Παιδί και διαδίκτυο: οι κίνδυνοι που υπάρχουν και ο ρόλος οικογένειας και Πολιτείας

Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα παιδιά στο διαδίκτυο παγκόσμια και σε καθημερινή βάση είναι πολλές και, στην πλειονότητά τους, επικίνδυνες. Πολλοί γονείς προσπαθούν να τις αντιμετωπίσουν απαγορεύοντας τα παιδιά να χρησιμοποιούν το διαδίκτυο και να εισέρχονται σε πλατφόρμες ή online παιχνίδια, όπως το Roblox και το Fortnite. Όμως, κάτι τέτοιο είναι μη ρεαλιστικό πλέον, καθώς το ίντερνετ έχει μπει για τα καλά στη ζωή μας και αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι αυτής. Το σημαντικότερο λοιπόν που μπορούμε να κάνουμε είναι να ενημερώσουμε τα παιδιά και τους γονείς για τους κινδύνους που υπάρχουν στο διαδίκτυο και το πώς να τους αποφεύγουμε (μέσω χρήσιμων εργαλείων, κτλ.).

Το cyberbullying ή κυβερνοεκφοβισμός αποτελεί από τους μεγαλύτερους κινδύνους για ένα παιδί, καθώς οι διαστάσεις που μπορεί να πάρει είναι τεράστιες. Το θύμα δεν μπορεί να το αποφύγει, οι δράστες και οι θεατές δύνανται να είναι πολύ περισσότεροι από ότι στο bullying στην πραγματική ζωή, ενώ μπορεί να συμβαίνει όλη τη διάρκεια της ημέρας. Τα αποτελέσματα του κυβερνοεκφοβισμού μπορεί να είναι η κακή ψυχολογική κατάσταση, η αποχή από το σχολείο και από την κοινωνική ζωή. Αποτελεί ένα από τα προβλήματα που ίσως να μην του έχει δοθεί η βαρύτητα που πρέπει, καθώς είναι από τους σοβαρότερους κινδύνους για το παιδί και την ψυχική του υγεία.

Ένα ακόμα πρόβλημα είναι το phishing ή hacking. Βέβαια, αυτά αποτελούν κίνδυνο για όλους τους ανθρώπους, ανεξαρτήτως ηλικίας, αλλά, έτι περισσότερο για παιδιά. Λόγω της μεγαλύτερης ευαλωτότητάς τους, είναι και τα ευκολότερα θύματα τέτοιων παράνομων πράξεων (“σπάσιμο” κωδικών στα social media, άνοιγμα συνδέσμων μη ασφαλών τοποθεσιών, κτλ.).

Όμως, το πιο απεχθές από όλα τα παραπάνω είναι η αποπλάνηση ανηλίκων και η διανομή υλικού παιδικής κακοποίησης, που αποτελεί και το σοβαρότερο κίνδυνο για τα παιδιά στις μέρες μας. Πολλοί παιδόφιλοι και σεξουαλικοί παραβάτες χρησιμοποιούν τα κοινωνικά δίκτυα για ευκολότερη πρόσβαση σε παιδιά-υποψήφια θύματα. Το grooming έχει αναπτυχθεί δραματικά τα τελευταία χρόνια, με αποτέλεσμα πολλά παιδιά να θυματοποιούνται και γονείς να μην καταλαβαίνουν τον κίνδυνο που διατρέχει το παιδί τους. Επιπλέον, ειδικά στο Dark Web, υπάρχουν πλατφόρμες με ζωντανή αναμετάδοση κακοποίησης παιδιών, με επί πληρωμή πρόσβαση για τον οποιοδήποτε.

Από την άλλη, πολλά παιδιά πλέον δημιουργούν υλικό σεξουαλικού περιεχομένου. Αγόρια και κορίτσια ενδεχομένως να στείλουν φωτογραφίες ή βίντεο στη σχέση τους, κάτι που όμως ενδέχεται να διαφύγει από την προσωπική τους συνομιλία και να διαδοθεί παντού με επιβλαβείς συνέπειες, όπως κακή ψυχολογία, ακόμα και απόπειρα αυτοκτονίας. Επίσης, κάτι ανάλογο μπορεί να συμβεί και μέσω live video chat (όπως γινόταν στο Omegle).

Όλα τα παραπάνω αποτελούν σοβαρούς κινδύνους που αντιμετωπίζουν παιδιά καθημερινά. Η προστασία τους είναι δουλειά όλων μας. Η Πολιτεία δεν μπορεί να μένει αμέτοχη, αλλά, θα πρέπει να προβεί σε ενέργειες που να ελαχιστοποιούν τον κίνδυνο. Η πληροφορική και η προστασία κατά το “σερφάρισμα” θα βοηθήσει τα παιδιά στην εξοικείωση τους με το διαδίκτυο και στην αντιμετώπιση προβλημάτων. Επιπλέον, η διδασκαλία εργαλείων (antivirus, VPN) θα αποτελέσει ένα ακόμα προστατευτικό τείχος για την ασφάλειά τους. Εκτός της Πολιτείας και των Αρχών, και οι γονείς διαδραματίζουν αποφασιστικό ρόλο για την ασφάλεια των παιδιών τους. Φυσικά, ενδείκνυται η εκμάθηση της χρήσης υπολογιστών, εάν δε γνωρίζουν, και η ενεργοποίηση του γονικού ελέγχου. Επιπροσθέτως, θα πρέπει να εδραιωθεί η καλή επικοινωνία μεταξύ γονέα-παιδιού, δηλαδή το παιδί πρέπει να νιώθει άνετα να μιλάει στο γονέα του για οποιοδήποτε πρόβλημα αντιμετωπίζει. Σε έναν κόσμο ολοένα και πιο επικίνδυνο για τα παιδιά, τα βήματα που πρέπει να γίνουν επιβάλλεται να είναι αποφασιστικά.

csii.gr