Οδηγός Εξοικονομώ: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις – Τα προγράμματα και οι προθεσμίες

ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΕΛΛΑΔΑ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ 19 Μαρτίου 2025 fonisalaminas

Μέχρι το τέλος της άνοιξης θα κλείσουν σταδιακά τα συστήματα υποδοχής αιτήσεων στα προγράμματα επιδότησης παρεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης για νοικοκυριά, επιχειρήσεις, δημόσια σχολεία, παιδικούς σταθμούς, νηπιαγωγεία και ΔΕΥΑ, τα οποία ξεκίνησαν τον Ιανουάριο του 2025 και έχουν συνολικό προϋπολογισμό 872,7 εκατ. ευρώ.

Η υποβολή των αιτήσεων παρατείνεται ύστερα από απόφαση του ΥΠΕΝ ώστε να διευρυνθεί το χρονικό περιθώριο για τις αιτήσεις σε προγράμματα όπως το «Εξοικονομώ» 2025 που απευθύνεται στα νοικοκυριά και το οποίο κανονικά θα έληγε στις 20 Μαρτίου, μια παρέμβαση η οποία κρίθηκε αναγκαία προκειμένου να διευκολυνθούν οι υποψήφιοι δικαιούχοι στην προσπάθεια συλλογής και υποβολής των δικαιολογητικών.

Παρά το γεγονός ότι η διαδικασία θεωρείται ότι έχει απλοποιηθεί και ότι έχει μειωθεί η γραφειοκρατία σε σχέση με προηγούμενους κύκλους, οι ενέργειες που απαιτούνται από την πλευρά των πολιτών είναι συχνά χρονοβόρες. Ταυτόχρονα, όπως δείχνουν τα στοιχεία (τουλάχιστον για το «Εξοικονομώ 2025»), η ανταπόκριση των νοικοκυριών είναι μέτρια. Μέχρι την προηγούμενη εβδομάδα είχαν υποβληθεί λίγες παραπάνω από 13.124 αιτήσεις ενώ ο στόχος είναι να επωφεληθούν και να αναβαθμιστούν ενεργειακά 11.500 κατοικίες.

Οι προθεσμίες για τα επιδοτούμενα προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας για τα νοικοκυριά

Αυτή τη στιγμή, σε εξέλιξη είναι η υποβολή αιτήσεων σε επτά προγράμματα που επιδοτούν παρεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης για νοικοκυριά, επιχειρήσεις και Δημόσιο.

Όσον αφορά στα προγράμματα που απευθύνονται στα νοικοκυριά, για το πρόγραμμα «Εξοικονομώ 2025» η υποβολή αιτήσεων παρατείνεται έως τις 13 Απριλίου του 2025 από τις 20 Μαρτίου που είχε αρχικά οριστεί ως καταληκτική ημερομηνία.

Το πρόγραμμα ύψους 396,1 εκατ. ευρώ αφορά στην ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών και συγκεκριμένα σε κτίρια που χρησιμοποιούνται ως κύρια κατοικία (μονοκατοικίες και μεμονωμένα διαμερίσματα). Όπως είναι γνωστό, περιλαμβάνει ξεχωριστά κίνητρα για τη στήριξη των ευάλωτων νοικοκυριών με τη μορφή αυξημένου ποσοστού επιχορηγήσεων και ειδικού προϋπολογισμού ενώ υπάρχει πρόβλεψη για τους σεισμοπαθείς, τους πυρόπληκτους και τους πλημμυροπαθείς στις πληγείσες περιοχές της Ελλάδας.

Ο συνολικός εγκεκριμένος προϋπολογισμός του «Εξοικονομώ 2025» ανέρχεται σε 434.000.000. Οι πόροι που προβλέπονται για την άμεση ενίσχυση των ωφελουμένων ανέρχονται σε 396.100.000 ευρώ συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ, εκ των οποίων ποσό 27.380.184,33 ευρώ διατίθεται για οικογένειες με μέλος/μέλη ΑμεΑ, ποσό 91.267.281,11 ευρώ διατίθεται για τους πληγέντες.

Στις επιλέξιμες δαπάνες του προγράμματος συμπεριλαμβάνονται η αντικατάσταση κουφωμάτων, η τοποθέτηση/αναβάθμιση θερμομόνωσης, η αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης, το σύστημα ζεστού νερού χρήσης με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και λοιπές παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας, όπως είναι η εγκατάσταση έξυπνου συστήματος διαχείρισης (smarthome) και συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας (μπαταρίες).

Το ποσοστό επιχορήγησης των ωφελούμενων διαμορφώνεται ανάλογα με την εισοδηματική κατηγορία στην οποία ανήκουν και την ένταξη τους σε κάποια από τις ειδικές κατηγορίες. Οι ειδικές κατηγορίες περιλαμβάνουν τους πληγέντες φυσικών καταστροφών τις οικογένειες με μέλος ή μέλη με αναπηρία (ΑΜΕΑ) και τις οικογένειες με τρία εξαρτώμενα τέκνα. Όσοι δεν εντάσσονται σε κάποια από τις παραπάνω κατηγορίες χαρακτηρίζονται ως «λοιποί Ωφελούμενοι».

Δικαίωμα συμμετοχής στο Πρόγραμμα έχουν φυσικά πρόσωπα που έχουν εμπράγματο δικαίωμα (πλήρης κυριότητα / επικαρπία / ψιλή κυριότητα) σε επιλέξιμη κατοικία ή μισθωτές που μισθώνουν επιλέξιμη κατοικία και αποδεικνύεται με την ύπαρξη μισθωτηρίου συμβολαίου, με διάρκεια υπολειπόμενης ισχύος μίσθωσης τουλάχιστον επτά ετών κατά την υποβολή της αίτησής τους στο πρόγραμμα.

Μία κατοικία, προκειμένου να κριθεί επιλέξιμη, πρέπει να πληροί τις ακόλουθες γενικές προϋποθέσεις:

• Υφίσταται νόμιμα.

• Δεν έχει κριθεί κατεδαφιστέα.

• Χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία.

• Έχει καταταγεί βάσει του Πρώτου Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (Α’ Π.Ε.Α.) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ.

Οι αιτήσεις κατατίθενται μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του προγράμματος: exoikonomo2025.gov.gr. Οι ενδιαφερόμενοι για περισσότερες πληροφορίες μπορούν να καλούν στο τηλέφωνο: 213 15 13 745 (καθημερινές, 9:00 π.μ. – 5:00 μ.μ.).

Η δεύτερη δράση που απευθύνεται στα νοικοκυριά είναι το «Αλλάζω Σύστημα Θέρμανσης και Θερμοσίφωνα», ύψους 223,2εκατ. ευρώ για την οποία το σύστημα θα υποδέχεται αιτήσεις μέχρι τις 30 Απριλίου. Αφορά στην ενίσχυση των νοικοκυριών για την εγκατάσταση νέων ηλιακών θερμαντήρων νερού ή/και συστημάτων αντλίας θερμότητας σύγχρονης τεχνολογίας, παρέχεται και η δυνατότητα αντικατάστασης ενεργοβόρων ηλεκτρικών θερμαντήρων παλαιάς τεχνολογίας (ωστόσο, αυτή η πρόβλεψη δεν αποτελεί προαπαιτούμενο για τη συμμετοχή των ενδιαφερόμενων στο πρόγραμμα). Απευθύνεται σε νοικοκυριά που επιθυμούν να τοποθετήσουν τον παραπάνω επιλέξιμο εξοπλισμό στην οικία τους (κύρια ή δευτερεύουσα κατοικία, ενοικιαζόμενη ή παραχωρούμενη).

Μέσω του «Αλλάζω Σύστημα Θέρμανσης και Θερμοσίφωνα» επιχορηγείται η αγορά νέου ηλιακού θερμοσίφωνα σύγχρονης τεχνολογίας, σε ποσοστό από 50% ή 60%, με το ακριβές ποσοστό να διαμορφώνεται βάσει εισοδηματικών κριτηρίων, η αγορά νέου συστήματος αντλίας θερμότητας, σε ποσοστό 50%, η εκτέλεση αναγκαίων συμπληρωματικών εργασιών τοποθέτησης επιλέξιμου εξοπλισμού (π.χ. κόστος μεταφοράς, κόστος τοποθέτησης, αναλώσιμα και εξαρτήματα κ.λπ.), σε ποσοστό 50% ή 60% (αναλόγως των εισοδηματικών κριτηρίων).

Οι αιτήσεις κατατίθενται μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του προγράμματος: allazosistimathermansis-thermosifona.gov.gr. Οι ενδιαφερόμενοι για περισσότερες πληροφορίες μπορούν να καλούν στο τηλέφωνο: 213 15 13 753 (καθημερινές, 9:00 π.μ. – 5:00 μ.μ.).

Επιδοτούμενα προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης για επιχειρήσεις

Οι επιχειρήσεις έχουν τη δυνατότητα να λάβουν επιδότηση για δράσεις ενεργειακής αναβάθμισης μέσω δύο ξεχωριστών προγραμμάτων. Στον τομέα του Τουρισμού,το πρόγραμμα «Βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης ορεινών τουριστικών καταλυμάτων», ύψους 10 εκατ. ευρώ, παρατείνεται μέχρι τις 30 Απριλίου

Όπως προβλέπεται, το 10% του προϋπολογισμού του αφορά, αποκλειστικά, σε παραδοσιακά-διατηρητέα κτίρια (1 εκατ. ευρώ) και το υπόλοιπο 90% (9 εκατ. ευρώ) σε όλα τα υπόλοιπα κτίρια ορεινών τουριστικών καταλυμάτων. Προϋπόθεση για τη λήψη της επιδότησης είναι κάθε επενδυτικό σχέδιο να επιτυγχάνει εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας τουλάχιστον κατά 30% σε σύγκριση με την κατάσταση πριν από την επένδυση και μείωση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO₂) τουλάχιστον κατά 30%. Οι επιλέξιμες δαπάνες του προγράμματος διακρίνονται σε δύο κατηγορίες:

– Δαπάνες για την υλοποίηση των επεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης οι οποίες αφορούν στις συνολικές επενδυτικές δαπάνες που συνδέονται, άμεσα, με την ενεργειακή αναβάθμιση του κτιρίου.

– Λοιπές υποστηρικτικές δαπάνες οι οποίες αφορούν υπηρεσίες, οι οποίες είναι απαραίτητες για την υποβολή, την παρακολούθηση και τον έλεγχο της αίτησης.

Η ένταση της ενίσχυσης εξαρτάται από το μέγεθος της επιχείρησης που θα υποβάλει την αίτηση και διαμορφώνεται για τις κύριες επιλέξιμες δαπάνες σε ποσοστό 30% για τις μεγάλες επιχειρήσεις, 40% για τις μεσαίες και 50% για τις μικρές επιχειρήσεις.

Οι αιτήσεις κατατίθενται μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του προγράμματος: oreinaxenodochia.gov.gr. Οι ενδιαφερόμενοι για περισσότερες πληροφορίες μπορούν να καλούν στο τηλέφωνο: 213 151 3740 (καθημερινές, 9:00 π.μ. – 5:00 μ.μ.).

Δεύτερον, το πρόγραμμα «Συστήματα Αποθήκευσης στις Επιχειρήσεις» ύψους 153,7 εκατ. ευρώ, παρατείνεται μέχρι τις 31 Μαΐου του 2025. Επιχορηγεί επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως μεγέθους και κλάδου οικονομικής δραστηριότητας, για την εγκατάσταση συστημάτων αποθήκευσης (μπαταρίας) σε σχεδιαζόμενα φωτοβολταϊκά συστήματα ή για την εγκατάσταση συστημάτων αποθήκευσης (μπαταρίας) σε υφιστάμενα, ενεργά φωτοβολταϊκά συστήματα. Και στις δύο περιπτώσεις, επιδοτείται, αποκλειστικά, το σύστημα αποθήκευσης.

Οι αιτήσεις κατατίθενται μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του προγράμματος: exoikonomo-epixeiro-fotovoltaika.gov.gr. Οι ενδιαφερόμενοι για περισσότερες πληροφορίες μπορούν να καλούν στο τηλέφωνο: 213 151 3740 (καθημερινές, 9:00 π.μ. – 5:00 μ.μ.).

Επιδοτούμενα προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης για σχολεία, νηπιαγωγεία και ΔΕΥΑ

Στον δημόσιο τομέα, τα προγράμματα «Αθηνά», «Φοίβος» και «Προώθηση της Ενεργειακής Απόδοσης στις ΔΕΥΑ», παρατείνονται έως τις 30 Απριλίου του 2025. Συγκεκριμένα, το πρόγραμμα “Αθηνά” ύψους 37,2 εκατ. ευρώ αφορά στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των εν λειτουργία νηπιαγωγείων και δημοτικών σχολείων στο σύνολο της Επικράτειας. Δικαιούχοι ενίσχυσης είναι ΟΤΑ Α’ βαθμού, καθώς και τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ) αυτών, που λειτουργούν δημοτικά σχολεία και νηπιαγωγεία. Καλύπτονται παρεμβάσεις που αφορούν, μεταξύ άλλων, στην ενέργεια που χρησιμοποιείται για τα τεχνικά συστήματα (π.χ. για θέρμανση, ψύξη), καθώς και σε ευπαθή σημεία του κτιρίου, τα οποία επιτρέπουν θερμικές απώλειες (π.χ. κουφώματα, οροφές, κ.λπ.).

Οι αιτήσεις κατατίθενται μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του προγράμματος: exoikonomo-scholeia.gov.gr. Οι ενδιαφερόμενοι για περισσότερες πληροφορίες μπορούν να καλούν στο τηλέφωνο: 213 151 3740 (καθημερινές, 9:00 π.μ. – 5:00 μ.μ.).

Το πρόγραμμα “Φοίβος” ύψους 12,4 εκατ. ευρώ αφορά στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των εν λειτουργία δημοτικών βρεφικών, βρεφονηπιακών και παιδικών σταθμών στο σύνολο της Επικράτειας. Δικαιούχοι της ενίσχυσης είναι ΟΤΑ Α’ βαθμού, καθώς και τα ΝΠΔΔ αυτών, που λειτουργούν δημοτικούς βρεφικούς, βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς. Η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης σχετίζεται με παρεμβάσεις στο κέλυφος των κτιρίων και στα τεχνικά συστήματα αυτών (π.χ. θερμομόνωση αδιαφανών στοιχείων και υγρομόνωση οροφών, αντικατάσταση διαφανών στοιχείων, όπως κουφώματα και υαλώσεις, εγκατάσταση αντλιών θερμότητας, κ.λπ.).

Τέλος, παράταση παίρνει και το πρόγραμμα για την προώθηση της ενεργειακής απόδοσης στις Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης ύψους 40 εκατ. ευρώ, το οποίο στοχεύει στη μείωση της κατανάλωσης πρωτογενούς ενέργειας αντλιοστασίων ύδρευσης τουλάχιστον κατά 20% και των εκπομπών CO₂ κατά 20% ετησίως, μέσω παρεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης και βελτίωσης της λειτουργικής αποδοτικότητας στα αντλιοστάσια των ΔΕΥΑ.

Οι επιλέξιμες δράσεις του προγράμματος χωρίζονται σε δύο βασικές κατηγορίες:

-Άμεσες Επεμβάσεις Ενεργειακής Αναβάθμισης, που περιλαμβάνουν βελτιώσεις εξοπλισμού σε αντλιοστάσια και υποστήριξη μέσω ενεργειακών ελέγχων και προετοιμασίας φακέλων.

-Στρατηγικές Μελέτες Μακροπρόθεσμης Εξοικονόμησης Ενέργειας

Οι αιτήσεις κατατίθενται μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του προγράμματος: deya-repower.gov.gr. Οι ενδιαφερόμενοι για περισσότερες πληροφορίες μπορούν να καλούν στο τηλέφωνο: 213 151 3740 (καθημερινές, 9:00 π.μ. – 5:00 μ.μ.).

insider.gr