Αρκτική: Αντιστράφηκε η τροχιά της πολικής δίνης – Πώς θα μπορούσε να επηρεαστεί ο καιρός
ΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟΣΜΟΣ 3 Απριλίου 2024 fonisalaminas
Υπάρχει περισσότερο όζον γύρω από την Αρκτική αυτή τη στιγμή απ’ ό,τι κατά τη διάρκεια οποιουδήποτε άλλου έτους που έχει καταγραφεί.
Η πολική δίνη που περιβάλλει την Αρκτική, στροβιλίζεται προς τη λανθασμένη κατεύθυνση μετά την αιφνίδια αύξηση της θερμοκρασίας στην ανώτερη ατμόσφαιρα που προκάλεσε ένα σημαντικό γεγονός αναστροφής αυτόν τον μήνα. Πρόκειται για μια από τις πιο ακραίες ατμοσφαιρικές ανατροπές που έχουν παρατηρηθεί πρόσφατα.
Στο παρελθόν, σύμφωνα με το Live Science, οι διαταραχές της πολικής δίνης – μιας μάζας ψυχρού αέρα που περιφέρεται γύρω από την Αρκτική – έχουν προκαλέσει εξαιρετικά κρύο καιρό και καταιγίδες σε μεγάλα τμήματα των ΗΠΑ. Η τρέχουσα αλλαγή στην κατεύθυνση της δίνης πιθανόν να μην οδηγήσει σε παρόμοιες συνθήκες, αλλά η ξαφνική αλλαγή έχει προκαλέσει μια «αύξηση όζοντος» που σπάει ρεκόρ πάνω από τον Βόρειο Πόλο.
Η πολική δίνη είναι πιο εμφανής κατά τους χειμερινούς μήνες και εκτείνεται στη στρατόσφαιρα, δηλαδή στο δεύτερο στρώμα της ατμόσφαιρας μέχρι περίπου 50 χιλιόμετρα πάνω από την επιφάνεια. Αυτή η δίνη περιστρέφεται αριστερόστροφα με ταχύτητες ανέμου περίπου 250 χλμ/ώρα, δηλαδή περίπου με την ίδια ταχύτητα με έναν τυφώνα κατηγορίας 5, σύμφωνα με το βρετανική μετεωρολογική υπηρεσία. Μια παρόμοια δίνη περιβάλλει, επίσης, την Ανταρκτική κατά τη διάρκεια του χειμώνα.
Οι πολικοί στρόβιλοι περιστασιακά αντιστρέφονται προσωρινά. Τα γεγονότα αυτά μπορεί να διαρκέσουν ημέρες, εβδομάδες ή μήνες και προκαλούνται από την ξαφνική θέρμανση της στρατόσφαιρας, όταν οι θερμοκρασίες στη στρατόσφαιρα ανεβαίνουν έως και κατά 50 βαθμούς Κελσίου σε διάστημα δύο ημερών, σύμφωνα με τη βρετανική μετεωρολογική υπηρεσία.
Η ξαφνική αύξηση της θερμοκρασίας προκαλείται από «πλανητικά κύματα» στην ατμόσφαιρα, δηλαδή από κύματα συμπίεσης που σχηματίζονται όταν ο αέρας ανεβαίνει σε μια περιοχή διαφορετικής πυκνότητας και ωθείται πίσω από τη δύναμη της περιστροφής της Γης. Η διαδικασία αυτή διαταράσσει ή αντιστρέφει τη ροή των στροβίλων.
Ο ρόλος του όζοντος και η Αρκτική
Το σημερινό φαινόμενο αναστροφής στην Αρκτική άρχισε στις 4 Μαρτίου. Ωστόσο, οι άνεμοι αρχίζουν να επιβραδύνονται, υποδηλώνοντας ότι η δίνη θα επιστρέψει σύντομα στην κανονική της τροχιά, όπως ανέφερε το Space Weather.
«Ήταν μια ουσιαστική αντιστροφή», δήλωσε στο Space Weather η Έιμι Μπάτλερ, κλιματολόγος στην Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας των ΗΠΑ (NOAA). Οι διαταραχές της πολικής δίνης μπορούν να επηρεάσουν τον καιρό στις ΗΠΑ, όπως το 2019, όταν ένα τεράστιο ψυχρό μέτωπο κατέβηκε στις μεσοδυτικές πολιτείες. Αυτά τα ακραία καιρικά φαινόμενα συμβαίνουν όταν ο πολικός στρόβιλος παραμορφώνει ένα ρεύμα αέρα που περιβάλλει τον πολικό στρόβιλο, εκθέτοντας τα χαμηλότερα γεωγραφικά πλάτη σε παγωμένο αρκτικό αέρα.
Πάντως, η διαταραχή αυτού του μήνα δεν άλλαξε το σχήμα αυτού του ρεύματος πίδακα, οπότε τα καιρικά φαινόμενα αναμένεται να παραμείνουν σε μεγάλο βαθμό ανεπηρέαστα, σύμφωνα με το Space Weather.
Ωστόσο, η αλλαγή της θερμοκρασίας του αέρα γύρω από την Αρκτική έχει απορροφήσει μεγάλες ποσότητες όζοντος από τα χαμηλότερα γεωγραφικά πλάτη, δημιουργώντας μια προσωρινή αύξηση του όζοντος – το αντίθετο της τρύπας του όζοντος. Επί του παρόντος, υπάρχει περισσότερο όζον γύρω από την Αρκτική αυτή τη στιγμή απ’ ό,τι κατά τη διάρκεια οποιουδήποτε άλλου έτους που έχει καταγραφεί. Εντούτοις, αυτή η αύξηση του όζοντος θα εξαφανιστεί μετά την επιστροφή της πολικής δίνης στο κανονικό επίπεδο.
Η τρέχουσα αναστροφή είναι η δεύτερη του είδους της φέτος, ύστερα από ένα μικρότερο γεγονός τον Ιανουάριο που προκάλεσε ένα σύντομο ψυχρό κύμα σε ορισμένες πολιτείες, όπως έγραψε η Έιμι Μπάτλερ στο blog της NOAA για την πολική δίνη.
Τα ιστορικά αρχεία δείχνουν ότι τα φαινόμενα αυτά είναι πιο πιθανό να συμβούν κατά τη διάρκεια του Ελ Νίνιο ή της Λα Νίνια, των δύο αντίθετων φάσεων ενός φυσικού κύκλου θέρμανσης και ψύξης σε ολόκληρο τον πλανήτη. Κατά τη διάρκεια αυτών των φάσεων, τα παγκόσμια καιρικά συστήματα γίνονται πιο ασταθή, γεγονός που δημιουργεί τις προϋποθέσεις για συχνότερα γεγονότα αναστροφής, σημείωσε επίσης η Έιμι Μπάτλερ.
Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε στη μέση ενός μεγάλου Ελ Νίνιο, το οποίο θα μπορούσε να καταστήσει πιο πιθανές περαιτέρω ανατροπές ή διαταραχές περίπου κατά το επόμενο έτος.
ieidiseis.gr
