Ο τσοπανάκος: Ήρωες και Αντιήρωες

της Φωτεινής Συριώτη*

Ο δάσκαλος είχε μπει προ πολλού στα πρώτα ήντα. Έκανε μάθημα μέσω του διαδικτύου όταν έκπληκτος άκουσε κουδούνια να ηχούν από τον υπολογιστή του. Θάρρεψε πως κάποιος μαθητής παίζοντας με το you tube είχε βάλει τον… τσοπανάκο! Το μουσικό σήμα κατατεθέν της Ελληνικής Ραδιοφωνίας, που ακούγεται επί δεκαετίες και σφράγισε καθοριστικά γεγονότα της μεταπολεμικής Ελλάδας!

Δεν έπεσε και πολύ έξω ο δάσκαλος. Πράγματι, μιλώντας με τους μαθητές του, έκπληκτος ανακάλυπτε ότι ένας μαθητής, παιδί φτωχής αγροτικής οικογένειας, παρακολουθούσε το μάθημα από το κινητό βόσκοντας τα πρόβατά του! Δεν έχασε την ευκαιρία ο καλός δάσκαλος: παίνεσε το μαθητή για την επιμέλειά του και μίλησε στα παιδιά για τις δύσκολες συνθήκες υπό τις οποίες σπούδαζαν παλιότερα τα παιδιά της επαρχίας. Σήμερα τα εκπαιδευτικά πράγματα είναι καλύτερα ασφαλώς, τουλάχιστον όσον αφορά στις δυνατότητες των παιδιών να συμμετάσχουν στην εκπαιδευτική διαδικασία. Υπάρχουν όμως και οι σκοτεινές πλευρές του εκπαιδευτικού τοπίου, που η πανδημία του κορωνοϊού τις ανέδειξε.

Η ανάγκη για εξ αποστάσεως εκπαίδευση διασφάλισε άραγε ίσες δυνατότητες σε όλους τους μαθητές κάθε κοινωνικής τάξης και από κάθε γεωγραφική περιφέρεια; Το Υπουργείο Παιδείας βρέθηκε αληθινά δίπλα στους μαθητές και στους γονείς τους; Η πανδημία ανέτρεψε δεδομένα και βεβαιότητες της καθημερινότητας. Πολλοί γονείς έμειναν χωρίς δουλειά ή είδαν τον μισθό τους να μειώνεται δραματικά. Πόσοι απ’ αυτούς μπορούσαν να αγοράσουν ένα και δύο υπολογιστές προκειμένου να κάνουν τα παιδιά τους μάθημα; Πόσοι άντεχαν το κόστος της σύνδεσης των εταιρειών; Και πόσοι είχαν δυνατή σύνδεση στην περιοχή τους για να μπορούν τα παιδιά να παρακολουθούν ανεμπόδιστα το μάθημά τους;

Ποια ήταν άραγε η παιδαγωγική ομάδα του Υπουργείου και με γνώμονα ποια θεωρία μάθησης πίστεψε ότι μπορούν μαθητές χωρίς υπολογιστή, χωρίς σύνδεση στο διαδίκτυο να έχουν ταυτόχρονη πρόσβαση και ίσα δικαιώματα; Πώς πίστεψαν οι ιθύνοντες ότι μπορούν όλο αυτό το διάστημα να συνδεθούν δύο μαθητές δημοτικού ή γυμνασίου την ίδια ώρα από έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή για να παρακολουθήσουν την εξ αποστάσεως διδασκαλία; Δυστυχώς η τηλεκπαίδευση δεν εξασφάλισε την ισότητα ευκαιριών, καθώς δεν μπόρεσε να αγκαλιάσει το σύνολο των μαθητών (διαθέσιμοι ηλεκτρονικοί υπολογιστές, πρόσβαση στο διαδίκτυο). Το Υπουργείο Παιδείας βασίστηκε στη λογική της επικοινωνίας με αλλεπάλληλες συνεντεύξεις της πολιτικής ηγεσίας, «πως όλα βαίνουν καλώς», αλλά στην πραγματικότητα δεν έκανε απολύτως τίποτα για τους μαθητές που δεν είχαν τα τεχνικά και απαραίτητα μέσα για την ισότιμη συμμετοχή στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση (δωρεάν πρόσβαση στο διαδίκτυο, δωρεάν υπολογιστές και τάμπλετ).

Τελικά η τηλεκπαίδευση ανέδειξε ήρωες και αντιήρωες. Ήρωες οι μαθητές που με χίλιες δυο δυσκολίες συμμετέχουν, σπουδάζουν αποφασισμένοι να κάνουν ένα άλμα πιο γρήγορο από τη φθορά όπως λέει ο ποιητής. Δίπλα τους εκείνοι οι δάσκαλοι και οι γονείς που τιμούν τη θέση τους και συμπαραστέκονται ηθικά και ψυχικά στα παιδιά τους. Αντιήρωες οι γραφειοκράτες του υπουργείου και οι πολιτικοί που θεωρούν την εκπαίδευση ζήτημα… εγκυκλίων και νομοθετημάτων. Αμφιβάλλει κανείς πως οι πρώτοι κινούν τον τροχό της ιστορίας και δεν αφήνουν την ελπίδα να σβήσει;

*Η Φωτεινή Συριώτη είναι Πρόεδρος της Σχολικής Επιτροπής Β/θμιας Εκπαίδευσης του Δήμου Πατρέων

Πηγή: Γραφίδα ψηφιακή εφημερίδα