχεία:

-Σε στάδιο Δημιουργία της αίτησης βρίσκονται 452 αιτήσεις.

-Σε στάδιο Αξιολόγηση/διόρθωση της αίτησης βρίσκονται 66 αιτήσεις.

-Εντάχθηκαν στο πρόγραμμα : 148 αιτήσεις.

Δ. Το νέο θεσμικό πλαίσιο ρύθμισης χρεών βρίσκεται σε εφαρμογή, με τα νούμερα να βαίνουν αυξητικά επιβεβαιώνοντας έτσι το γεγονός ότι φυσικά και νομικά πρόσωπα βρίσκουν λύσεις. Ειδικότερα σας γνωρίζουμε τα κατωτέρω:

Νέο ιστορικό υψηλό καταγράφεται στον Ιανουάριο στην εκκίνηση νέων αιτήσεων στην πλατφόρμα του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών με περισσότερες από 5.000 αιτήσεις. Σταθερά υψηλά παραμένουν οι νέες μηνιαίες ρυθμίσεις οι οποίες ξεπερνούν τις 1.000. Τα στοιχεία αντανακλούν την δυναμική του συγκεκριμένου εργαλείου που τους τελευταίους μήνες αξιοποιείται σημαντικά από τους οφειλέτες μετά και τις πρόσφατες βελτιώσεις που θεσμοθετήθηκαν.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους:

Τον μήνα Ιανουάριο του 2024 πραγματοποιήθηκαν 5.031 εκκινήσεις νέων αιτήσεων στην πλατφόρμα και 1.075 νέες επιτυχείς ρυθμίσεις οφειλών οι οποίες αντιστοιχούν σε ιδιαίτερα υψηλό σύνολο αρχικών οφειλών 425 εκ. ευρώ.

Συνολικά, μέχρι το τέλος Ιανουαρίου του 2024 έχουν πραγματοποιηθεί 13.101 επιτυχείς ρυθμίσεις οφειλών οι οποίες αντιστοιχούν σε 4,8 δισ. ευρώ αρχικών οφειλών. Σε σταθερά επίσης υψηλό επίπεδο διατηρείται και το ποσοστό εγκρισιμότητας των ρυθμίσεων από τους χρηματοδοτικούς φορείς.

Στη μηνιαία αναφορά προόδου συμπεριλαμβάνεται και η ανάλυση της αιτιολογίας απόρριψης της προτεινόμενης ρύθμισης από πλευράς χρηματοδοτικών φορέων και οφειλετών, σε συνέχεια της σειράς βελτιώσεων για τον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών με το ν.5024/2023, και συγκεκριμένα το άρ. 48 αυτού, που θέτει σε ισχύ τη διαδικασία γνωστοποίησης της αιτιολογίας μη συναίνεσης στις προτάσεις ρυθμίσεων του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών.

Ήδη, συγκριτικά με τα αποτελέσματα των προηγούμενων προσπαθειών, δηλ. του εξωδικαστικού μηχανισμού που θεσμοθέτησε η προηγούμενη Κυβέρνηση με το ν. 4469/2017, ο νέος εξωδικαστικός έχει φέρει βελτιωμένα αποτελέσματα. Παρατηρείται αυξημένο ενδιαφέρον από τους πολίτες να ρυθμίσουν τις οφειλές τους μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού, σε σύγκριση με όλα τα προηγούμενα κρατικά εργαλεία ρύθμισης οφειλών.

Το δε ενδιαφέρον για την ως άνω αναφερόμενη 2η ευκαιρία(Πτώχευση Μικρού και Μεγάλου Αντικειμένου) βαίνει αυξανόμενο, καθώς παρατηρείται αύξηση κατά 74% του αριθμού των αιτήσεων στο σύνολο σε σχέση με την αρχή του έτους, ενώ 2.703 αιτήσεις έχουν κατατεθεί ενώπιον των αρμόδιων δικαστηρίων για σύνολο οφειλών € 2,1δις.

Πέραν των ανωτέρω σημειώνουμε ότι τέθηκαν σε εφαρμογή διάφορα προγράμματα στήριξης των δανειοληπτών ειδικότερα, λόγω αύξησης των επιτοκίων με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα ως προς την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της αίτησης, με αποτέλεσμα κάποια από αυτά να έχουν ήδη κλείσει (βλ. κατωτέρω υπό ΙΙΑ),αλλά υπάρχουν και άλλα που είναι ακόμη σε εξέλιξη.(βλ. κατωτέρω υπό ΙΙΒ).

ΙΙ) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΔΑΝΕΙΟΛΗΠΤΩΝ ΛΟΓΩ ΑΥΞΗΣΗΣ ΤΩΝ ΕΠΙΤΟΚΙΩΝ.

Όπως είναι γνωστό, τα τραπεζικά επιτόκια διαμορφώνονται ελεύθερα, σύμφωνα με τις αρχές που διέπουν τη νομισματική πολιτική του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί εντός του πλαισίου της οικονομίας της ανοικτής αγοράς με ελεύθερο ανταγωνισμό, βάσει των άρθρων 2, 4 και 105.1 της Συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και του Καταστατικού του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Α) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΙΔΟΤΗΣΗΣ ΕΠΙΤΟΚΙΟΥ ΔΟΣΕΩΝ ΔΑΝΕΙΩΝ ΕΥΑΛΩΤΩΝ ΔΑΝΕΙΟΛΗΠΤΩΝ (ΓΕΦΥΡΑ ΙΙΙ).

Προς αντιμετώπιση του σημαντικού ζητήματος της αύξησης των επιτοκίων δανεισμού, τέθηκε σε εφαρμογή το πρόγραμμα επιδότησης του επιτοκίου της δόσης στεγαστικών δανείων ή και δανείων μικρών επιχειρήσεων ενήμερων ευάλωτων δανειοληπτών, με εμπράγματη ασφάλεια στην πρώτη κατοικία, το οποίο εκκίνησε την 1/2/2023 και η υποβολή των σχετικών αιτήσεων ολοκληρώθηκε στις 31/7/2023. Το πρόγραμμα αυτό υλοποιήθηκε αποκλειστικά από τις Τράπεζες, οι οποίες και το διαχειρίστηκαν. Σημειώνεται ότι το σύνολο της δαπάνης για την υποστήριξη των ευάλωτων δανειοληπτών στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος καλύφθηκε, στο πλαίσιο των διακριτών δράσεων εταιρικής κοινωνικής υπευθυνότητας των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, με ισόποσες εισφορές των τεσσάρων (4) συστημικών τραπεζών.

Το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών συνέβαλλε ενεργά στην υλοποίηση του σχεδίου στήριξης από το χρηματοπιστωτικό σύστημα ενήμερων ευάλωτων δανειοληπτών για την επιδότηση της δόσης στεγαστικών δανείων ή/και δανείων μικρών επιχειρήσεων. Η Γενική Γραμματεία Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (τ. ΕΓΔΙΧ) συνέδραμε στην υλοποίηση του προγράμματος μόνο ως προς το πρώτο βήμα αυτού, που είναι η έκδοση της σχετικής βεβαίωσης ευάλωτου δανειολήπτη.

Ειδικότερα, για το χρονικό διάστημα από την 23/01/23, οπότε οι ελληνικές τράπεζες ανακοίνωσαν το σχέδιο στήριξης για την επιδότηση επιτοκίου για τους ευάλωτους οφειλέτες, παρατηρήθηκε αρχικώς μεγάλη αύξηση στον αριθμό των αιτήσεων της πλατφόρμας των ευάλωτων οφειλετών. Έως 31 Αυγούστου κατεγράφησαν 76.000 περισσότερες αιτήσεις σε σύγκριση με την περίοδο πριν από την εισαγωγή του συστήματος (τέλη-Ιαν. 2023). Υπογραμμίζεται δε, ότι στις 21/04/2023 τα κριτήρια επιλεξιμότητας για εισόδημα και περιουσία παρατάθηκαν κατά 30%, με σκοπό να ωφεληθεί ακόμα μεγαλύτερος αριθμός δανειοληπτών. Ωστόσο αναλύοντας περαιτέρω τα στοιχεία στην πλατφόρμα του ευάλωτου οφειλέτη καταγράφονται έως 31 Δεκεμβρίου 2023 τα εξής:

91461 αιτήσεις έχουν δημιουργηθεί εκ των οποίων:

• •         38.568 είναι ολοκληρωμένες αιτήσεις εκ των οποίων:
• –     26.700 είναι ακυρωμένες

-8.116 είναι επιλέξιμες (5.151 αιτήσεις αφορούν το Πρόγραμμα Επιδότησης Δόσης)

• –     3.752 είναι μη επιλέξιμες
• •       52.893 μη-ολοκληρωμένες όπου απαιτούνται ενέργειες από πλευράς αιτούντος, οι οποίες και δεν πραγματοποιήθηκαν ποτέ, δηλ. η αίτηση δεν προχώρησε σε επόμενο στάδιο ώστε να διαπιστωθεί η πλήρωση των κριτηρίων.

Συμπερασματικά, το 70% των ολοκληρωμένων αιτήσεων έχει ακυρωθεί από τους ίδιους τους αιτούντες, δηλ. οι ίδιοι δήλωσαν την επιθυμία τους να μην προχωρήσουν με τη διαδικασία. Βασικό βήμα της διαδικασίας έκδοσης πιστοποιητικού, όπως και σε κάθε εργαλείο – πλατφόρμα του Ν.4738/2020, είναι η άρση τραπεζικού και φορολογικού απορρήτου, στην οποία πρέπει να προβεί ο πολίτης για να μπορέσει να οριστικοποιήσει την αίτησή του.

Με βάση τις εκτιμήσεις των χρηματοδοτικών φορέων, η αναμενόμενη συμμετοχή στο πρόγραμμα επιδότησης δόσης δανείου ήταν 40.000 δανειολήπτες. Ωστόσο, η συμμετοχή κυμάνθηκε σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα, παρά τη διεύρυνση των κριτηρίων πέρα από τα όρια του ευάλωτου, και έως τέλος Δεκεμβρίου έχουν ενταχθεί 3.049 δάνεια αξίας 138,13 εκ. ευρώ. Σημειωτέον ότι επρόκειτο καθαρά για ένα πρόγραμμα επιδότησης, στο οποίο θα ωφελούνταν οι δανειολήπτες και μπορούσε να συνδυαστεί και με το πρόγραμμα παγώματος επιτοκίου, και εντούτοις οι ίδιοι οι δανειολήπτες επέλεξαν την μη ένταξή τους σε αυτό.

Επίσης θα πρέπει να αναφερθεί ότι και η διαδικασία έκδοσης της βεβαίωσης τυγχάνει τεχνικής υποστήριξης καθότι υφίσταται υπηρεσία «MyEGDIXlive» από την ΓΓ Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (τ. ΕΓΔΙΧ) όπου οι πολίτες μπορούσαν να καθοδηγηθούν βήμα-βήμα στην ολοκλήρωση της αίτησης.

Β) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΩΝ ΦΟΡΕΩΝ ΠΡΟΣ ΕΝΗΜΕΡΟΥΣ ΔΑΝΕΙΟΛΗΠΤΕΣ ΜΕ «ΠΑΓΩΜΑ» ΕΠΙΤΟΚΙΩΝ.

Η σημαντική αύξηση των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας έχει επιβαρύνει το κόστος του δανεισμού και επηρέασε, μεταξύ άλλων, την εύρυθμη εξυπηρέτηση από τους δανειολήπτες των δανείων τους που συνδέονται με τα βασικά επιτόκια του ευρώ. Στο πλαίσιο αυτό, οι τράπεζες και οι Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις προέβησαν στην υλοποίηση του προγράμματος «παγώματος» επιτοκίων σε ενήμερα στεγαστικά δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο, θωρακίζοντας έτσι τους δανειολήπτες που ενδεχομένως αντιμετωπίζουν δυσκολίες αποπληρωμής των οφειλών τους. Κάθε δανειολήπτης δύναται να απευθύνεται στο συνεργαζόμενο μ’ αυτόν φορέα προκειμένου να λάβει στοιχεία και πληροφορίες για τη λειτουργία του προγράμματος.

Η Γενική Γραμματεία Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (τ. ΕΓΔΙΧ) παρακολουθεί με συνέπεια την υλοποίηση του προγράμματος ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΩΝ ΦΟΡΕΩΝ ΠΡΟΣ ΕΝΗΜΕΡΟΥΣ ΔΑΝΕΙΟΛΗΠΤΕΣ ΜΕ «ΠΑΓΩΜΑ» ΕΠΙΤΟΚΙΩΝ και συλλέγει στατιστικά στοιχεία από τα πιστωτικά ιδρύματα και τις Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις ως προς την εφαρμογή και εξέλιξη του.

Με βάση τα ανωτέρω στοιχεία, στο πρόγραμμα για το «πάγωμα» των επιτοκίων έχουν ενταχθεί και επωφεληθεί περίπου 500.000 δάνεια συνολικής αξίας άνω των 20,5 δις ευρώ. Το μέτρο τέθηκε σε ισχύ τον Μάιο 2023 και θα έχει διάρκεια 12 μηνών.

Συνεπώς, όπως με ασφάλεια συμπεραίνεται από τα εκτιθέμενα παραπάνω, όλοι οι δανειολήπτες/οφειλέτες, έχουν τη δυνατότητα να αντιμετωπίσουν όλα τα χρέη τους και να αποφύγουν κατασχέσεις και πλειστηριασμούς, μέσω της δυνατότητας ρύθμισης ή απαλλαγής από τις οφειλές τους, όπως προβλέπει ο νέος Νόμος.

3). Εξάλλου, πρέπει να τονιστεί ότι σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο (Ευρωπαϊκές Οδηγίες για την αφερεγγυότητα και Κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας) η ρύθμιση οφειλών θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη συγκεκριμένες παραμέτρους του οφειλέτη, όπως η ικανότητα αποπληρωμής του (δηλ. τα εισοδήματα και οι εύλογες δαπάνες διαβίωσης) και η πραγματική/εμπορική αξία της περιουσίας του. Επιπρόσθετα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη αυτές οι παράμετροι οικονομικού χαρακτήρα και για τους συνοφειλέτες και εγγυητές του οφειλέτη. Πρέπει να σημειωθεί ότι βασική παράμετρο για τη διενέργεια ρύθμισης οφειλής αποτελεί η πραγματική οικονομική αδυναμία του οφειλέτη (και κατ’ επέκταση και των συνοφειλετών και εγγυητών του), που πρέπει να αποδεικνύεται με συγκεκριμένα τεκμήρια. Βάσει των ανωτέρω, γίνεται κατανοητό ότι καθίσταται ανέφικτη η θέσπιση μιας «οριζόντιας» ρύθμισης οφειλών σε μια ομάδα οφειλετών βάσει άλλων χαρακτηριστικών (π.χ. ίδια γεωγραφική περιοχή ή που συνέβησαν τα ίδια συμβάντα ή που εκπονούν το ίδιο επάγγελμα), τα οποία δεν λαμβάνουν υπόψη ταυτόχρονα την πραγματική οικονομική κατάσταση του κάθε οφειλέτη (και κατ’ επέκταση και των συνοφειλετών και εγγυητών του). Για το σκοπό αυτό, κάθε οφειλέτης ξεχωριστά, εφόσον έχει οικονομική αδυναμία (τόσο ο ίδιος όσο και οι συνοφειλέτες και εγγυητές του), θα πρέπει να προβεί (προβούν) στη διενέργεια της διαδικασίας ρύθμισης οφειλών, μέσω της οποίας θα πρέπει να αποδείξει (αποδείξουν) την οικονομική αδυναμία του(ς) και να λάβει (λάβουν) την κατάλληλη ρύθμιση οφειλής που αντιστοιχεί στο επίπεδο αδυναμίας του(ς).

Εν κατακλείδι, θα πρέπει να υπογραμμιστεί ότι η Γενική Γραμματεία Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους με αίσθημα ευθύνης, ορθολογισμού και αλληλεγγύης μετέχει των κρίσιμων εξελίξεων και συμβάλλει με συνέπεια στο έργο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, αξιοποιώντας ιδίως την εμπειρία της στη λειτουργία των νομοθετικών εργαλείων ρύθμισης οφειλών, καταθέτοντας τη γνώση της για θεσμική ευελιξία και αντικειμενική αναγνώριση της οικονομικής αδυναμίας των πολιτών στο πλαίσιο των ρυθμίσεων οφειλών, λαμβάνοντας υπόψη τις διεθνείς δεσμεύσεις της χώρας και τους περιορισμούς των οδηγιών και κανονισμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Η Γενική Γραμματέας
Θεώνη Αλαμπάση