Καθεστώς ασυδοσίας στις εταιρείες εξυπηρετητών διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις (servicers) παρά τις εξαγγελίες της κυβέρνησης

ΕΡΩΤΗΣΗ

Αθήνα, 27/2/2024

Του: Βιλιάρδου Βασίλειου, Βουλευτή Β1′ Βορείου Τομέα Αθηνών
ΠΡΟΣ: Τον κ. Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών
Τον κ. Υπουργό Ανάπτυξης

ΘΕΜΑ: «Καθεστώς ασυδοσίας στις εταιρείες εξυπηρετητών διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις (servicers) παρά τις εξαγγελίες της κυβέρνησης»

Κύριοι Υπουργοί,

Μια τεράστια αναδιανομή ακίνητης περιουσίας συντελείται τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, καθώς, έχουν πλέον απελευθερωθεί τα χέρια τραπεζών και servicers/funds, που με πλήρη κυβερνητική υποστήριξη, προχωρούν σε πλειστηριασμούς ακινήτων κατά χιλιάδες. Κατά την περίοδο 2022-2023, οπότε ισχύει το νέο νομικό πλαίσιο που ψήφισε η κυβέρνηση, μας καταγγέλλεται ότι έγιναν πάνω από 97.000 πλειστηριασμοί ακινήτων κάθε κατηγορίας, διενεργημένοι από την κυβερνητική πλατφόρμα πλειστηριασμών ακινήτων e-auction. Κατοικίες, κατά κύριο λόγο, οικόπεδα, ακόμη και αγροτεμάχια, φαίνεται ότι “βγήκαν στο σφυρί” με διαδικασίες fast truck. Το σοβαρότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι συμπολίτες μας δανειολήπτες είναι, πως όσοι εξ’ αυτών προσπαθούν να βρουν λύση/συμφωνία για την διάσωση από τον πλειστηριασμό της κατοικίας τους, δεν μπορούν να επικοινωνήσουν με τα funds.

Σε όλα τα ευρωπαϊκά κράτη μέλη, όμως, τα παραπάνω προβλήματα εξ’ όσων γνωρίζουμε, λύθηκαν. Μόνο στην χώρα μας η κατάσταση διαιωνίζεται εις βάρος των δανειοληπτών, εδώ και 15 χρόνια – με κακές εξελίξεις για πολλούς συμπολίτες μας. Είναι, δε, πρωτάκουστο το γεγονός που μας καταγγέλθηκε, όσον αφορά σε δάνεια τα οποία τιτλοποιήθηκαν (και με τις εγγυήσεις του δημοσίου), περί του ότι οι servicers, αντί να βρουν οικονομικές λύσεις με τους δανειολήπτες, ζητούν το αρχικό κεφάλαιο, το οποίο ανατοκίζουν μέχρι την αποπληρωμή του με υπέρογκα επιτόκια. Μάλιστα, μας ειπώθηκε ότι το προηγούμενο συμβαίνει με τα σημερινά δεδομένα της αγοράς, οπότε και ισχύει μεγάλη αύξηση επιτοκίων. Προκύπτει, εν προκειμένω, εύλογα η απορία, με ποιο δικαίωμα ενεργούν κατ’ αυτόν τον τρόπο οι servicers, αφού, δεν είναι τραπεζικά ιδρύματα, αλλά ιδιωτικές εταιρίες.

Το πιο σοβαρό όμως είναι το ότι, οι ανωτέρω εξυπηρετητές των funds δεν φορολογούνται στην Ελλάδα και δεν έχουν ελληνικό ΑΦΜ. Ήδη, υπάρχουν ανησυχίες από την Ε.Ε. για αυτή την συμπεριφορά των servicers. Στα δε δικόγραφα των Διαταγών Πληρωμής που επιδίδονται στους δανειολήπτες, μετά δυσκολίας έμπειροι νομικοί μπορούν να καταλάβουν τι ακριβώς συμβαίνει, από τις πολλαπλές μεταβιβάσεις των συμβάσεων ή την

πώληση προς μια η δυο και τρεις εταιρίες, που φυσικά, δεν εδρεύουν στην Ελλάδα – χωρίς, βέβαια, να αναφέρεται το τίμημα της αγοροπωλησίας! Μετά την τιτλοποίηση του δανείου, όμως, δεν θα έπρεπε να έχουν δικαίωμα να προσθέτουν οι servicers τόκους υπερημερίας και μάλιστα, με τα σημερινά επιτόκια. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, στραγγαλίζονται από τους ανωτέρω οι δανειολήπτες, όντας ανήμποροι να προστατεύσουν την κατοικία τους. Βέβαια, η κυβέρνηση της Ν.Δ. και του ΣΥΡΙΖΑ, πρωτεργάτες αυτής της οδυνηρής νομοθετικής μάστιγας, γνωρίζουμε ότι έστερξαν να καλύψουν με νέα διατάγματα το όποιο νομοθετικό κενό διαπίστωσαν στις παραπάνω συναλλαγές, που οι έντιμοι Δικαστές, συνήθως, εντοπίζουν.

Δεχόμαστε, εξ’ άλλου, καταγγελίες περί του ότι, οι κυβερνητικοί αριθμοί για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό αφορούν σε ποσοστό μόλις 3% των μη εξυπηρετούμενων οφειλών. Αν αυτό αληθεύει, θεωρούμε ότι οι θριαμβολογίες είναι μόνο «διά το θεαθήναι» και προς κατανάλωση στα δελτία ειδήσεων των φιλικών με την κυβέρνηση τηλεοπτικών καναλιών. Γύρω, δε, από τους μαζικοποιημένους πλειστηριασμούς, μας καταγγέλλεται ότι έχει αρχίσει να αναπτύσσεται ένα τεράστιο επαγγελματικό κύκλωμα κερδοσκοπίας: Ειδικές εταιρείες χρηματοδοτούν πελάτες/ενδιαφερόμενους για αγορά φτηνών ακινήτων μέχρι και στο 70% της αξίας του πλειστηριάσματος, ενημερώνοντας συστηματικά την εν δυνάμει «πελατεία» τους με τα σύγχρονα ηλεκτρονικά μέσα. Κανονικά, όπως μας μεταφέρθηκε, μέχρι τις 31/12/2023, οι διαχειριστές «κόκκινων δανείων» (servicers) και οι ιδιοκτήτες τους θα έπρεπε να έχουν προχωρήσει σε εγκατάσταση ηλεκτρονικών συστημάτων πλήρους διαφάνειας και ενημέρωσης των δανειοληπτών, βάσει κοινοτικής Οδηγίας – η οποία, πρόσφατα υιοθετήθηκε και ψηφίστηκε στην Ελλάδα. Έχουμε την άποψη ότι, θα έπρεπε να υπήρχαν ιστοσελίδες στο Διαδίκτυο (sites), αντίστοιχα του e-banking, που να ενημερώνουν για την πορεία, για τις δόσεις, για τα υπόλοιπα, για τα επιτόκια των δανείων και για όλα όσα είναι χρήσιμα για την ενημέρωση των δανειοληπτών ανά πάσα στιγμή, αλλά δεν υπάρχουν. Μας καταγγέλθηκε ακόμα ότι, με βάση συγκριτικά στοιχεία από το 2022 και το 2023 διαπιστώνεται ότι, η τάση αύξησης των πλειστηριασμών είναι σημαντική – κάτι που αν αληθεύει, επίσης, διαψεύδει την έντεχνη προπαγάνδα της κυβέρνησης. Συνολικά, δε, μας μεταφέρθηκε ότι το 2023 οι εκτελεσθέντες πλειστηριασμοί αυξήθηκαν, έναντι του 2022, κατά 17%, αποδεικνύοντας, αν τα προηγούμενα δεδομένα ευσταθούν ότι, οι κυβερνητικές υποσχέσεις και τα ημίμετρα αφορούν μόνον σε έναν περιορισμένο αριθμό υπερχρεωμένων δανειοληπτών. Οι καταγγελίες που δεχθήκαμε αναφέρουν περαιτέρω, πως για όλες τις κατηγορίες ακινήτων, πραγματοποιήθηκαν 44.459 πλειστηριασμοί, το 2022, 52.210 το 2023, ενώ, αθροιστικά για τις δύο χρονιές έφτασαν τους σχεδόν 100.000! Στο μέτωπο, δε, των κατοικιών, η αύξηση το 2023, έναντι του 2022, καταγγέλλεται ότι, ήταν ακόμη μεγαλύτερη και έφτασε περίπου στο 24%. Από δε τον αριθμό των οικοπέδων, γραφείων, βιοτεχνικών, βιομηχανικών και άλλων επαγγελματικών χώρων αλλά και των ξενοδοχείων, προκύπτει, κατά τα αναφερόμενα στις ανωτέρω καταγγελίες ότι, οι αυτοαπασχολούμενοι αλλά και οι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες επλήγησαν ιδιαίτερα από την καταιγίδα των πλειστηριασμών, χωρίς να μένει στο απυρόβλητο ακόμη και η αγροτική περιουσία, καθώς, μας δηλώνεται ότι, εκπλειστηριάστηκαν, μέσα στην τελευταία διετία, 150.000 αγροτεμάχια, με κτίσματα η χωρίς.

Αποτελεί, λοιπόν, εύλογη απορία μας, το αν έχετε την πρόθεση να δρομολογήσετε άμεσα τις ορθές νομοθετικές ρυθμίσεις, που θα δρουν, όχι πλέον προς όφελος των servicers αλλά των δανειοληπτών, στα πλαίσια της υποχρέωσης της Πολιτείας για προστασία της πρώτης κατοικίας, κατά το Σύνταγμα.

Με δεδομένα όλα τα παραπάνω,

Ερωτώνται οι κ. κ. Υπουργοί:

1. Είναι νόμιμο, δάνεια τα οποία έχουν τιτλοποιηθεί να ανατοκίζονται από τους servicers, συνέχεια, μέχρι την αποπληρωμή τους; Αν όχι, θα λάβετε μέτρα να επιστραφούν στους δανειολήπτες τα ως άνω μη νομίμως εισπραχθέντα από τους servicers, ως δήθεν οφειλές των δανειοληπτών;

2. Είναι νόμιμο, το να μην αναφέρεται το τίμημα αγοραπωλησίας σε συμβόλαια μεταβίβασης ακινήτου με αποδέκτη ή πωλητή τα ως άνω αναφερόμενα funds ή τους servicers; Αν όχι, θα λάβετε την πρωτοβουλία να ακυρωθούν τα ως άνω καταχρηστικά καταρτισμένα συμβόλαια μεταβιβάσεων;
3. Αληθεύει το ότι, πρόσφατα, θεσμοθετήθηκε, πως μέχρι 31/12/2023, οι διαχειριστές κόκκινων δανείων (servicers) και οι ιδιοκτήτες των εν λόγω δανείων θα έπρεπε να έχουν προχωρήσει σε εγκατάσταση ηλεκτρονικών συστημάτων πλήρους διαφάνειας και ενημέρωσης των δανειοληπτών; Αν ναι, έχει διαπιστωθεί από τις αρμόδιες Υπηρεσίες των Υπουργείων σας η θέση σε λειτουργία των ως άνω ηλεκτρονικών συστημάτων πλήρους διαφάνειας και ενημέρωσης των δανειοληπτών, ώστε να έχουν άμεση πρόσβαση οι τελευταίοι σε ενημέρωση που σχετίζεται με την ακίνητη περιουσία τους την οποία διαχειρίζονται οι servicers; Αν όχι, θα προβείτε σε ακυρώσεις των πλειστηριασμών και των μεταβιβάσεων ακινήτων που σχετίζονται με ανεξόφλητα δάνεια και δρομολόγησαν οι ασυνεπείς επί της σχετικής υποχρέωσης servicers, αφού, η εν λόγω παράλειψή τους έθεσε σε δύσκολη θέση και ενίοτε, επιβάρυνε τους δανειολήπτες;
4. Πληρούνται οι κατά νόμον προϋποθέσεις στις μεταβιβάσεις ακινήτων υπερχρεωμένων δανειοληπτών που έχουν εκπληστηριαστεί, είτε σε servicers, είτε σε funds, όπου και οι δυο τελευταίοι αποδέκτες δεν διαθέτουν ελληνικό ΑΦΜ και δεν καταβάλλουν φόρο στην Ελλάδα για έσοδα που έχουν αποκτήσει εντός της ελληνικής Επικράτειας;

5. Αληθεύει το ότι, αφενός, κατά την περίοδο 2022-2023, έγιναν πάνω από 97.000 πλειστηριασμοί ακινήτων κάθε κατηγορίας, τα οποία, προέρχονται από την κυβερνητική πλατφόρμα πλειστηριασμών ακινήτων «e-auction, και αφετέρου, το ότι, εντός του 2023, οι εκτελεσθέντες πλειστηριασμοί αυξήθηκαν, έναντι του 2022 κατά 17%, ενώ, όσον αφορά σε όλες τις κατηγορίες ακινήτων, πραγματοποιήθηκαν 44.459 πλειστηριασμοί, το 2022, και 52.210, το 2023;
6. Αληθεύει το ότι, όσον αφορά στις κατοικίες, η αύξηση του 2023, έναντι του 2022, ανήλθε περίπου στο 24%, ενώ, όσον αφορά στα αγροτεμάχια, αληθεύει το ότι εκπλειστηριάστηκαν, μέσα στην τελευταία διετία, 150.000 εκ των τελευταίων, με κτίσματα εντός τους η χωρίς;
7. Αληθεύει το ότι, μέχρι το τέλος Οκτωβρίου του 2023, είχαν πραγματοποιηθεί, μέσω εξωδικαστικού συμβιβασμού, μόλις 10.000 επιτυχείς ρυθμίσεις οφειλών, οι οποίες αντιστοιχούν σε 3,5 δισ. ευρώ;
8. Αληθεύει το ότι, τα λεγόμενα «κόκκινα δάνεια» διαμορφώνουν ένα ύψος αξίας υψηλότερης των 100 δισεκατομμυρίων ευρώ, καθώς και το ότι το ”κόκκινο” ιδιωτικό χρέος στην χώρα μας ξεπερνά ελαφρά σε αριθμητικό ύψος το ΑΕΠ της και αγγίζει τα 240 δις ευρώ, μαζί με τις οφειλές σε ΑΑΔΕ και ΕΦΚΑ;
9. Αληθεύει το ότι, οι διαδικασίες εξωδικαστικού συμβιβασμού αφορούν σε ποσοστό μόλις 3% των μη εξυπηρετούμενων οφειλών και ότι 15.000 νέοι πλειστηριασμοί έχουν προγραμματιστεί για τους πρώτους μήνες του 2024;
   

Ο ερωτών βουλευτής
ΒΙΛΙΑΡΔΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ

---

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΟΜΙΚΩΝ & ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΠΡΟΣ:       Τη Βουλή των Ελλήνων
Δ/νση Κοινοβουλευτικού Ελέγχου
Τμήμα Ερωτήσεων

ΚΟΙΝ.:       Βουλευτή κ.Β.Βιλιάρδου
(Διά της Βουλής των Ελλήνων)

ΘΕΜΑ: Σχετικά με την με αριθ. πρωτ.3501/28-2-2024 Ερώτηση.

Σε απάντηση της με αριθ. πρωτ.3501/28-2-2024 Ερώτησης, που κατέθεσε ο Βουλευτής κ.Β.Βιλιάρδος, σας αποστέλλουμε το Α.Π.36736/8-3-2024 έγγραφο της Γενικής Γραμματείας Χρημ/κού Τομέα & Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους.

---

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΧΡΕΟΥΣ

Γενική Διεύθυνση Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους Διεύθυνση Σχεδιασμού και Υποστήριξης Τμήμα Νομικής Υποστήριξης και Συμβουλών

ΘΕΜΑ: «Απάντηση στην υπ’ αριθμ. πρωτ. 3501/28.2.2024 Ερώτηση Κοινοβουλευτικού Ελέγχου».

ΣΧΕΤΙΚΑ: 1. Το υπ’ αρ. 33170ΕΞ/1.3.2024 έγγραφό σας.

Σε απάντηση της εν θέματι Ερώτησης του βουλευτή της «Ελληνικής Λύσης», κ. Βασιλείου Βιλιάρδου, απευθυνόμενη και προς τον κ. Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με θέμα «Καθεστώς ασυδοσίας στις εταιρείες εξυπηρετητών διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις (servicers) παρά τις εξαγγελίες της κυβέρνησης», θα θέλαμε στο βαθμό που τίθενται ζητήματα αρμοδιότητάς μας, να θέσουμε υπόψη σας τα κάτωθι:

Ι. Ως προς το πρώτο τεθέν υπόερώτημα της Ερώτησης, θα θέλαμε να σημειώσουμε ότι το ποσό της δανειακής οφειλής εκάστου οφειλέτη, η οποία υπό τις προϋποθέσεις του νόμου δύναται να μεταβιβαστεί και να ανατεθεί η διαχείρισή του σε ΕΔΑΔΠ, προκύπτει με βάση τα προβλεπόμενα από την εκάστοτε συναφθείσα δανειακή σύμβαση. Το σύνολο των οφειλών προκύπτει από το άθροισμα του κεφαλαίου, των τόκων επ’ αυτού (δυνάμει του επιτοκίου που έχει συμφωνηθεί), των τόκων υπερημερίας του άρθρου 345 του Αστικού Κώδικα, καθώς και άλλων εξόδων ή νόμιμων επιβαρύνσεων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που προέρχονται από τις διατάξεις των α. 340 επ. του Αστικού Κώδικα.

Αναφορικά με την ύπαρξη (ή μη) επιβάρυνσης του δανειολήπτη λόγω μεταβίβασης τυχόν οφειλής του καθαυτής, υπογραμμίζεται ότι τόσο σύμφωνα με τη διάταξη του α. 21 παρ. 11 του Ν. 5072/2023 «Δάνεια: Διαφάνεια, ανταγωνισμός, προστασία των ευάλωτων – Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2021/2167, επανεισαγωγή του προγράμματος «ΗΡΑΚΛΗΣ» και άλλες επείγουσες διατάξεις» όσο και από τη διάταξη του α. 3 παρ. 7 του Ν. 4354/2015 (Α’176), σε περιπτώσεις πώλησης και μεταβίβασης απαιτήσεων, καθώς και σε περιπτώσεις ανάθεσης διαχείρισης οφειλών, δεν χειροτερεύει η ουσιαστική και δικονομική θέση του οφειλέτη και του εγγυητή και δεν επιτρέπεται η μονομερής τροποποίηση όρου σύμβασης, καθώς και του επιτοκίου σε βάρος αυτού.

ΙΙ. Ως προς το δεύτερο υποερώτημα, θα θέλαμε να σημειώσουμε ότι η πώληση ακινήτου διέπεται από τα ρητώς αναφερόμενα στις διατάξεις του Αστικού Κώδικα (Βιβλίο Δεύτερο -Ενοχικό Δίκαιο, Βιβλίο Τρίτο-Εμπράγματο Δίκαιο), σε συνδυασμό με τις ειδικές διατάξεις Φορολογικού, Πολεοδομικού και Περιβαλλοντικού Δικαίου. Με βάση τις διατάξεις αυτές, και σε κάθε περίπτωση, δεν νοείται συμβολαιογραφική αγοραπωλησία ακινήτου χωρίς την αναγραφή συγκεκριμένου τιμήματος πώλησης (ΑΚ 513 επ.) ή χωρίς να διαθέτει οποιοδήποτε εκ των συμβαλλομένων μερών (ακόμη και αλλοδαπό φυσικό ή νομικό πρόσωπο) Αριθμό Φορολογικού Μητρώου [Ν. 4987/2022 (A’ 206) Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας α. 10-11].

Αντιστοίχως, και σε απάντηση του τέταρτου υποερωτήματος, σημειώνεται ότι εφόσον ο υπερθεματιστής ως αγοραστής, βαρύνεται ευθέως από το νόμο για τον αναλογούντα φόρο μεταβίβασης, οφείλει σύμφωνα με τα α. 10 και 11 του ΚΦΔ, να διαθέτει ΑΦΜ. Ως προς το ζήτημα, κατά πόσον οι ΕΔΑΔΠ έχουν ελεγχθεί για τυχόν μεταφορά κερδών και αποφυγή φορολογίας, θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότι η Γενική Γραμματεία Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, δεν δύναται να τοποθετηθεί σχετικά λόγω έλλειψης αρμοδιότητας.

ΙΙΙ. 1. Ως προς το τρίτο υποερώτημα: Με τον πρόσφατο Νόμο 5072/2023 (Α’ 198) με τίτλο «Δάνεια: Διαφάνεια, ανταγωνισμός, προστασία των ευάλωτων – Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2021/2167, επανεισαγωγή του προγράμματος «ΗΡΑΚΛΗΣ» και άλλες επείγουσες διατάξεις» λαμβάνονται από την Πολιτεία πρόσθετες πρόνοιες και δικλείδες ασφαλείας δικαίου και προστασίας για τους δανειολήπτες με την επιβολή συγκεκριμένων υποχρεώσεων στις Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις (Ε.Δ.Α.Δ.Π.) σύμφωνα με τις επιταγές της Οδηγίας 2021/2167 και με ρητές αναφορές στην εθνική νομοθεσία και ειδικά στις διατάξεις του Ν. 2251/1994 περί προστασίας των καταναλωτών, ως ισχύει. Ειδικώς:

Α. Σύμφωνα με τις διατάξεις του νέου Νόμου, οι Ε.Δ.Α.Δ.Π θα πρέπει: i. να διαθέτουν κατάλληλους μηχανισμούς εσωτερικού ελέγχου που, μεταξύ άλλων, διασφαλίζουν τον σεβασμό των δικαιωμάτων των δανειοληπτών και τη συμμόρφωση με τη νομοθεσία που διέπει τα δικαιώματα πιστωτή, ii. να εφαρμόζουν κατάλληλη πολιτική που διασφαλίζει συμμόρφωση με τους κανόνες για την προστασία των δανειοληπτών και την αντιμετώπισή τους με δίκαιο και επιμελή τρόπο, μεταξύ άλλων, με το να λαμβάνεται υπόψη η οικονομική κατάστασή τους, iii. να εφαρμόζουν ειδικές εσωτερικές διαδικασίες που διασφαλίζουν την καταγραφή και τη διεκπεραίωση των παραπόνων των δανειοληπτών.

Β. Οι άνω φορείς, περαιτέρω υποχρεούνται, με σκοπό τη διαφύλαξη της ασφάλειας και της διαφάνειας των συναλλαγών, να παρέχουν μέσω ειδικής ψηφιακής πλατφόρμας προσωποποιημένη και αναλυτική ενημέρωση προς τους οφειλέτες, για το ύψος της οφειλής, το ιστορικό των πληρωμών, τις δόσεις, το επιτόκιο της ρύθμισης και όλες τις συναφείς πληροφορίες που αφορούν τις οφειλές τους και έτσι ο οφειλέτης θα δύναται να ελέγχει τα στοιχεία αυτά εισερχόμενος με χρήση του κωδικού του σε ειδική εφαρμογή στις ιστοσελίδες των servicers (κατ’ αναλογία με το webbanking των τραπεζών). Συνεπώς, οι αγοραστές και οι διαχειριστές πιστώσεων υποχρεούνται να διαθέτουν ηλεκτρονικό σύστημα προσωποποιημένης πληροφόρησης, μέσω του οποίου θα παρέχουν στο δανειολήπτη άμεσα, τη στιγμή της πρόσβασής του, και με ανανέωση των στοιχείων σε μηνιαία τουλάχιστον βάση, ενημέρωση αναφορικά με την οφειλή του, η οποία θα περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστον τα εξής:

α) πληροφορίες σχετικά με τα ποσά που οφείλει ο δανειολήπτης, με αναλυτική καταγραφή των ποσών που οφείλονται ως κεφάλαιο, τόκοι, προμήθειες, τυχόν άλλες χρεώσεις, καθώς και το ισχύον επιτόκιο,

β) την περιοδικότητα των δόσεων, το ύψος αυτών, την ημερομηνία πληρωμής εκάστης αυτών, το τρέχον υπόλοιπο, καθώς και το λογαριασμό εξυπηρέτησης της οφειλής.

Σύμφωνα με το Νόμο, το σύστημα προσωποποιημένης πληροφόρησης θα πρέπει να τεθεί σε λειτουργία το αργότερο έως τις 31 Μαρτίου 2024. Έως τότε οι servicers υποχρεούνται να παρέχουν εγγράφως τις πληροφορίες αυτές (ύψος οφειλής, δόσεις, επιτόκιο κ.λπ.) σε κάθε δανειολήπτη μετά από αίτησή του σε προθεσμία 30 ημέρων.

2. Ως προς το ζήτημα της πρόσβασης εκάστου οφειλέτη στην πληροφορία που αφορά την κατάσταση των οφειλών του, πρέπει περαιτέρω να γίνει ειδική μνεία, ότι σύμφωνα με το άρθρο 43 παρ.1 του Ν. 5024/2023 (Α’ 41) «Ρυθμίσεις για την εξαγορά κατεχομένων ακινήτων της ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου, ακινήτων του Ταμείου Εθνικής Άμυνας, λοιπές διατάξεις για την ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Οικονομικών» δόθηκε η δυνατότητα σε φυσικά και νομικά πρόσωπα να αιτηθούν ηλεκτρονικά την χορήγηση βεβαίωσης χρηματικών οφειλών τους προς χρηματοδοτικούς φορείς, το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, για κάθε νόμιμη χρήση. Η πρόσβαση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα που εξυπηρετεί τα συγκεκριμένα αιτήματα πραγματοποιείται μέσω του συνδέσμου:                https://www.gov.gr/ipiresies/periousia-kai-

phorologia/diakheirise-opheilon/bebaiose-khrematikon opheilon, μέσω των προσωπικών κωδικών taxisnet των οφειλετών.

1. IV.  Ως προς το πέμπτο υποερώτημα, και με βάση τα στοιχεία, τα οποία προέρχονται από την ψηφιακή πλατφόρμα του e-auctions για την τελευταία διετία, οι ολοκληρωμένοι πλειστηριασμοί για όλες τις κατηγορίες -και κινητών και ακινήτων- ανέρχονται σε περίπου 75.400. Συγκεκριμένα, οι ολοκληρωμένοι πλειστηριασμοί για όλες τις κατηγορίες το έτος 2022 ανήλθαν σε 39.318 και το 2023 σημείωσαν πτώση 8% και ανήλθαν σε 36.072. Επί του συνόλου των ολοκληρωμένων πλειστηριασμών για το 2022 και το 2023, κατακυρώθηκαν τελικά οι 18.528, ήτοι ποσοστό 25%.
2. V.    Ως προς το έκτο υποερώτημα, σημειώνεται ότι σύμφωνα με τα δημοσιευμένα στοιχεία, στους ολοκληρωμένους πλειστηριασμούς κατοικιών σημειώθηκε μείωση 7,8%, καθώς το 2022 έκλεισε με 14.528 ενώ το 2023 με 13.397 και σύνολικά 27.925. Από αυτούς τελικά κατακυρώθηκε ποσοστό 29%, ήτοι 8.125 κατοικίες. Σε ό,τι αφορά στα αγροτεμάχια, με κτίσματα και χωρίς, την τελευταία διετία το σύνολο των ολοκληρωμένων πλειστηριασμών, υπολογίζονται σε 9.605, με 1.541 κατακυρώσεις (για 2022 και 2023).
3. VI.   Ως προς το έβδομο υποερώτημα, σημειώνεται ότι τον Οκτώβριο του έτους 2023 οι επιτυχείς ρυθμίσεις ανέρχονταν σε 10.023 με σύνολο αρχικών οφειλών €3,7δις. Τα αποτελέσματα του εξωδικαστικού μηχανισμού άρχισαν να σταθεροποιούνται σε υψηλά επίπεδα ήδη από τον Μάιο του έτους 2023, οπότε άρχισαν να καταγράφονται -και μέχρι τον Σεπτέμβριο 2023- πάνω από 800 ρυθμίσεις ανά μήνα κατά μέσο όρο. Το τελευταίο δε εξάμηνο ο αριθμός έχει αυξηθεί και υπολογίζεται σε πάνω από 1.000 ρυθμίσεις μηνιαία, ενώ ρυθμίζονται κατά μέσο όρο €350εκ ανά μήνα.
4. VII.    Ως προς το όγδοο υποερώτημα, σημειώνεται ότι με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος για τράπεζες και Servicers, τα «κόκκινα δάνεια» στον χρηματοπιστωτικό κλάδο ανέρχονται σε €73δις και κατανέμονται ως ακολούθως: €61δις στους Servicers και €12δις στις Τράπεζες. Το ληξιπρόθεσμο ιδιωτικό χρέος ανέρχεται σε €224 δις ακολουθώντας πτωτική πορεία (€233 δις το 2019), ενώ ο δείκτης ληξιπρόθεσμου ιδιωτικού χρέους ως προς το συνολικό καταγεγραμμένο ιδιωτικό χρέος έχει παρουσιάσει μείωση κατά 9,5 ποσοστιαίες μονάδες από το 2019 (από σχεδόν 70%, σε 60,4%), γεγονός που αντικατοπτρίζει την αποκατάσταση σχετικά με την εξυπηρέτηση οφειλών. Δεν έχει βγει ακόμα στις επίσημες βάσεις δεδομένων η τιμή κλεισίματος το 2023 για το ΑΕΠ, ωστόσο αν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις θα είναι 1 προς 1 με το ληξιπρόθεσμο ιδιωτικό χρέος, γεγονός που δείχνει σημαντική πρόοδο, ιδίως με βάση το δεδομένο ότι το έτος 2019 το ποσοστό ήταν πάνω από 125%.
5. VIII.  Ως προς το ένατο υποερώτημα, σημειώνεται ότι το ποσοστό που αφορά τις υφιστάμενες ρυθμίσεις του εξωδικαστικού μηχανισμού σε σχέση με το σύνολο των μη-εξυπηρετούμενων οφειλών, καταγράφεται περίπου στο ύψος που αναφέρει η ερώτηση. Εντούτοις, υπογραμμίζουμε ότι αφενός αναμένεται αύξηση του ποσοστού αυτού τους επόμενους μήνες με δεδομένη την πολύ καλή και σταθερή πορεία του εργαλείου και τις εκτιμήσεις για ρυθμίσεις, αφετέρου ότι ο Εξωδικαστικός Μηχανισμός του Ν. 4738/2020 αποτελεί ένα από τα πολλά εργαλεία ρύθμισης χρεών που έχει στη διάθεσή της η πολιτεία, το οποίο λειτουργεί συμπληρωματικά μαζί με τις διμερείς ρυθμίσεις, τον Κώδικα Δεοντολογίας, κλπ και κάθε εργαλείο ρύθμισης στοχεύει σε συγκεκριμένες κατηγορίες οφειλών και περιπτώσεις. Αναφορικά με τους επικείμενους πλειστηριασμούς, προς ώρας για το πρώτο εξάμηνο του 2024, οι αναρτημένοι πλειστηριασμοί στο e-auction καταγράφονται περίπου στις 8.500.

Εν κατακλείδι, θα πρέπει να υπογραμμιστεί ότι η Γενική Γραμματεία Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους με αίσθημα ευθύνης, ορθολογισμού και αλληλεγγύης μετέχει των κρίσιμων εξελίξεων και συμβάλλει με συνέπεια στο έργο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, αξιοποιώντας ιδίως την εμπειρία της στη λειτουργία των νομοθετικών εργαλείων ρύθμισης οφειλών, καταθέτοντας τη γνώση της για θεσμική ευελιξία και αντικειμενική αναγνώριση της οικονομικής αδυναμίας των πολιτών στο πλαίσιο των ρυθμίσεων οφειλών, λαμβάνοντας υπόψη τις διεθνείς δεσμεύσεις της χώρας και τους περιορισμούς των οδηγιών και κανονισμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Η Γενική Γραμματέας

Θεώνη Αλαμπάση