Σίδηρος: Όσο λιγότερος τόσο το χειρότερο για την καρδιά των 60ρηδων

Σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη καρδιαγγειακών παθήσεων φαίνεται πως παίζει ο χαμηλός σίδηρος, σύμφωνα με νέα επιστημονική μελέτη – Πώς η θεραπεία για την ανεπάρκεια σιδήρου μπορεί να μειώσει την εμφάνιση νέων περιστατικών και να περιορίσει τον αριθμό των θανάτων

Σχεδόν το 10% των νέων περιστατικών στεφανιαίας νόσου που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της μέσης ηλικίας θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί προλαμβάνοντας την ανεπάρκεια σιδήρου, υποστηρίζει μια μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο Heart Failure.

«Πρόκειται για παρατηρητική μελέτη κι έτσι δε μπορούμε να συμπεράνουμε ότι ανεπάρκεια σιδήρου προκαλεί καρδιακές παθήσεις. Ωστόσο, τα στοιχεία που δείχνουν ότι υπάρχει μια σύνδεση αυξάνονται και τα ευρήματα αυτά παρέχουν τη βάση για περαιτέρω έρευνα που θα επιβεβαιώσει τα αποτελέσματα», αναφέρει ο συγγραφέας της μελέτης, Δρ. Benedikt Schrage από το Πανεπιστήμιο του Αμβούργου στη Γερμανία.

Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι, σε ασθενείς με καρδιαγγειακές παθήσεις όπως η καρδιακή ανεπάρκεια, η ανεπάρκεια σιδήρου συνδέθηκε με χειρότερα αποτελέσματα όπως νοσηλεία και θάνατος. Η ενδοφλέβια θεραπεία με σίδηρο βελτίωσε τα συμπτώματα, τη λειτουργική ικανότητα και την ποιότητα ζωής σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια και έλλειψη σιδήρου που συμμετείχαν στη δοκιμή FAIR-HF.

Η παρούσα μελέτη, λοιπόν, θέλησε να εξετάσει αν ο συσχετισμός ανάμεσα στην ανεπάρκεια σιδήρου και τα αποτελέσματα παρατηρούταν επίσης και στον γενικό πληθυσμό. Περιελάμβανε 12.164 άτομα από τρεις ευρωπαϊκές κοόρτες πληθυσμού, με μέση ηλικία τα 59 έτη και το 55% γυναίκες. Κατά την έναρξη της μελέτης, αξιολογήθηκαν οι παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου και συννοσηρότητες όπως το κάπνισμα, η παχυσαρκία, ο διαβήτης και η χοληστερόλη.

Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε δύο ομάδες (με ανεπάρκεια σιδήρου και χωρίς) σύμφωνα με δύο ορισμούς: 1) απόλυτη ανεπάρκεια, που περιλαμβάνει μόνο τα αποθέματα σιδήρου (φερριτίνη) και 2) λειτουργική ανεπάρκεια, που περιλαμβάνει αποθέματα σιδήρου (φερριτίνη) και σίδηρο σε κυκλοφορία για χρήση από το σώμα (τρανσφερίνη).

Οι συμμετέχοντες παρακολουθήθηκαν για περιστατικά στεφανιαίας νόσου, εγκεφαλικού επεισοδίου, θανάτου λόγω καρδιαγγειακών παθήσεων και θανάτου από οποιαδήποτε αιτία. Οι ερευνητές ανέλυσαν τον συσχετισμό ανάμεσα στην ανεπάρκεια σιδήρου και τα προαναφερθέντα περιστατικά μετά την προσαρμογή σε παράγοντες όπως η ηλικία, το φύλο, το κάπνισμα, η χοληστερόλη, η αρτηριακή πίεση, ο διαβήτης, ο δείκτης μάζας σώματος και η φλεγμονή.

Κατά την έναρξη της μελέτης, λοιπόν, το 60% των συμμετεχόντων είχε απόλυτη και το 64% είχε λειτουργική ανεπάρκεια σιδήρου. Κατά τη διάρκεια μιας μέσης περιόδου παρακολούθησης 13,3 ετών, σημειώθηκαν 2.212 θάνατοι (18,2%), εκ των οποίων 573 (4,7%) από καρδιαγγειακά αίτια. Περιστατικά στεφανιαίας νόσου και εγκεφαλικού επεισοδίου διαγνώσθηκαν σε 1.033 (8,5%) και 766 (6,3%) συμμετέχοντες αντίστοιχα.

Η λειτουργική ανεπάρκεια σχετίστηκε με 24% υψηλότερο κίνδυνο στεφανιαίας νόσου, 26% αυξημένο για καρδιαγγειακή θνησιμότητα και 12% αυξημένο για θνησιμότητα από οποιαδήποτε αιτία, συγκριτικά με την απουσία λειτουργικής ανεπάρκειας σιδήρου. Αντίστοιχα, η απόλυτη ανεπάρκεια σχετίστηκε με 20% αυξημένο κίνδυνο στεφανιαίας νόσου συγκριτικά με ασθενείς χωρίς απόλυτη ανεπάρκεια, αλλά δεν συνδέθηκε με θνησιμότητα. Τέλος, δεν παρατηρήθηκαν συσχετισμοί ανάμεσα στα επίπεδα σιδήρου και τα περιστατικά εγκεφαλικού επεισοδίου.

Επιπλέον, οι ερευνητές την αναλογία των περιστατικών που θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί σε 10 χρόνια αν όλα τα άτομα διέτρεχαν κίνδυνο παρόμοιο με εκείνων χωρίς ανεπάρκεια σιδήρου κατά την έναρξη της μελέτης. Σε μια περίοδο 10 ετών, λοιπόν, το 5,4% όλων των θανάτων, το 11,7% των καρδιαγγειακών θανάτων και το 10,7% των νέων διαγνώσεων στεφανιαίας νόσου αποδόθηκαν στη λειτουργική ανεπάρκεια σιδήρου.

«Η μελέτη έδειξε ότι η ανεπάρκεια σιδήρου ήταν ιδιαίτερα συχνή σε αυτό τον μεσήλικο πληθυσμό, καθώς σχεδόν τα 2/3 είχαν λειτουργική ανεπάρκεια. Τα άτομα αυτά είχαν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρδιακές παθήσεις και επίσης ήταν πιο πιθανό να πεθάνουν μέσα στα επόμενα 13 χρόνια», σημειώνει ο ειδικός.

Καταληκτικά, οι επιστήμονες αναφέρουν ότι οι μελλοντικές μελέτες θα πρέπει να εξετάσουν αυτούς τους συσχετισμούς σε νεότερες κοόρτες εκτός Ευρώπης, και, αν οι συσχετισμοί επιβεβαιωθούν, το επόμενο βήμα θα είναι μια τυχαιοποιημένη δοκιμή που θα διερευνά την επίδραση της θεραπείας της ανεπάρκειας σιδήρου στον γενικό πληθυσμό.

ygeiamou.gr