Ειδικός Προσθετικής Κατασκευής: Ένα επάγγελμα με ταχεία ανάπτυξη που δεν διαθέτει ούτε κατάλληλο ΚΑΔ για τη λειτουργία του

Ένα νέο «οδικό χάρτη» που αφορά στο επάγγελμα του «Ειδικού Προσθετικής Κατασκευής (Additive Manufacturing/3D Printing)» εξέδωσε το Ινστιτούτο Μικρομεσαίων της ΓΣΕΒΕΕ και συνοψίζει τα σημαντικότερα ευρήματα, όπως προέκυψαν από τη διαδικασία διερεύνησης των προοπτικών του επαγγέλματος.

Το επάγγελμα του «Ειδικού Προσθετικής Κατασκευής» θεωρείται πολλά υποσχόμενο, καθώς τα επόμενα έτη αναμένεται να γνωρίσει υψηλό ρυθμό ανάπτυξης, με συγκριτικά πλεονεκτήματα τη δυνατότητα κάλυψης εξατομικευμένων αναγκών και το χαμηλό κόστος χρήσης. Ωστόσο, η ταχύτατη εξέλιξη της αγοράς σε παγκόσμιο επίπεδο δεν επέτρεψε τη δημιουργία ενός θεσμικού πλαισίου λειτουργίας επιχειρήσεων. Προβλήματα, επίσης, εντοπίζονται στις προϋποθέσεις άσκησης του επαγγέλματος, του χώρου εργασίας και άλλων σημείων σχετιζόμενων, κυρίως, με την ασφάλεια και υγιεινή των εργαζομένων αλλά και των τελικών προϊόντων.

Στη σύνοψη του οδικού χάρτη, που εκπονήθηκε από τον επιστημονικό συνεργάτη του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ Γεώργιο Σμυρνάκη υπό τον άμεσο συντονισμό της ομάδας έργου του Ινστιτούτου, μεταξύ άλλων σημειώνονται τα εξής:

Ο «Ειδικός Προσθετικής Κατασκευής» έχει ως κύριο αντικείμενο ενασχόλησης αυτό της κατασκευής προϊόντων με τη χρήση της προσθετικής κατασκευής ή όπως είναι πιο ευρέως γνωστή «τρισδιάστατη εκτύπωση».

Η τρισδιάστατη εκτύπωση αποτελεί μία σύγχρονη μέθοδο κατασκευής προϊόντων. Καινοτομία στη μέθοδο αποτελεί η παραγωγή των προϊόντων με προσθήκη υλικού (σε επάλληλα στρώματα – layers), σε αντίθεση με τις έως σήμερα γνωστές μεθόδους που στο μεγαλύτερο ποσοστό τους αποτελούν μέθοδοι αφαίρεσης υλικού ή διαμόρφωσης. Η προσθετική κατασκευή, εάν και ως μέθοδος έχει αρκετά χρόνια ύπαρξης (περίπου από το 1990), αναπτύχθηκε ραγδαία τα τελευταία δέκα χρόνια. Λόγω της παγκοσμιοποίησης της οικονομίας, αλλά και λόγω της συνεισφοράς του διαδικτύου στην ταχύτητα μετάδοσης γνώσεων, η ανάπτυξη της αγοράς της τρισδιάστατης εκτύπωσης υπήρξε (και συνεχίζει να είναι) ραγδαία.

Η τάχιστη εξέλιξη της αγοράς σε παγκόσμιο επίπεδο δεν επέτρεψε τη δημιουργία ενός θεσμικού πλαισίου λειτουργίας επιχειρήσεων σχετικών με τον κλάδο της προσθετικής κατασκευής. Το πρόβλημα αυτό είναι παγκόσμιο, ενώ στον ελληνικό χώρο το πρόβλημα είναι ακόμη πιο έντονο καθώς το επάγγελμα δεν διαθέτει ούτε τον κατάλληλο ΚΑΔ για τη λειτουργία του. Όπως είναι φυσικό η ανακριβής επίσημη περιγραφή του επαγγέλματος δημιουργεί δυσχέρειες σε πολλά λειτουργικά σημεία της αγοράς. Κατά τη διάρκεια της μελέτης διαπιστώθηκαν πολλά προβλήματα, τα οποία πηγάζουν από τη μη ύπαρξη συγκεκριμένου θεσμικού πλαισίου. Προβλήματα εντοπίζονται στις προϋποθέσεις άσκησης του επαγγέλματος, στις προϋποθέσεις του χώρου εργασίας και άλλων σημείων σχετιζόμενων κυρίως με την ασφάλεια και υγιεινή των εργαζομένων αλλά και των τελικών προϊόντων.

Η μελέτη πιθανών παραγόντων που εκτιμάται ότι θα επηρεάσουν το επάγγελμα τα αμέσως επόμενα χρόνια, επικεντρώθηκε σε μεγάλο ποσοστό στη δημιουργία ενός θεσμικού πλαισίου λειτουργίας. Εκτιμάται ότι μέσα στα επόμενα χρόνια θα ξεκινήσει και θα διαμορφωθεί σε ικανοποιητικό επίπεδο η απαραίτητη νομοθεσία, η περιγραφή και οι προϋποθέσεις για την άσκηση του επαγγέλματος του «Ειδικού Προσθετικής Κατασκευής». Παράλληλα, το έντονο ενδιαφέρον της αγοράς για την τρισδιάστατη εκτύπωση εκτιμάται ότι θα λειτουργήσει καταλυτικά για την περαιτέρω ανάπτυξή της. Μάλιστα στις μέσο-μακροπρόθεσμες εκτιμήσεις υφίσταται και μία αρκετά καινοτόμος τροποποίηση της υπάρχουσας εφοδιαστικής αλυσίδας, αλλά και μιας αρκετά αυξημένης προσωποποίησης προϊόντων. Οι εκτιμήσεις βασίζονται σε τάσεις της αγοράς και της έρευνας σήμερα από έγκριτους επιστήμονες σχετιζόμενους με το επάγγελμα, τόσο σε εκπαιδευτικό όσο και σε επιχειρησιακό επίπεδο.

Από μία, εις βάθος, ανάλυση της φύσης του επαγγέλματος προέκυψε ένα πλήθος απαραίτητων δεξιοτήτων.

Παράλληλα, η έρευνα εκτίμησε την ανάπτυξη της αγοράς και την επίπτωση που θα υπάρχει στις δεξιότητες για την άσκηση του επαγγέλματος. Από τη μελέτη φαίνεται ότι οι δεξιότητες που απαιτούνται δεν αναμένεται να τροποποιηθούν στο μέλλον. Διαφορές έγκεινται κυρίως σε ορισμένες εξειδικευμένες δεξιότητες του επαγγέλματος, οι οποίες και λόγω της αύξησης της έκτασης της αγοράς, εκτιμάται ότι θα αποκτήσουν σημαντικό ρόλο στην άσκηση αυτού.

Η μελέτη καταλήγει σε διευρυμένα αποτελέσματα και προτάσεις με έναν συγκερασμό τάσεων, δεξιοτήτων, επισημάνσεων.

Τέλος διαπιστώνεται ένα πλήθος ευκαιριών σχετιζόμενο με την τεχνολογική ανάπτυξη και την αύξηση της αγοράς της τρισδιάστατης εκτύπωσης. Οι τάσεις και οι δεξιότητες του επαγγέλματος αναδεικνύουν ωστόσο και ορισμένα αδύναμα σημεία, σχετιζόμενα με ελλείψεις σε εξειδικευμένες δεξιότητες των εργαζομένων, ελλείψεις στο θεσμικό πλαίσιο και έλλειψη εμπιστοσύνης στη νέα τεχνολογία της προσθετικής κατασκευής.

Είκοσι επαγγέλματα στο στόχαστρο της ΓΣΕΒΕΕ

Μετά από σχεδόν μια δεκαετία οικονομικής κρίσης και με έντονες τις επιπτώσεις της πρόσφατης υγειονομικής κρίσης εξαιτίας της πανδημίας της Covid-19, ο διάλογος για την κατάσταση των μικρών επιχειρήσεων, το επίπεδο απασχόλησης, τις μεταβολές σε πλήθος επαγγελμάτων και στις δεξιότητες του ανθρώπινου δυναμικού, είναι πιο επίκαιρος από ποτέ.

Υπό το πρίσμα αυτό, το ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ ανέλαβε την πρωτοβουλία συγκρότησης ενός μηχανισμού για τη συστηματική παρακολούθηση των μεταβολών που αναμένεται να επηρεάσουν συγκεκριμένα επαγγέλματα στο άμεσο μέλλον. Κεντρικός στόχος της πρωτοβουλίας αυτής είναι να καλύψει ένα κενό στρατηγικής πληροφόρησης σε επίπεδο μικρών επιχειρήσεων και ειδικότερα όσον αφορά την έγκαιρη αναγνώριση τάσεων, εξελίξεων και μεταβολών στο ευρύτερο επιχειρηματικό, θεσμικό, οικονομικό και τεχνολογικό περιβάλλον, μέσα από ένα σύστημα παρακολούθησης, τεκμηρίωσης και αναλυτικής επεξεργασίας.

Ο παραπάνω μηχανισμός του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ υλοποιείται μέσα από τη δράση με τίτλο: «Εργαστήριο πρόγνωσης και παρακολούθησης αλλαγών επαγγελμάτων». Βασικό παραγόμενο της δράσης αποτελεί η προετοιμασία και εκπόνηση Οδικών Χαρτών Προσαρμογής Επαγγελμάτων, σε πρώτη φάση για 20 επαγγέλματα, οι οποίοι θα επικαιροποιούνται τακτικά, ώστε να αποτελέσουν διαρκείς οδηγούς δράσης για την αποτελεσματική ανταπόκριση των επιχειρήσε- ων στις επερχόμενες αλλαγές.

Σε συνέχεια των αποτελεσμάτων των Οδικών Χαρτών, αναμένεται να υλοποιηθούν στοχευμένες δράσεις για τα υπό μελέτη επαγγέλματα, όπως η εκπόνηση επαγγελματικών περιγραμμάτων, η ανάπτυξη εκπαιδευτικού περιεχομένου και υλικών, η διαμόρφωση σχημάτων πιστοποίησης κ.ά.

ΑΠΕ ΜΠΕ