Smartphone και σχολείο: Μπορούν αυτά τα δύο να συνυπάρξουν;

Σε έναν κόσμο που η τεχνολογία δεσπόζει και εξυπηρετεί πλήθος καθημερινών μας αναγκών, η κατοχή (και χρήση) ορισμένων συσκευών όπως το κινητό, το tablet, το laptop κ.α. θεωρείται τουλάχιστον δεδομένο  ως γεγονός. Παντού γύρω μας άνθρωποι κάθε ηλικίας αξιοποιούν τουλάχιστον τη μία από τις τρεις παραπάνω συσκευές για την επικοινωνία, την εργασία, τις υποχρεώσεις αλλά και τη ψυχαγωγία τους, αφιερώνοντας πολύ συχνά ώρες ολόκληρες πάνω από μια οθόνη. Το smartphone είναι σίγουρα η συσκευή που κυριαρχεί στις ζωές όλων μας, καθώς μέσα σε ένα μόνο κινητό μπορεί κανείς να πραγματοποιήσει τις περισσότερες από τις επιθυμίες του και να διευκολύνει την καθημερινότητά του στο σύνολό της. Το φαινόμενο αυτό παρατηρείται σε κάθε ηλικία, από μικρά παιδιά μέχρι υπερήλικες που σε κάθε τους βήμα και κίνηση υπάρχει πάντοτε ένα smartphone με αναμμένη οθόνη, έτοιμο να τους εξυπηρετήσει. Το ποσοστό ιδιαίτερα των παιδιών και εφήβων που αξιοποιούν το κινητό κάθε ώρα και στιγμή είναι τεράστιο. Είναι σωστό παρόλα αυτά να επιτρέπεται παντού η χρήση του κινητού;

Προσέγγιση ως προς την εκπαιδευτική διαδικασία

Ένα από τα κυριότερα θέματα που απασχολούν γονείς, παιδιά και εκπαιδευτικούς αποτελεί το αν και κατά πόσο είναι σωστό και ωφέλιμο να επιτρέπονται τα κινητά τηλέφωνα και η χρήση τους μέσα στην αίθουσα κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας. Μεγάλη μερίδα δασκάλων και καθηγητών έχει εκφράσει την ανησυχία και τη δυσαρέσκεια της σχετικά με την ενασχόληση των μαθητών με το κινητό στον χώρο του σχολείου και ιδιαίτερα εν μέσω διδασκαλίας. Μία από τις βασικότερες αιτίες των έντονων αντιδράσεων απέναντι στο συγκεκριμένο ζήτημα είναι αρχικά το πλήγμα που δέχεται η συναντησιακή σχέση μεταξύ εκπαιδευτικού – μαθητή. Το προηγούμενο φαινόμενο προκύπτει από την αποστασιοποίηση και την αποπροσωποποίηση που δημιουργεί το κινητό, καθώς η επικοινωνία που αντιπροσωπεύει δεν είναι ισάξια και ανάλογη εκείνης που προσφέρει η επαφή δια ζώσης. Η διαπροσωπική σχέση τόσο μεταξύ μαθητών -εκπαιδευτικών όσο και μαθητών μεταξύ τους κλονίζεται πολλές φορές ανεπανόρθωτα εμποδίζοντας ταυτόχρονα την ομαλή εκπαιδευτική διαδικασία και την απαραίτητη κοινωνικοποίηση εντός του σχολικού περιβάλλοντος.

Χώρια όμως από την ψυχό-κοινωνική προσέγγιση του θέματος, οι συνέπειες προεκτείνονται σε επίπεδα σωματικής υγείας των παιδιών. Ο προβληματισμός σχετικά με το ζήτημα δεν είναι ανυπόστατος, ιδιαίτερα ύστερα από έρευνες καταξιωμένων Πανεπιστημίων και του Π.Ο.Υ. (Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας), οι οποίες κατέδειξαν ότι η κατάχρηση του κινητού μπορεί να προκαλέσει μόνιμες σωματικές βλάβες. Συγκεκριμένα, η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία που εκπέμπουν τα κινητά τηλέφωνα μπορεί να προκαλέσει βλάβες στο DNA, αφού τα κύτταρα του νευρικού συστήματος είναι εκτεθειμένα στην συσκευή με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν να εκφυλισθούν. Την ίδια στιγμή ακραίες συνέπειες όπως η λευχαιμία, ο καρκίνος του εγκεφάλου και των ακουστικών πόρων δεν αποτελεί απίθανο σενάριο. Παράλληλα, το στρες και το άγχος αυξάνονται κατακόρυφα διαταράσσοντας τον ύπνο των παιδιών, προκαλώντας κόπωση , πονοκεφάλους και ευερεθιστότητα. Τα παραπάνω συμπτώματα κρύβουν τις ρίζες τους στον εθισμό, ο οποίος προκαλείται άμεσα και εύκολα από το κινητό τηλέφωνο. Η κατάθλιψη, οι κρίσεις πανικού και η απότομη εναλλαγή διάθεσης συνδέονται εξίσου με το καίριο αυτό ζήτημα.

Η χρησιμότητα και συνεισφορά  των συσκευών μας είναι αδιαμφισβήτητη. Η συνεισφορά και η βοήθεια τους στις καθημερινές ανάγκες και υποχρεώσεις μας εξίσου ανεκτίμητη, όμως αυτό δεν συνεπάγεται την ασύστολη και υπέρμετρη χρήση τους, η οποία μπορεί να αποβεί συχνά μοιραία και επικίνδυνη για τα παιδιά μας.

csii.gr