Δασικοί Χάρτες: «νάρκη» στις λύσεις του ΥΠΕΝ από την Ελληνική Δασολογική Εταιρία

Σε τροχιά αμφισβήτησης θέτει τις λύσεις,  που ετοιμάζει το υπουργείο Περιβάλλοντος για τους Δασικούς Χάρτες, με νέα παρέμβαση της Ελληνικής Δασολογικής Εταιρίας (ΕΔΕ), κατακεραυνώνοντας την απόφαση του Τεχνικού Συμβουλίου Δασών για την εξαίρεση των εκτάσεων, που καλύπτονται από  θαμνώδη είδη,  φρύγανα και ασπάλαθο, από το προστατευτικό καθεστώς της δασικής νομοθεσίας, ως «παντελώς αντιεπιστημονική» και «πιθανόν αντισυνταγματική».

Σημειώνεται ότι η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ έχει κατ΄ επανάληψη αναλάβει δημόσιες δεσμεύσεις ότι ετοιμάζει και θα προωθήσει νομοθετικές λύσεις, για την επίλυση των θεμάτων που αναδείχθηκαν από τους Δασικούς Χάρτες, ενώ αποδεχόμενη την σχετική απόφαση του Τεχνικού Συμβουλίου Δασών, σε πανηγυρικούς τόνους ανακοίνωσε ότι:

-«Βάσει της ομόφωνης γνωμοδότησης του Τεχνικού Συμβουλίου Δασών,  οι εκτάσεις που στο παρελθόν ήταν αγροτικού χαρακτήρα και λόγω της εγκατάλειψης αναπτύχθηκε ασπάλαθος και φρυγανώδης βλάστηση δεν χαρακτηρίζονται πλέον δασικές αλλά χορτολιβαδικές». Και ότι  «με τη συγκεκριμένη απόφαση επιλύονται σημαντικές αστοχίες που αφορούν στον χαρακτηρισμό εκτάσεων,  κυρίως στην Κρήτη, τα Δωδεκάνησα, τις Κυκλάδες, τη Μάνη, το Βόρειο Αιγαίο και άλλες περιοχές της χώρας».

Δασικοί αγροί και οικιστικές πυκνώσεις

Η Ελληνική Δασολογική Εταιρεία (Ε.Δ.Ε.),  που είναι το κύριο επιστημονικό όργανο των δασολόγων και περιβαλλοντολόγων της χώρας,  καθώς και όλων των επιστημόνων που εργάζονται στο δάσος και τα δασικά οικοσυστήματα και ασχολούνται με την μελέτη προβλημάτων συναφών με τη δασολογική επιστήμη, στην ανακοίνωση της συνδέει τις πρόσφατες εξελίξεις να δοθεί λύση στους Δασικούς Χάρτες για τις εκτάσεις με θαμνώδη είδη, φρύγανα και ασπάλαθο, με παλαιότερες σχετικές πρωτοβουλίες της πολιτείας, που κατέπεσαν στο ΣτΕ.

Αναφέρει ότι «στην προσπάθειά της, να επιλύσει τα προβλήματα που ανέκυψαν και υπό την πίεση κοινωνικών αντιδράσεων, η πολιτεία κατέφυγε πολλές φορές σε λύσεις αντιεπιστημονικές και αντίθετες προς τις αρχές του Συντάγματος (άρθρο 24 παρ.1 και ερμηνευτική δήλωση και άρθρο 117 παρ. 3)» και «ενδεικτικά αναφέρει τους δύο τελευταίους Νόμους (Ν. 4389/2016 για τις οικιστικές πυκνώσεις και N. 4467/2017 Δικαίωμα εξαγοράς ή επέμβασης που όμως κρίθηκαν από το ΣτΕ ως αντισυνταγματικοί».

Εξαίρεση ειδών ξυλώδους βλάστησης

Για  τις νέες πρωτοβουλίες της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΝ η Ελληνική Δασολογική Εταιρία σημειώνει ότι «επίσης, πρόσφατα εκδόθηκε Απόφαση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ/ΔΠΔ/35724/2004/16-04-2021), ύστερα από σχετική γνωμοδότηση του Τεχνικού Συμβουλίου Δασών για την εξαίρεση των εκτάσεων που καλύπτονται από το θαμνώδες είδος, ασπάλαθος (Calycotome villosa), από το προστατευτικό καθεστώς της δασικής νομοθεσίας» υπογραμμίζοντας ότι «η απόφαση αυτή είναι παντελώς αντιεπιστημονική και δημιουργεί έντονο προβληματισμό, για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και την τύχη αυτών των ιδιαίτερων οικοσυστημάτων (και πιθανόν να είναι και αυτή αντισυνταγματική, καθώς σύμφωνα με την ερμηνευτική δήλωση του άρθρου 24 του Συντάγματος για τα δάση και τις δασικές εκτάσεις δεν υπάρχει εξαίρεση ειδών ξυλώδους βλάστησης)».

Προσφυγές στο ΣτΕ

Μιλώντας στο  ecopress ο πρόεδρος της Ελληνικής Δασολογικής Εταιρίας Δρ Ιωάννης Σπανός είπε ότι η ΕΔΕ είναι επιστημονικός φορέας και δεν πρόκειται να προσφύγει στο ΣτΕ κατά της απόφασης του Τεχνικού Συμβουλίου Δασών, αφήνοντας ωστόσο ανοιχτό το ενδεχόμενο να το πράξουν φορείς, που έχουν έννομο συμφέρον, όπως το ΓΕΩΤΕΕ, η Πανελλήνια Ένωση Δασολόγων του Δημοσίου (ΠΕΔΔΥ) και Περιβαλλοντικές Οργανώσεις, οι οποίες άλλωστε έχουν προσφύγει  κατά της  Υπουργικής Απόφασης  του ΥΠΕΝ για την αναμόρφωση των Δασικών Χαρτών, υπέρ ιδιοκτητών που διαθέτουν πράξεις της διοίκησης (συμβόλαια, οικοδομικές άδειες κλπ), ενώ η σχετική απόφαση αναμένεται με όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά.

Παράλληλα κύκλοι των δασολόγων θυμίζουν ότι η γνωμοδότηση του Τεχνικού Συμβουλίου Δασών, αμέσως μετά την έκδοσή της  έπαψε να είναι ομόφωνη, καθώς ο Δρ Γεώργιος Καρέτσος Διευθυντής Ερευνών του Ινστιτούτου Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων, εξέχον  μέλος της επιστημονικής κοινότητας των δασολόγων και μέλος της πενταμελούς σύνθεσης του Τεχνικού Συμβουλίου Δασών ανακοίνωσε  ότι  «απέσυρα την υπογραφή μου ως προς το σκέλος που αφορά τα φρυγανικά οικοσυστήματα». 

Η ανακοίνωση της Ελληνικής Δασολογικής Εταιρίας

Η ανακοίνωση της Ελληνικής Δασολογικής Εταιρίας την οποία υπογράφουν ο πρόεδρος Δρ Ιωάννης Σπανός, (Διευθυντής Ερευνών, ΙΔΕ) και ο γενικός γραμματέας  Δρ Στέφανος Τσιάρας (Δασολόγος) αναφέρει τα ακόλουθα:

-«Η σύνταξη των Δασικών Χαρτών που θεσμοθετήθηκε με το νόμο 2664/1998 αρ.27 και 28, είναι αναμφίβολα ένα από τα μεγαλύτερα έργα που σήμερα υλοποιείται στη χώρα μας. Οι δασικοί χάρτες οριοθετούν τις εκτάσεις δασικού χαρακτήρα και αποτελούν ένα σημαντικό εργαλείο για την προστασία και αναβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος, τον αναπτυξιακό σχεδιασμό και αποτελούν απαραίτητη προϋπόθεση για την κατάρτιση του Δασολογίου (όπως άλλωστε προβλέπεται και από το Σύνταγμα).

Όμως, οι δασικοί χάρτες που αναρτήθηκαν πρόσφατα, έφεραν στην επιφάνεια, όλα τα προβλήματα και τις παθογένειες που η ίδια η Πολιτεία δημιούργησε στο πέρασμα των χρόνων με τις αποφάσεις της και την έλλειψη κατάλληλων μέτρων.

Στην προσπάθειά της, να επιλύσει τα προβλήματα που ανέκυψαν και υπό την πίεση κοινωνικών αντιδράσεων, κατέφυγε πολλές φορές σε λύσεις αντιεπιστημονικές και αντίθετες προς τις αρχές του Συντάγματος (άρθρο 24 παρ.1 και ερμηνευτική δήλωση και άρθρο 117 παρ. 3). Ενδεικτικά αναφέρουμε τους δύο τελευταίους Νόμους (Ν. 4389/2016 για τις οικιστικές πυκνώσεις και N. 4467/2017 Δικαίωμα εξαγοράς ή επέμβασης που όμως κρίθηκαν από το ΣτΕ ως αντισυνταγματικοί). Επίσης, πρόσφατα εκδόθηκε Απόφαση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ/ΔΠΔ/35724/2004/16-04-2021), ύστερα από σχετική γνωμοδότηση του Τεχνικού Συμβουλίου Δασών για την εξαίρεση των εκτάσεων που καλύπτονται από το θαμνώδες είδος, ασπάλαθος (Calycotome villosa), από το προστατευτικό καθεστώς της δασικής νομοθεσίας. Η απόφαση αυτή είναι παντελώς αντιεπιστημονική και δημιουργεί έντονο προβληματισμό, για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και την τύχη αυτών των ιδιαίτερων οικοσυστημάτων (και πιθανόν να είναι και αυτή αντισυνταγματική, καθώς σύμφωνα με την ερμηνευτική δήλωση του άρθρου 24 του Συντάγματος για τα δάση και τις δασικές εκτάσεις δεν υπάρχει εξαίρεση ειδών ξυλώδους βλάστησης).

Όλα τα ξυλώδη είδη ( δέντρα, θάμνοι, φρύγανα) είναι εξίσου σημαντικά σε μια περιοχή, καθώς επιτελούν πολύτιμες οικολογικές λειτουργίες, συμβάλλουν στη βιοποικιλότητά της, παρέχουν αντιδιαβρωτική προστασία, παράγουν οξυγόνο, συμμετέχουν στον κύκλο του νερού και του άνθρακα, και αποτελούν ενδιαιτήματα της άγριας πανίδας.

Με το νόμο 3208/2003 και μετέπειτα με το νόμο 4280/2014 τα φρύγανα συμπεριλήφθηκαν στο προστατευτικό καθεστώς της δασικής νομοθεσίας, με αποτέλεσμα οι εκτάσεις στις οποίες φύονται να χαρακτηρίζονται ως δασικές.

Τα φρύγανα είναι μικρά φυτά, συνήθως θάμνοι, με μικρά και αγκαθωτά φύλλα όπως π.χ. ασπάλαθος (Calicotome villosa), λαδανιά (Cistus creticus, C. salvifolius), αστοιβίδα (Sarcopoterium spinosum), ασφόδελος (Asphodelus aestivus), ρείκι (Erica manipuliflora), θυμάρι (Thymus spp.), φασκόμηλο (Salvia triloba) κ.α. Είναι ο χαρακτηριστικός τύπος βλάστησης των μεσογειακών οικοσυστημάτων και συνήθως είναι αποτέλεσμα υπερβόσκησης, επαναλαμβανόμενων δασικών πυρκαγιών και κατά συνέπεια υποβάθμισης της προϋπάρχουσας βλάστησης δάσους και μακκίας βλάστησης.

Τέλος, το Δασολόγιο (αίτημα πολλών δεκαετιών της δασικής κοινότητας) που θεσμοθετήθηκε αρχικά με το νόμο 998/1979 αρ.11,12,13 και αργότερα με τον νόμο 3208/2003 αρ.3, ανέκαθεν αποτελούσε ρητή επιταγή του συντάγματος αρ. 24 και σήμερα πρέπει άμεσα να αποπερατωθεί για να υπάρξει η προστασία και αναβάθμιση των Δασών και η ανάπτυξη της Ελληνικής Δασοπονίας. Αποτελεί σημαντικό έργο για την οργάνωση και διαχείριση του δασικού πλούτου της χώρας μας αλλά και για την άσκηση ορθής δασικής πολιτικής και πρέπει να επιταχυνθεί η διαδικασία κατάρτισής του».

ecopress.gr