Γονικές παροχές – δωρεές: Στο στόχαστρο της εφορίας οι «περίεργες» υποθέσεις – Πρόστιμα για τους επιτήδειους

Επιδίωξή των ελεγκτών είναι να διαπιστώσουν εάν υφίσταται ξέπλυμα μαύρου χρήματος ή υπάρχουν εικονικές δωρεές σε φορολογουμένους που δεν δικαιούνται το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ

Aπό το «κόσκινο» της εφορίας θα περάσουν χιλιάδες υποθέσεις χρηματικών δωρεών και γονικών παροχών που πραγματοποιήθηκαν μετά την 1η Οκτωβρίου 2021, με χρήση του αφορολόγητου έως 800.000 ευρώ.

Οι ελεγκτές της εφορίας όπως αποκαλύπτει η σχετική εγκύκλιος της ΑΑΔΕ, η οποία εκδόθηκε με καθυστέρηση ενός έτους, θα επικεντρωθούν κυρίως στις εξής υποθέσεις: διαδοχικών χρηματικών δωρεών όπου το παιδί έχει δωρίσει χρήματα στον γονέα του και ο γονέας στη συνέχεια έδωσε με γονική παροχή τα χρήματα στο άλλο του παιδί, πέρασαν δηλαδή από ένα παιδί στο άλλο, γονικών παροχών χωρίς μεταφορά ποσών μεταξύ τραπεζών αλλά και το πόθεν έσχες των δωρητών.

Επιδίωξή τους είναι να διαπιστώσουν εάν υφίσταται ξέπλυμα μαύρου χρήματος ή υπάρχουν εικονικές δωρεές σε φορολογουμένους που δεν δικαιούνται το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ. Εάν διαπιστωθεί ότι έχει παραβιαστεί το φορολογικό καθεστώς, οι παραβάτες κινδυνεύουν με την επιβολή φόρου έως και 40% από το πρώτο ευρώ.

Ειδικότερα, οι 4 κατηγορίες υποθέσεων που θα ελεγχθούν είναι οι ακόλουθες:

1. Διαδοχικές χρηματικές δωρεές. Όπως προκύπτει από την εγκύκλιος οι έλεγχοι θα γίνουν με βάση το χρονικό διάστημα που πραγματοποιήθηκαν και με όριο τους 6 μήνες. O έλεγχος αφορά τις περιπτώσεις που ένα παιδί έχει δωρίσει χρήματα στον πατέρα ή τη μητέρα του και ο γονέας στη συνέχεια με γονική παροχή έδωσε τα χρήματα στο άλλο του παιδί. Πρόκειται για μία τριγωνική συναλλαγή για την οποία δεν πληρώθηκε φόρος ,αφού η δωρεά χρηματων έως 800.000 ευρώ από το παιδι στους γονείς είναι αφορολόγητη.

Σύμφωνα με τον νομο για τις δωρεές μεταξύ αδελφών δεν ισχύει το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ. Είναι αναγκαίο κατά τους σχετικούς ελέγχους να θεμελιώνεται από τα στοιχεία και τις περιστάσεις, ότι ο τελικά ωφελούμενος από τις διαδοχικές δωρεές είναι πρόσωπο που δεν ανήκει στην Α κατηγορία δικαιούχων και ότι οι διαδοχικές δωρεές έχουν γίνει προς το σκοπό αυτό. Συναφώς, κρίσιμο είναι το χρονικό διάστημα που έχει μεσολαβήσει μεταξύ των διαδοχικών δωρεών.

Εάν αυτό είναι σύντομο, ενδεικτικά όχι μεγαλύτερο των έξι μηνών, προκύπτει ισχυρή ένδειξη ότι, κατ’ αρχήν, οι διαδοχικές δωρεές έχουν γίνει προς το σκοπό αυτό και, εφόσον ο σκοπός καταστρατήγησης τεκμηριώνεται και από τα υπόλοιπα στοιχεία και πραγματικά περιστατικά, επιβάλλεται σε βάρος του
τελευταίου (πραγματικού) δωρεοδόχου φόρος δωρεών, ως η δωρεά να είχε πραγματοποιηθεί απευθείας από τον πραγματικό δωρητή προς τον τελικό δικαιούχο αυτής.

Αντιστρόφως, εάν μεσολαβεί ικανό χρονικό διάστημα μεταξύ των ως άνω διαδοχικών δωρεών, ενδεικτικά εάν εκτείνεται πέραν του εξαμήνου συνάγεται καταρχήν ότι οι διαδοχικές δωρεές δεν έχουν γίνει με σκοπό καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων, εκτός εάν η ελεγκτική αρχή τεκμηριώσει με συγκεκριμένα στοιχεία την καταστρατήγηση αυτών.

2. Χρηματικές γονικές παροχές – δωρεές χωρίς αποδεικτικό μεταφοράς χρημάτων από την τράπεζα.  Όσες υποθέσεις έχουν πραγματοποιηθεί με αυτόν τρόπο χάνουν το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ και επιβάλλεται φόρος με συντελεστή 10%.

Για αρχικές δηλώσεις φόρου γονικής παροχής/δωρεάς που έχουν υποβληθεί μετά τη δημοσίευση του νόμου, ήτοι από 1- 10-2021 και μετά, για την απόδειξη της μεταφοράς του ποσού της χρηματικής γονικής παροχής/δωρεάς σε τραπεζικό λογαριασμό αναγράφονται στο σώμα της δήλωσης φόρου γονικής παροχής/δωρεάς οι αριθμοί IBAN των τραπεζικών λογαριασμών, μεταξύ των οποίων έγινε η μεταφορά των χρημάτων καθώς και το πιστωτικό ίδρυμα και επισυνάπτεται το αποδεικτικό μεταφοράς από το πιστωτικό ίδρυμα.

Σε περίπτωση μη επισύναψης του ανωτέρω δικαιολογητικού (ακόμη και αν αναγράφονται τα στοιχεία των τραπεζικών λογαριασμών στο σώμα της δήλωσης) ο φορολογούμενος καλείται από το Τμήμα Συμμόρφωσης και Σχέσεων με τους φορολογουμένους για την υποβολή αυτού εντός 5 εργάσιμων ημερών. Μετά την παρέλευση της προθεσμίας αυτής, ο φόρος υπολογίζεται με αυτοτελή συντελεστή 10% (χωρίς το αφορολόγητο ποσό των 800.000 ευρώ).

Εφόσον το σχετικό δικαιολογητικό προσκομισθεί μεταγενέστερα και διαπιστωθεί ότι το δικαιολογητικό με το οποίο αποδεικνύεται η μεταφορά του χρηματικού ποσού πράγματι έχει ημερομηνία προγενέστερη της ημερομηνίας υποβολής της δήλωσης, εφαρμόζονται οι διατάξεις για την ακύρωση ή τροποποίηση της πράξης προσδιορισμού φόρου και ο φόρος υπολογίζεται σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 44 του Κώδικα. Εφόσον το δικαιολογητικό έχει ημερομηνία μεταγενέστερη της ημερομηνίας υποβολής της δήλωσης, θεωρείται νέα γονική παροχή / δωρεά.

Υπενθυμίζεται ότι, όταν για τη γονική παροχή/δωρεά δεν συντάσσεται συμβολαιογραφικό έγγραφο, η προθεσμία υποβολής της δήλωσης είναι εξάμηνη και
αρχίζει από τη σύσταση της γονικής παροχής/δωρεάς (παράδοση των χρημάτων), δηλαδή από τη μεταφορά των χρηματικών ποσών μέσω των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.

Ως μεταφορά μέσω χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων λογίζεται και η μεταφορά χρηματικού ποσού από ατομικό λογαριασμό του γονέα/δωρητή ή κοινό λογαριασμό αυτού με το τέκνο/δωρεοδόχο ή τρίτο πρόσωπο σε ατομικό λογαριασμό του τέκνου/δωρεοδόχου ή σε άλλο κοινό λογαριασμό του τέκνου/δωρεοδόχου με τον ίδιο τον παρέχοντα/δωρητή ή τρίτο πρόσωπο.

Ως μεταφορά μέσω χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων λογίζεται και η έκδοση τραπεζικής επιταγής από τον γονέα/δωρητή με χρέωση ατομικού τραπεζικού λογαριασμού αυτού ή κοινού με το τέκνο/δωρεοδόχο ή τρίτο πρόσωπο (και όχι η έκδοση επιταγής με κατάθεση μετρητών) και η κατάθεση της επιταγής αυτής σε ατομικό λογαριασμό του τέκνου/δωρεοδόχου ή σε άλλο κοινό λογαριασμό του τέκνου/δωρεοδόχου με τον ίδιο το γονέα/δωρητή ή τρίτο πρόσωπο.

Στην περίπτωση αυτή, για την απόδειξη της μεταφοράς της χρηματικής γονικής παροχής/δωρεάς σε τραπεζικό λογαριασμό, αναγράφονται στο σώμα της δήλωσης φόρου γονικής παροχής/δωρεάς οι αριθμοί IBAN των τραπεζικών λογαριασμών, μεταξύ των οποίων έγινε η μεταφορά των χρημάτων, το πιστωτικό ίδρυμα και ο αριθμός της επιταγής. Ως ημερομηνία γονικής παροχής/δωρεάς θεωρείται η ημερομηνία κατάθεσης της επιταγής στον τραπεζικό αυτό λογαριασμό.

3. Μεταφορά χρημάτων σε κοινό λογαριασμοί με τρίτο πρόσωπο. Στην περίπτωση που πραγματοποιήθηκε μεταφορά χρηματικού ποσού προς κοινό λογαριασμό του τέκνου/δωρεοδόχου με τρίτο πρόσωπο, η αποδεδειγμένη «χρήση» του χρηματικού ποσού της γονικής παροχής/δωρεάς από το τέκνο/δωρεοδόχο και όχι από το τρίτο πρόσωπο αποτελεί αντικείμενο ελέγχου και, στην περίπτωση που αποδεικνύεται η «χρήση» του χρηματικού ποσού από το τρίτο πρόσωπο, επιβάλλεται αναλόγως ο οικείος φόρος δωρεάς.

Συγκεκριμένα,επιβάλλεται φόρος  δωρεάς  20% για δωρεοδόχους της Β΄ κατηγορίας και  40% για τα πρόσωπα της Γ΄κατηγορίας.

4. «Πόθεν έσχες» δωρητών. Η δυνατότητα του γονέα/δωρητή να πραγματοποιήσει χρηματική γονική παροχή/δωρεά προς το τέκνο/δωρεοδόχο δεν ελέγχεται κατά το στάδιο της υποβολής της δήλωσης (δεν υπάρχει υποχρέωση συνυποβολής δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος παρελθόντων ετών κ.λπ.) αλλά κατά τον έλεγχο.

imerisia.gr