Τι βλέπουν κάθε μέρα 228 κάμερες στους δρόμους της Αθήνας
ΕΙΔΗΣΕΙΣΕΛΛΑΔΑΚΟΙΝΩΝΙΑ 27 Νοεμβρίου 2024 fonisalaminas
Στο Kέντρο Διαχείρισης Κυκλοφορίας-Κέντρο Οδικής Ασφάλειας συγκοινωνιολόγοι σκανάρουν οδικές αρτηρίες, 30.000 φωτεινούς σηματοδότες και 2.500 διασταυρώσεις 24 ώρες το 24ωρο. Οι «πηγμένες» οδοί, οι έξυπνοι σηματοδότες και ο χρόνος αναμονής σε 12 δύσκολες διαδρομές
Χαμηλός φωτισμός, καλυμμένα παράθυρα, πολλαπλές οθόνες στις οποίες καταγράφεται 24 ώρες το 24ώρο η κίνηση σε όλες τις νευραλγικές οδικές αρτηρίες της Αθήνας. Η «Κ» βρέθηκε στο Kέντρο Διαχείρισης Κυκλοφορίας-Κέντρο Οδικής Ασφάλειας μαζί με την ομάδα 23 ατόμων που παρακολουθεί λεπτό προς λεπτό ό,τι συμβαίνει στους δρόμους.
Υπεύθυνος του Κέντρου είναι ο Κωνσταντίνος Μαρκουίζος, ευρύτερα γνωστός ως Ιαβέρης, ο οποίος περνά τον περισσότερο χρόνο του στον θάλαμο επιχειρήσεων. Μαζί με 9 χειριστές, 5 συγκοινωνιολόγους και 9 τεχνικούς εργάζονται καθημερινά για εξασφαλίσουν την απρόσκοπτη λειτουργία 550 θέσεων συλλογής κυκλοφοριακών δεδομένων, 228 καμερών εποπτείας της κυκλοφορίας, 24 πινακίδων μεταβλητών μηνυμάτων, το σύστημα εποπτείας της κυκλοφορίας και τους 850 ρυθμιστές κυκλοφορίας σε σηματοδοτούμενους κόμβους.
Από τα εγκαίνια το 2004 μέχρι σήμερα, πολλά έχουν αλλάξει στο Κέντρο. «Ξεκινήσαμε να εργαζόμαστε εδώ με αφορμή τους Ολυμπιακούς Αγώνες, αλλά ο στόχος τότε δεν ήταν ακόμα σαφής. Φάνηκε όπως από την αρχή ότι ήταν μια έξυπνη ιδέα που είχε τότε το ΥΠΕΧΩΔΕ» περιγράφει στην «Κ» ο Δημήτρης Σερμπής, πολιτικός μηχανικός και δρ συγκοινωνιολόγος, ο οποίος εργάζεται στο Κέντρο από την πρώτη ημέρα λειτουργίας του.
Οταν ξεκίνησαν να λειτουργούν οι 24 πινακίδες μεταβλητών μηνυμάτων, ενημέρωναν τους πολίτες για κυκλοφοριακές ρυθμίσεις στην Αττική λόγω των Ολυμπιακών Αγώνων.
Σταδιακά, προστέθηκε η σημαντική πληροφορία των συμβάντων (για παράδειγμα ατύχημα). Η τρίτη κατηγορία μηνυμάτων που εμφανίζεται στις πινακίδες είναι τα χρηστικά-κοινωνικά μηνύματα (π.χ. εξαφανίσεις ατόμων). Οι συγκεκριμένες οθόνες σταδιακά αντικαταστάθηκαν και έδωσαν τη θέση τους σε οθόνες full matrix που μπορούν να προβάλλουν και εικόνες.
Μετά τους Ολυμπιακούς, οι συγκοινωνιολόγοι της ομάδας ξεκίνησαν να υπολογίζουν τους χρόνους διαδρομών μέσα στην πόλη. «Τότε δεν είχαμε google maps, οι χρόνοι διαδρομής ήταν πολύτιμοι για τους οδηγούς» εξηγεί ο κ. Σερμπής αναφέροντας πως οι σχετικές πινακίδες τοποθετήθηκαν σε σημεία όπου οι οδηγοί πρέπει να επιλέξουν ποια διαδρομή θα ακολουθήσουν, για παράδειγμα αν θα κινηθούν προς τη Βουλιαγμένης ή την Ποσειδώνος.
Το 2005 ξεκίνησαν πρώτη φορά και οι μετρήσεις κυκλοφοριακού φόρτου, οι οποίες σήμερα πραγματοποιούνται σε 550 σημεία.
Οι μετρήσεις γίνονται είτε με ανιχνευτές στο οδόστρωμα (επαγωγικοί βρόχοι) είτε με ανάλυση εικόνας από κάμερες (μηχανική όραση). Τα στοιχεία που μετρούν είναι η μέση ταχύτητα κίνησης των οχημάτων, ο κυκλοφοριακός φόρτος (πόσα οχήματα περάσαν σε ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα) και ο χρόνος που ένα σημείο είναι κατειλημμένο (κατάληψη). Ο αλγόριθμος του Κέντρου λαμβάνει υπόψη τα δεδομένα και υπολογίζει τον χρόνο μιας διαδρομής.
«Στη συνέχεια “ακολουθούμε” τα οχήματα για να δούμε αν όντως απαιτήθηκε ο χρόνος που υπολογίσαμε για μια διαδρομή. Η αποδεκτή απόκλιση είναι συν-πλην 20%» εξηγεί ο κ. Σερμπής προσθέτοντας πως σταδιακά «δημιουργήθηκε μια βάση δεδομένων η οποία συγκεντρώνει στοιχεία τα οποία μέχρι τότε δεν κατέγραφε συστηματικά η Πολιτεία».
Ακολούθησαν η λήψη των αποφάσεων για τους φωτεινούς σηματοδότες (θέση, ρύθμιση κ.τ.λ.) και αργότερα οι αποφάσεις για τις κυκλοφοριακές συνδέσεις. «Αποφασίζουμε δηλαδή πώς θα εισέρχονται και θα εξέρχονται τα οχήματα σε μια νέα εγκατάσταση που δημιουργείται στην πόλη, για παράδειγμα ένα μεγάλο σούπερ μάρκετ, ένα εργοστάσιο ή ένα βενζινάδικο» λέει ο κ. Σερμπής.
Αιτήματα δήμων, πολιτών και συγκοινωνιακές μελέτες
Σήμερα, το Κέντρο έχει μεταμορφωθεί σύμφωνα με τον κ. Μαρκουίζο σε μια νευραλγική υπηρεσία της Περιφέρειας Αττικής, η οποία εκπονεί κυκλοφοριακές μελέτες και ελέγχει τη σωστή λειτουργία των 30.000 φωτεινών σηματοδοτών σε 2.500 διασταυρώσεις της Αττικής. Επίσης οι 228 κάμερες εποπτείας θα αναβαθμιστούν σε ψηφιακές.
Παράλληλα, το Κέντρο διαθέτει τέσσερα βανάκια για να αντιμετωπίζει τα επείγοντα συμβάντα στον Κηφισό. Αν συμβεί κάποιο ατύχημα με όχημα, αν πέσει κάποιος στύλος ή εάν ανοίξει τρύπα στον δρόμο, σπεύδουν άμεσα να αποκλείσουν τον χώρο.
Η ομάδα των συγκοινωνιολόγων αξιοποιώντας τα δεδομένα του συστήματος, πραγματοποιεί έρευνες για την κυκλοφορία, τη σηματοδότηση και την οδική ασφάλεια, τόσο αυτοτελώς όσο και σε συνεργασία με ερευνητικά ιδρύματα όπως το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.
Επίσης το Κέντρο τροφοδοτεί δήμους της Αττικής με στοιχεία και μελέτες προκειμένου να αντιμετωπίσουν το κυκλοφοριακό πρόβλημα σε τοπικό επίπεδο. Τα αιτήματα των δήμων είναι περίπου 60 κάθε μήνα.
Τα αιτήματα (%) από δήμους και πολίτες
Ανάγκη για «έξυπνα» φανάρια
Σε αυτό το σημείο, ο κ. Σερμπής ανατρέχει στο 2007, όταν η ομάδα του Κέντρου είχε την ιδέα να τοποθετηθούν φανάρια επενεργούμενα από την κυκλοφορία, γνωστά ως «έξυπνα φανάρια», τα οποία αλλάζουν από πράσινο σε κόκκινο βάσει της πραγματικής κίνησης στον δρόμο.
«Δοκιμάστηκαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα σε 7 ανισόπεδους κόμβους του Κηφισού: Πέτρου Ράλλη, Ιερά Οδός, Κηφισού, Δυρραχίου, Λένορμαν και Λεωφόρος Αθηνών (2 κόμβοι) και η λειτουργία τους έδειξε πως μπορούν να ανακουφίσουν ουσιαστικά την κίνηση σε έναν επιβαρυμένο από το κυκλοφοριακό, δρόμο. Αυτή τη βελτίωση την είδαμε έντονη στην Πέτρου Ράλλη».
Σημειώνεται πως στους 30.000 σηματοδότες που λειτουργούν στο λεκανοπέδιο εφαρμόζονται 4 διαφορετικά προεκπονημένα προγράμματα σταθερού χρόνου.
Ταυτόχρονα, 850 σηματοδότες που βρίσκονται κυρίως στο κέντρο της Αθήνας είναι συνδεδεμένοι με το κεντρικό σύστημα διαχείρισης της κυκλοφορίας, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα στην ομάδα του Κέντρου, για άμεσες παρεμβάσεις, σε πραγματικό χρόνο, όπου παρατηρείται μεγάλη συμφόρηση.
«Αυτή τη στιγμή χρειαζόμαστε μια συνολική παρέμβαση στην Αττική με φανάρια επενεργούμενα από την κυκλοφορία» σημειώνει ο κ. Σερμπής και συνεχίζει: «Για παράδειγμα, εφαρμόζοντας το software στα 14 φανάρια της Αλεξάνδρας θα δίνεται αυτοματοποιημένα ο σωστός χρόνος πράσινης ένδειξης. Τα εν λόγω φανάρια δεν είναι μια οικονομική λύση, είναι όμως αναγκαία δεδομένου ότι έχει αποδειχθεί στην πράξηότι περιορίζουν την κίνηση σε μια αρτηρία από 25 έως 30%».
Βασικά συμπεράσματα για την κίνηση στην Αθήνα
Ο κ. Μαρκουίζος και ο κ. Σερμπής κάνουν λόγο για ένα λεκανοπέδιο που έχει ξεπεράσει πια τα όριά του στο θέμα της κυκλοφοριακής επιβάρυνσης. «Στο λεκανοπέδιο κυκλοφορούν 2.500.000 αυτοκίνητα και 750.000 δίκυκλα. Επιπλέον χιλιάδες φορτηγά αναχωρούν από το λιμάνι του Πειραιά, για μια διαρκώς διογκούμενη logistics περιοχή από τον Ασπρόπυργο μέχρι τα υπερ-βόρεια προάστια. Αυτά τα φορτηγά δεν εξυπηρετούν μόνο την Αττική αλλά όλη την Ελλάδα. Ολα περνούν από Κηφισό και Αττική Οδό. Είναι τεράστια η επιβάρυνση».
Μειώθηκε η κίνηση στα χρόνια των μνημονίων
Οπως σημειώνει ο κ. Σερμπής «κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης και ειδικά από το 2015 και έπειτα, η κίνηση στους δρόμους του λεκανοπεδίου μειώθηκε ραγδαία. Η ίδια κατάσταση διατηρήθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Με τη λήξη της, επιστρέψαμε στο 2009. Μόνο που επιστρέψαμε με περισσότερα οχήματα και φορτηγά στους δρόμους. Οσο δεν επενδύουμε στη συνδεσιμότητα των ΜΜΜ και όσο δεν επενδύουμε στα ΜΜΜ συνολικά, το κυκλοφοριακό μόνο αρνητικά θα βαίνει».
kathimerini.gr
