Αυθαίρετα: γιατί ΔΕΝ πρέπει να λήξει στις 31.3.2026 η δυνατότητα τακτοποίησης

Όπως είναι γνωστό, μετά από εννέα μήνες, την 31^η Μαρτίου του 2026, λήγει η προθεσμία δηλώσεων αυθαιρέτων κατασκευών και αλλαγών χρήσεων, οι οποίες έχουν συντελεσθεί στα κτίρια της χώρας μέχρι την 28^η Ιουλίου του 2011.

Η επαγγελματική εμπειρία μας στις δικαιοπραξίες ακινήτων και ιδιαίτερα η σύνταξη ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίου,  μας έχουν δείξει ότι δεν υπάρχει στην πράξη διαμέρισμα, κατάστημα, γραφείο, αποθήκη κλπ. που να μην παρουσιάζει κάποια απόκλιση, μικρή ή μεγάλη,  από τα σχέδια της οικοδομικής του αδείας, κατά κανόνα από το χρόνο κατασκευής του.

Οι περισσότερες αυθαίρετες κατασκευές και αλλαγές χρήσης στις πολυκατοικίες δεν έχουν γίνει από τους σημερινούς ιδιοκτήτες, και γι΄αυτό ούτε καν το γνωρίζουν. Το μαθαίνουν έκπληκτοι τους μηχανικούς όταν θα γίνει επιθεώρηση και λεπτομερής επιμέτρηση για την έκδοση της ηλεκτρονικής ταυτότητας, επ΄ευκαιρία σύνταξης κάποιου συμβολαίου, και αγανακτισμένοι όταν στη συνέχεια θα εμπλακούν στη διαδικασία της τακτοποίησης αλλά και της διορθωτικής δήλωσης στο Ε9, στον Δήμο τους αλλά και στα νέα Μητρώα Ακινήτων που έρχονται ολοταχώς.

Έχοντας υπόψη τα παραπάνω, που εν τέλει αφορούν την πλειοψηφία της κοινωνίας, και κυρίως αυτούς που δεν το υποψιάζονται ότι τους αφορά αλλά θα το διαπιστώσουν αργότερα, στο άρθρο αυτό θα επιχειρήσουμε να καταγράψουμε μερικές από τις συνέπειες τις οποίες θα επιφέρει η τυχόν λήξη της προθεσμίας αυτής και τους κυριότερους λόγους για τους οποίους η  παράταση της προθεσμίας αυτής είναι απόλυτα επιβεβλημένη:

1) Για να πραγματοποιηθεί μεταβίβαση εν ζωή οποιαδήποτε ακινήτου είναι απαραίτητη η σύνταξη της ηλεκτρονικής ταυτότητας η οποία έχει ως προαπαιτούμενο να έχουν τακτοποιηθεί οι πιθανές αυθαίρετες κατασκευές ή αλλαγές χρήσης που έχουν πραγματοποιηθεί στο κτίριο ή στην συγκεκριμένη οριζόντια ιδιοκτησία. Αυτό σημαίνει ότι από την 1.4.2026 όσες ιδιοκτησίες έχουν αυθαιρεσίες που δεν έχουν τακτοποιηθεί, αυτομάτως αποκλείονται από τις εν ζωή μεταβιβάσεις με αποτέλεσμα να «παγώσει» και να απαξιωθεί η ακίνητη περιουσία εκατομμυρίων πολιτών, αλλά και το Δημόσιο να χάσει μια σημαντική πηγή εσόδων του.

2) Αλλά θα απαξιωθούν και οι ιδιοκτησίες όσων κληρονόμησαν ακίνητα που εν αγνοία τους  είχαν αυθαίρετες κατασκευές, αφού από την 1.4.2026 δεν θα έχουν το δικαίωμα να τις τακτοποιήσουν και κατ’επέκταση να τις πουλήσουν ή να τις μεταβιβάσουν με γονική παροχή στα παιδιά τους.

3) Λόγω της πολύχρονης κρίσης που πέρασε ο κλάδος της οικοδομής στην χώρα μας με αποτέλεσμα την περιορισμένη ανοικοδόμηση σε συνδυασμό με την αύξηση των τιμών πώλησης ακινήτων αλλά και των ενοικίων, οι πολίτες έχουν στραφεί στην ανακαίνιση των υφισταμένων κατοικιών, για ιδιοκατοίκηση ή και εκμίσθωση. Στις περισσότερες περιπτώσεις ανακαινίσεων θα χρειασθεί να εκδοθεί άδεια «μικρής κλίμακας» για εσωτερικές διαρρυθμίσεις. Προαπαιτούμενο για την έκδοση οποιουσδήποτε τύπου άδειας είναι η τακτοποίηση των αυθαιρέτων κατασκευών και αλλαγών χρήσεων στην ιδιοκτησία εφόσον υπάρχουν. Αυτό σημαίνει ότι από 1.4.2026 δεν θα μπορούν πλέον να πραγματοποιηθούν σοβαρές  αδειοδοτημένες ανακαινίσεις στα υπάρχοντα κτίρια, οι οποίες στην χώρα μας λόγω του παλαιού κτιριακού δυναμικού αλλά και τις στεγαστικής κρίσης είναι απόλυτα απαραίτητες, και συνεπώς οι πολίτες θα στραφούν αναγκαστικά σε ανακαινίσεις που θα γίνονται «με το φως του φεγγαριού»….

4) Όλα τα κρατικά και ευρωπαϊκά προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης κατοικιών έχουν ως προαπαιτούμενο την τακτοποίηση αυθαιρέτων κατασκευών και αλλαγών χρήσεων εφόσον υπάρχουν σ΄ αυτές. Συνεπώς από 1.4.2026 όλες οι κατοικίες με ατακτοποίητες  αυθαιρεσίες ή αλλαγή χρήσης, δεν θα μπορούν να υπαχθούν σε κανένα τέτοιο πρόγραμμα με ευνόητα αποτελέσματα για τη λειτουργικότητα και εν τέλει την αξία τους.

5) Μόλις τον Οκτώβριο του 2024 (άρθρο 16 του Ν.5142/2024), μετά από πολύχρονο αγώνα, δόθηκε η ευκαιρία της μονομερούς διόρθωσης πράξεων σύστασης οριζοντίου ιδιοκτησίας και διόρθωσης συμβολαίων που είχαν υπογραφεί μέχρι 1.5.2024, βασισμένα σε ελλιπείς και λανθασμένες τακτοποιήσεις και βεβαιώσεις μηχανικών. Είναι απόλυτα αναγκαίο οι παραπάνω ευεργετικές διατάξεις να παραμείνουν σε εφαρμογή για πολύ χρόνο, και όχι μέχρι την 31^η.3.2026, με σκοπό να μπορούν να διορθώνονται τα λανθασμένα συμβόλαια οποτεδήποτε ανακαλυφθούν τα λάθη αυτά, και να μην «παγώσουν» στο μέλλον οι μεταβιβάσεις.

6) Μέχρι να ολοκληρωθεί πλήρως η καταγραφή των ακινήτων στο Εθνικό Κτηματολόγιο, το νέο «Ενιαίο Μητρώο Ακινήτων» του Εθνικού Κτηματολογίου» και η πλατφόρμα «Μητρώου Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων» (Μ.Ι.Δ.Α.) της ΑΑΔΕ, θα πρέπει να παραμείνει ανοικτή η δυνατότητα πολεοδομικής τακτοποίησης, αλλά και η δυνατότητα διόρθωσης των εμβαδών των ιδιοκτησιών στο Ε9 και στους Δήμους, τουλάχιστον χωρίς πρόστιμα.

7) Στην απόλυτα αναγκαία γενική παράταση της προθεσμίας των τακτοποιήσεων είναι επιβεβλημένο να συμπεριληφθεί και πάλι η δυνατότητα τακτοποίησης αυθαιρέτων της Κατηγορίας 5 (μεγάλες αυθαίρετες κατασκευές) η οποία έχει καταργηθεί από τον Σεπτέμβριο του 2020 με αποτέλεσμα ήδη να έχει γεμίσει η χώρα μας με χιλιάδες παρατημένες και απαξιωμένες οικοδομές, πραγματικά «κουφάρια».  Αυτό βεβαίως με ιδιαίτερους περιβαλλοντικούς και οικονομικούς όρους και περιορισμούς, τους οποίους έχουμε από καιρό αναλύσει.

Έτσι, στην σημερινή συγκυρία που, εν μέσω στεγαστικής κρίσης, έχει «παγώσει» σχεδόν συνολικά στη χώρα μας η ανοικοδόμηση, τόσο στις περιοχές εκτός σχεδίου, εντός οικισμών, αλλά ακόμη και εντός σχεδίου, με την εμπλοκή για τα bonus του ΝΟΚ και που ακυρώνονται ακόμη και νόμιμες οικοδομικές άδειες, ΑΛΛΟΙΜΟΝΟ ΜΑΣ αν απαξιώσουμε τα περιουσιακά στοιχεία εκατομμυρίων πολιτών, καταργώντας στις 31.3.2026 τη δυνατότητα της πολεοδομικής τακτοποίησής τους!!!

ecopress.gr