Αργό τρέξιμο: Κινηθείτε με σέξι ρυθμό και απολαύστε το
ΕΛΛΑΔΑΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟΣΜΟΣΥΓΕΙΑ 10 Αυγούστου 2023 fonisalaminas
Ξεχάστε τα προσωπικά ρεκόρ, τα χρονόμετρα και τον αριθμό στη ζυγαριά. Εκείνοι που αρχίζουν το τρέξιμο για να περάσουν χρόνο στη φύση, να μιλήσουν με φίλους και να μειώσουν το στρες, είναι όλο και περισσότεροι
Το τρέξιμο είναι ένα άθλημα που ορίζεται από τον χρόνο: ένα μίλι σε τέσσερα λεπτά, ένας μαραθώνιος σε δύο ώρες, τα 100 μ. σε 10 δευτερόλεπτα. Ακόμα και οι ερασιτέχνες δρομείς, που πολύ απέχουν από αυτούς τους χρόνους, «κυνηγούν» τον χρόνο και προσπαθούν να μειώσουν ακόμα και κατά δευτερόλεπτα τα προσωπικά τους ρεκόρ.
Όμως, τα πράγματα αλλάζουν. Αν αφήσουμε στην άκρη την επαγγελματική πτυχή του αθλήματος, όπου τα ρεκόρ εξακολουθούν να καταρρίπτονται, τα στατιστικά δείχνουν ότι γινόμαστε «πιο αργοί». Μεταξύ του 1986 και του 2018, ο μέσος όρος του χρόνου τερματισμού για αγώνα 10 χλμ. αυξήθηκε περίπου κατά 12 λεπτά και για έναν μαραθώνιο κατά 39 λεπτά.
Ο κυριότερος παράγοντας για την επιβράδυνση αυτή είναι ότι το άθλημα απευθύνεται σε όλο και πιο διευρυμένο κοινό. Μια ματιά σε κάθε γραμμή εκκίνησης επιβεβαιώνει πως υπάρχουν δρομείς όλων των ηλικιών, ικανοτήτων, μεγεθών· μια πολύ διαφορετική κατάσταση όπου πριν από 30 χρόνια, οι συμμετέχοντες σε αγώνες ήταν όλοι λεπτοί, γρήγοροι, ανήκαν σε ομίλους και ήταν κυρίως άντρες.
Ο Μαρτίνους Έβανς, 36 ετών, έχει κατακτήσει οκτώ μετάλλια σε μαραθώνιους. Ξεκίνησε το τρέξιμο πριν από 11 χρόνια, όταν ο γιατρός του του είπε «Κύριε Έβανς, είστε παχύς. Έχετε δύο επιλογές: Ή θα χάσετε βάρος ή θα πεθάνετε.» Τότε ζύγιζε 136 κιλά. Ο Έβανς ανακοίνωσε πως θα έτρεχε μαραθώνιο και ο γιατρός γέλασε. Όμως ο Έβανς από τότε έχει τερματίσει σε περισσότερους από 100 άλλους αγώνες δρόμου. «Το τρέξιμο δεν έχει να κάνει με το νούμερο στη ζυγαριά ή τον χρόνο στο χρονόμετρο», υπογραμμίζει ο ίδιος.
Ο Έβανς ίδρυσε και είναι επικεφαλής του Slow AF Run Club μιας διαδικτυακής ομάδας με περισσότερα από 10.000 μέλη. Το βιβλίο του, με τον ίδιο τίτλο, κυκλοφόρησε τον περασμένο μήνα: «Το μήνυμά μου είναι πως το τρέξιμο είναι για όλους και πως μπορείτε να τρέξετε με το σώμα που έχετε ακριβώς τώρα».
Ο Έβανς είχε μια άσχημη εμπειρία: οδηγός οχήματος καθαριότητας τον αποκάλεσε «χοντρό και αργό», χάθηκε επειδή είχαν κατεβάσει τις πινακίδες και τερμάτισε κάποια στιγμή χωρίς να έχουν μείνει ούτε μετάλλια ούτε νερό. Παρόλα αυτά πιστεύει πως οι συνθήκες για τους μη παραδοσιακούς δρομείς βελτιώνονται: «Διοργανωτής αγώνων δήλωσε ότι, αφότου άκουσε την ιστορία μου, ξεκίνησε να προσφέρει σε όσους τερμάτιζαν μπλουζάκια μεγέθους έως και 3XL».
Το 2020, έπειτα από διαβούλευση με αργούς δρομείς που είχαν αναφέρει αρνητικές εμπειρίες στη διοργάνωση της προηγούμενης χρονιάς, ο Μαραθώνιος του Λονδίνου ξεκίνησε την πρωτοβουλία του “back-of-the-pack”. Η γραμμή τερματισμού παραμένει ανοιχτή έως τις 7:30μμ, με 50 εθελοντές που κινούνται πίσω από τους τελευταίους δρομείς, και τρέχουν με ρυθμό ολοκλήρωσης του μαραθωνίου σε οκτώ ώρες. Υποστηρίζουν τους αθλητές που δυσκολεύονται να διατηρήσουν αυτόν τον ρυθμό, συνοδεύοντάς τους έως τη γραμμή τερματισμού. Οι σταθμοί υποστήριξης με νερό και το χρονόμετρο παραμένουν μέχρι να τερματίσουν όλοι οι εθελοντές.
Ακόμα και αφότου κλείσει η γραμμή τερματισμού, είναι διαθέσιμη μια εναλλακτική διαδρομή, για εκείνους που θα φτάσουν μετά τις 7:30μμ. Όλοι οι συμμετέχοντες που τερματίζουν στον μαραθώνιο και δεν αποχώρησαν από τον αγώνα σε οποιοδήποτε στιγμή, θα πάρουν μετάλλιο.
Η Λίζα Τζάκσον, μέλος του 100 Marathon Club και συγγραφέας του Your Pace or Mine? («Με τον δικό σου ρυθμό ή τον δικό μου;») υποστηρίζει αυτή την κίνηση. «Πιστεύω πως οι διοργανώσεις θα πρέπει να επεκτείνουν τον χρόνο τερματισμού, εάν μπορούν. Γιατί να αποκλείεται ο οποιοσδήποτε;».
Η Τζάκσον περιγράφει τον εαυτό της ως «γεννημένη αργή», και έχει τερματίσει τελευταία στους 20 από τους 110 μαραθωνίους που έχει πάρει μέρος. «Για μένα, στους αγώνες σημασία έχει ο χρόνος που διαθέτεις, όχι ο χρόνος που κάνεις.
Το Parkrun, στo πλαίσιo του οποίου διοργανώνονται σε δεκάδες χώρες εβδομαδιαίες δωρεάν εκδηλώσεις 5 χλμ., έχει παίξει σημαντικό ρόλο στην προσέλκυση όλο και περισσότερων ανθρώπων. Δεν πρόκειται για αγώνες και δεν υπάρχει χρονικό όριο για την κάλυψη της απόστασης των 5 χλμ. Κάθε διοργάνωση έχει έναν εθελοντή που βρίσκεται στο τέλος – είναι αδύνατον να τερματίσει κάποιος τελευταίος.
«Αλλάζουμε το παραδοσιακό αφήγημα του πώς θα πρέπει να είναι το τρέξιμο, κάνοντας το πιο “ευρύχωρο” και συμπεριληπτικό», λέει η Κρίσι Γουέλινγκτον, τέσσερις φορές παγκόσμια πρωταθλήτρια του Ironman και υπεύθυνη υγείας του Parkrun.
Ο μέσος χρόνος τερματισμού το 2005 ήταν 22 λεπτά και 17 δευτερόλεπτα, ενώ το 2023 είναι 32 λεπτά και 34 δευτερόλεπτα. «Είμαστε περήφανοι που οι χρόνοι μας μεγαλώνουν. Δίνουμε σε όλο και περισσότερους ανθρώπους την ευκαιρία και τον χώρο να περπατήσουν ή να τρέξουν με οποιοδήποτε ρυθμό αισθάνονται άνετα. Αυτό που έχει σημασία είναι η κίνηση. Το τρέξιμο με οποιοδήποτε ρυθμό και το περπάτημα έχουν απίστευτα οφέλη για την υγεία», λέει.
Η Γουέλινγκτον επισημαίνει κάτι σημαντικό: «Υπάρχουν πολλοί λόγοι που οι άνθρωποι μπορεί να επιλέγουν, ή έχουν την ανάγκη, να τρέχουν αργά. Η ταχύτητα είναι κάτι σχετικό. Ο χαλαρός ρυθμός κάποιου μπορεί να είναι η μέγιστη προσπάθεια για κάποιον άλλο. Ο χρόνος τερματισμού μπορεί να είναι τόσο σημαντικός για έναν αργό δρομέα όσο και για έναν γρήγορο».
Η πρώην κορυφαία Βρετανίδα μαραθωνοδρόμος Τίνα Μούιρ (προσωπικό ρεκόρ 2 ώρες και 36 λεπτά), αποσύρθηκε από το επαγγελματικό τρέξιμο το 2017, στα 28 της. Συνεχίζει όμως να τρέχει. «Μου πήρε λίγο καιρό για να μη με ενδιαφέρει τι λέει το αποτέλεσμα δίπλα στο όνομά μου και τι σκέφτονταν οι άλλοι. Στον πρώτο μου αγώνα ως μη επαγγελματίας αθλήτρια ένιωσα χάλια, μια και εξακολουθούσα να σπρώχνω τον εαυτό μου στα άκρα. Όμως σταδιακά συνειδητοποίησα πως απολάμβανα πραγματικά το τρέξιμο, όταν δεν πάθαινα εμμονή με το αποτέλεσμα. Μόλις έτρεξα 10 χλμ σε 1 ώρα και 4 λεπτά -δεν έχω ξανακάνει τόσο μεγάλο χρόνο- το διασκέδασα πολύ!», λέει χαρακτηριστικά.
Η Σάρα Κερν, δρομέας επί 25 χρόνια, σταμάτησε κι εκείνη να αγωνίζεται πριν από έξι χρόνια: «Το τρέξιμο μπορεί να γίνει πολύ ανταγωνιστικό. Το μόνο που μετράει είναι οι επιδόσεις. Κάθε φορά που δήλωνα συμμετοχή σε αγώνα είτε έχανα το κίνητρό μου είτε τραυματιζόμουν. Τώρα τρέχω επειδή θέλω να είμαι εκεί έξω. Καθαρίζει το μυαλό, μου αρέσει να βρίσκομαι στη φύση. Είναι απελευθερωτικό το να μην ενδιαφέρομαι πια για τον ρυθμό μου. Θα τρέξω λίγο, θα περπατήσω, θα σταματήσω και θα βγάλω φωτογραφίες τους λαγούς».
Μάλιστα, οι αργοί δρομείς έχουν ένα πολύ πιο θετικό λεξιλόγιο από εκφράσεις τύπου «σέρνω τα πόδια μου». Λένε «τζέφινγκ» για να περιγράψουν έναν συνδυασμό περπατήματος-τρεξίματος (από τον Αμερικανό Τζεφ Γκαλογουέι, που συμμετείχε σε Ολυμπιακούς Αγώνες, και ο οποίος το προωθεί ως τεχνική προπόνησης), «ρυθμό πικνίκ» (τον χρησιμοποιούν οι δρομείς υπεραποστάσεων) και «σέξι ρυθμός», του Μαρτίνους Έβανς.
Σίγουρα κάποιοι θα γκρινιάξουν πως 18, 16, ακόμα και 12 λεπτά για ένα μίλι «δεν είναι τρέξιμο». Ίσως θα πουν πως οι δρομείς πρέπει να προπονούνται περισσότερο ή να χάσουν βάρος, προτού στηθούν στην γραμμή εκκίνησης.
Όμως, καθώς το αργό τρέξιμο «επιταχύνει», αυτοί που θα μείνουν πίσω είναι εκείνοι.
The Guardian
