Δώδεκα τρύπες στην λειτουργία των Υπηρεσιών Δόμησης, που αναφέρονται σε δραματική υποστελέχωση, αποτυχία του μοντέλου υπαγωγής των ΥΔΟΜ στους Δήμους, ολιγωρία της πολιτείας να...
Δώδεκα τρύπες στην λειτουργία των Υπηρεσιών Δόμησης, που αναφέρονται σε δραματική υποστελέχωση, αποτυχία του μοντέλου υπαγωγής των ΥΔΟΜ στους Δήμους, ολιγωρία της πολιτείας να ξεκαθαρίσει το πολεοδομικό τοπίο μετά τις αποφάσεις του ΣτΕ για ΝΟΚ και εκτός σχεδίου δόμηση, και να ενεργοποιήσει τους δειγματοληπτικούς ελέγχους υπαγωγών, δημιουργώντας μια νέα γενιά «e αυθαιρέτων», επισημαίνει η ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ, αναφέροντας ότι στα αρμόδια υπουργεία έχει «συναντήσει τοίχο», για την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων.
Για την μεταρρύθμιση στις Πολεοδομίες που ετοιμάζει η κυβέρνηση η ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ τονίζει ότι «οι Υπηρεσίες Δόμησης δεν είναι μόνο η έκδοση Αδειών» αναφέροντας ότι οι «λύσεις» είναι προαποφασισμένες επικοινωνιακού χαρακτήρα και όχι για να επιλυθούν τα πραγματικά προβλήματα.
Σε ανακοίνωση της ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ, με τίτλο: «Υπηρεσίες Δόμησης Όταν απουσιάζει ο διάλογος, οι «λύσεις» είναι προαποφασισμένες», που υπογράφουν ο πρόεδρος Δημήτρης Πετρόπουλος και η γενική γραμματέας Πλουμίτσα Τριανταφυλλοπούλου σημειώνονται τα ακόλουθα:
«Ακόμα μία μεταρρύθμιση για τις Υπηρεσίες Δόμησης είναι στα σκαριά, όπως όλα δείχνουν. Οι αναφορές του Πρωθυπουργού, η αξιοποίηση των ευρημάτων της «αξιολόγησης» από τους πολίτες, τα συνεχή δημοσιεύματα, οι προσβλητικές αναφορές.
-Τι απουσιάζει;
-Ο διάλογος με τους εμπλεκόμενους φορείς των εργαζομένων.
Η Ομοσπονδία μας με συνεχή έγγραφα έχει καλέσει τις πολιτικές ηγεσίες τόσο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, όσο και του Υπουργείου Εσωτερικών να συζητήσουμε το θέμα, αλλά έχουμε συναντήσει τοίχο.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στην πρόσφατη Ημερίδα μας για το θέμα των ΥΔΟΜ με τίτλο: «Υπηρεσίες Δόμησης: Πως φτάσαμε ως εδώ – Τι πρέπει να γίνει» την Πέμπτη 15/5/2025 στο Αμφιθέατρο ΤΕΕ, παρότι προσκλήθηκαν, απέφυγαν να παρευρεθούν. Την ίδια στιγμή προσκλήθηκαν και παραβρέθηκαν τόσο ο Συνήγορος του Πολίτη, η ΚΕΔΕ όσο και επιστημονικοί φορείς, όπως ενδεικτικά ο ΣΑΔΑΣ- Πανελλήνια Ένωση Αρχιτεκτόνων καταδεικνύοντας τη σημαντικότητα του θέματος και την ανάγκη διευθέτησης των ζητημάτων που ανακύπτουν από την λειτουργία των ΥΔΟΜ, μέσα από τοποθετήσεις τους.
Και όταν δεν συζητάς το θέμα με τους άμεσα εμπλεκόμενους που έχουν σε μεγάλο βαθμό τη γνώση και την εμπειρία επί των θεμάτων, θέλεις να χειριστείς το θέμα επικοινωνιακά, να προλάβεις αντιδράσεις (βλέπε ΚΕΔΕ), να επιβάλλεις προαποφασισμένες λύσεις και όχι να επιλύσεις προβλήματα».
Οι 12 τρύπες στην λειτουργία και το σημερινό αποτυχημένο μοντέλο των ΥΔΟΜ
Παρουσιάζοντας τις 11 τρύπες στην λειτουργία και το σημερινό αποτυχημένο μοντέλο λειτουργίας των ΥΔΟΜ στην ανακοίνωση της ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ σημειώνεται ότι:
«Η Ομοσπονδία μας με δεκάδες αναφορές, υπομνήματα, ημερίδες, αλλά και κινητοποιήσεις (Απεργία-Αποχή το 2023 αλλά και μετά), ανέδειξε πλήθος θεμάτων:
1. Αντέδρασε από την πρώτη στιγμή στο λάθος του Καλλικράτη: «Δεκαπέντε (15) ολόκληρα έτη μετά τον «Καλλικράτη», η μεταφορά των Υπηρεσιών Δόμησης στους Δήμους απέτυχε. Οι υπηρεσίες συρρικνώθηκαν, τα προβλήματα διογκώθηκαν. Η μετάβαση με τον «Καλλικράτη» (Ν.3852/2010) των Πολεοδομικών αρμοδιοτήτων απ’ τις Νομαρχίες στους Δήμους έγινε άτακτα, χωρίς κριτήρια και χωρίς καμία προδιαγραφή (μεταφορά προσωπικού, υλικού, μηχανογράφησης, αρχείου, κ.λπ.) με αποτέλεσμα τα ήδη υπάρχοντα προ βλήματα Διοικητικής φύσεως (κυρίως υποστελέχωσης) να έχουν διογκωθεί. Οι αιρετοί ή αποφεύγουν να αναλάβουν τις σχετικές ευθύνες ή επιδιώκουν τον έλεγχο των Υπηρεσιών Δόμησης (Υ.ΔΟΜ.)»
2. Ανέδειξε την ακραία υποστελέχωση τους, που κανείς δε φρόντισε να επιλύσει: «Περισσότεροι από τους μισούς μεσαίους Δήμους δεν διαθέτουν Υπηρεσία Δόμησης. Από τις εκατό εξήντα οκτώ (168), οι τέσσερις (4) δε διαθέτουν καθόλου προσωπικό, είκοσι δυο (22) δεν έχουν καθόλου Μηχανικό Π.Ε., είκοσι οκτώ (28) απασχολούν μόνο 1 Μηχανικό Π.Ε. ή Τ.Ε., άλλες είκοσι οκτώ (28) μονάχα δυο (2) και δεκαέξι (16) διαθέτουν τρεις (3) Μηχανικούς. Οι ενενήντα οκτώ (98) από τις εκατό εξήντα οκτώ (168) Υπηρεσίες Δόμησης λειτουργούν με ελλιπέστατο προσωπικό, πολύ κάτω ακόμη και από τα ελάχιστα κριτήρια του Νόμου.
Επιπρόσθετα, απουσιάζουν και οι απαιτούμενες ειδικότητες μιας και είκοσι (20) από αυτές δεν διαθέτουν Πολιτικό Μηχανικό, εβδομήντα έξη (76) δεν διαθέτουν Αρχιτέκτονα Μηχανικό, εβδομήντα τέσσερις (74) δεν διαθέτουν Τοπογράφο Μηχανικό και ενενήντα τέσσερις (94) δεν διαθέτουν Ηλεκτρολόγο ή Μηχανολόγο Μηχανικό.»
3. Επισήμανε την κακή Νομοθέτηση, την πολυνομία, την απουσία κωδικοποίησης της Νομοθεσίας με ποιο εμβληματικές περιπτώσεις το ΝΟΚ, τις αποφάσεις του ΣτΕ για την Εκτός Σχεδίου Δόμηση: «Μετά από την διαμορφωθείσα κατάσταση και με δεδομένο ότι στις ΥΔΟΜ όλης της χώρας εκκρεμεί η έκδοση Διοικητικών Πράξεων αναφορικά με την έκδοση οικοδομικών αδειών, προεγκρίσεων, βεβαιώσεων αρτιότητας –οικοδομησιμότητας, αλλά και αιτήματα για ανακλήσεις οικοδομικών αδειών που έχουν εκδοθεί με βάσει τις εφαρμοζόμενες διατάξεις της εκτός σχεδίου δόμησης (χωρίς απαίτηση προσώπου σε κοινόχρηστη οδό) υποβλήθηκαν εγγράφως ερωτήματα από τις ΥΔΟΜ, για παροχή οδηγιών για την διαχείριση της όλης κατάστασης.
4. Με επιστολή μας στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (3/5/2023) καλέσαμε την Πολιτεία, να προστατεύσει τους υπαλλήλους των υπηρεσιών δόμησης από αφόρητες πιέσεις, από αγωγές για διαφυγόντα κέρδη, από μηνύσεις για παράβαση καθήκοντος και να ξεκαθαρίσει το τοπίο. Οι Υπηρεσίες δε μπορούν και δεν πρέπει, αφημένες στην τύχη τους, να καλούνται σηκώνουν το βάρος ερμηνείας δικαστικών αποφάσεων ανώτατου επιπέδου.»
5. Υπενθύμισε ότι Υπηρεσίες Δόμησης δεν είναι μόνο η έκδοση Αδειών: «Οι αρμοδιότητες που περιγράφονται στην Πολεοδομική Νομοθεσία απαιτούν κατ’ ελάχιστον τέσσερα Τμήματα σε επίπεδο ΔΙΕΥΘΥΝ ΣΗΣ (Πολεοδομικών και Τοπογραφικών Εφαρμογών, Τμήμα Ελέγχου Κατασκευών (Αυθαίρετα), Τμήμα Έκδοσης Οικοδομικών Αδειών, Γραμματειακή Υποστήριξη-Αρχείο)» και όλες οι αρμοδιότητες τους είναι εξίσου σημαντικές.
6. Αντέδρασε έντονα στην πλήρη εξάλειψη του ελέγχου από τις Πολεοδομίες των υπό έκδοση αδειών που μαθηματικά οδηγεί σε νέα γενιά αυθαιρέτων: «Ο Ν. 4495/17 δημιούργησε περισσότερα προβλήματα. Από το 2017 και μετά έχουν εκδοθεί χιλιάδες άδειες οι οποίες δεν έχουν ελεγχθεί. Είναι χαρακτηριστικό ότι όφειλε σύμφωνα με το Νόμο να διενεργηθεί υποχρεωτικά δειγματοληπτικός έλεγχο της νομιμότητας των υποβαλλόμενων μελετών και στοιχείων στο 30% των οικοδομικών αδειών, οι οποίες χορηγούνται χωρίς προέγκριση, καθώς και σε αυθαίρετες κατασκευές που «τακτοποιήθηκαν» σε ποσοστό τουλάχιστον 10%. Όμως το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) ποτέ δεν έχει ορίσει τον σχετικό αλγόριθμο δυνάμει του οποίου θα πραγματοποιούνταν οι δειγματοληπτικοί έλεγχο, με αποτέλεσμα να μην έχουν ποτέ ελεγχθεί οι άδειες αυτές δημιουργώντας τον κίνδυνο μιας νέας γενιάς «e αυθαιρέτων», με απρόβλεπτες συνέπειες. Ο Ν.5106/24 χωρίς ποτέ να υπάρξει αυτός ο απολογισμός, προχωρά στην επέκταση του περιορισμού του Δημόσιου Ελέγχου και στον έλεγχο των αυθαίρετων κατασκευών, παραδίδοντας τον στους «ελεγκτές δόμησης» και σε ασαφή κλιμάκια ελέγχου.»
7. Επισήμανε ότι «λύσεις» όπως οι «Αναπτυξιακοί Οργανισμοί» και οι «Συμβασιούχοι Ορισμένου Χρόνου», που προωθήθηκαν από την παρούσα κυβέρνηση με μεγάλη ένταση, είναι εξίσου προβληματικές και θα αποτύχουν: «Μέσω μίας προγραμματικής σύμβασης δεν επιτρέπεται να υπάρξει κατ’ ουσία υποκατάσταση τόσο του προσωπικού, όσο και των αρμοδιοτήτων των υπηρεσιών του Δήμου από προσωπικό που διατίθεται από τον αντισυμβαλλόμενο Αναπτυξιακό Οργανισμό, γιατί στην περίπτωση αυτή ο Αναπτυξιακός Οργανισμός στην ουσία δεν υποστηρίζει τις υπηρεσίες του Δήμου αλλά στην πραγματικότητα της υποκαθιστά (κάτι που εκ του νόμου αλλά και της ανωτέρω αναφερόμενης συνταγματικής ρύθμισης δεν επιτρέπεται).»
8. Στηλίτευσε με κάθε ευκαιρία την απουσία Νομικής Κάλυψης και Προστασίας των συναδέλφων μας, την ελλιπέστατη Επιμόρφωση, τον παρωχημένο Εξοπλισμό και Μέσα Εργασίας, τα 2 παράλληλα καθήκοντα των Υπαλλήλων, τις απαράδεκτες διαδικασίες μετακίνησης και φυσικά τις εξευτελιστικές αποδοχές.
9. Προέβαλε – όπως στο Σαρακήνικο και αλλού – ότι μαζί με την απουσία Πολεοδομικού Σχεδιασμού που καρκινοβατεί μόνιμα: «η διαιώνιση και επιδείνωση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν, παγιώνει μία κατάσταση αδυναμίας πραγματικής και ουσιαστικής λειτουργίας τους, σε βάρος του δομημένου περιβάλλοντος και του δημοσίου συμφέροντος γενικότερα. Η μεταφορά νευραλγικών αρμοδιοτήτων του κράτους, που άπτονται του δημοσίου συμφέροντος, σε ιδιώτες, είναι αυτονόητο ότι θα επιδεινώσει ακόμα περισσότερο την ήδη ελλιπή προστασία που το κράτος παρέχει.
Η κατάσταση αυτή είναι προφανές ότι ευνοεί όσους παρανομούν, αδιαφορώντας για το περιβάλλον, το οποίο συνειδητά θυσιάζουν στο βωμό των υπέρογκων κερδών τους. Το Κράτος οφείλει να προστατεύσει το περιβάλλον από τις αυθαιρεσίες, τις παράνομες και αντιαισθητικές κατασκευές, να διασφαλίσει ασφαλείς αντισεισμικές υποδομές για όλους. Είναι φανερό ότι με το υπάρχον νομικό πλαίσιο, όπως έχει διαμορφωθεί, που ευνοεί την απαξίωση νευραλγικών δημοσίων υπηρεσιών, όπως είναι και η Υ.ΔΟΜ. η προστασία του δομημένου περιβάλλοντος τίθεται σε κίνδυνο»
10. Αγωνίστηκε με πολυήμερες Αποχές –που δικαιώθηκαν μάλιστα ακόμα και από τα δικαστήρια- για όλα τα παραπάνω και το μόνο που συνάντησε ήταν Αγωγές και κλειστές πόρτες.
11. Διαχωρίστηκε φυσικά σε όλες τις περιπτώσεις από τα φαινόμενα διαφθοράς (Ρόδο, Χαλκιδική): «Απορρίπτει κατηγορηματικά κάθε συμμετοχή Μηχανικών Δημοσίων Υπαλλήλων σε παράνομες και επικίνδυνες για το κοινωνικό σύνολο πρακτικές.
12. Υποστηρίζει δε, όλες και όλους τους συναδέλφους που εργάζονται, διεκδικούν με το κεφάλι ψηλά, αγωνίζονται έντιμα και ευσυνείδητα προκειμένου να εκτελέσουν τα καθήκοντά τους ως δημόσιοι λειτουργοί.
Τέλος η ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ «υπενθυμίζει όλα όσα αναφέραμε στην αντίστοιχη ανακοίνωση μας για την υπόθεση της Χαλκιδικής ότι η απουσία αδιάβλητων διαδικασιών, η χαώδης πολυνομία, η διαχρονική υποστελέχωση και κυρίως οι πιέσεις εκμετάλλευσης του περιβάλλοντος από ισχυρά οικιστικά συμφέροντα που είναι αυξημένες σε μια κρίσιμη περιοχή που αλώνεται από τον υπερτουρισμό, αποτελούν το υπόβαθρο που συνεχώς γεννά τέτοιου τύπου φαινόμενα». Και
Καλεί «έστω και την ύστατη στιγμή τα συναρμόδια Υπουργεία, την ΚΕΔΕ και το ΤΕΕ, σε διάλογο ουσίας, ώστε να συζητηθούν επαρκώς όλα τα παραπάνω και να μη βρεθούμε προ τετελεσμένων που απλά θα αναπαράγουν τα προβλήματα ή και θα δημιουργήσουν πρόσθετα, πάντα σε βάρος του Περιβάλλοντος και της καθημερινότητας του πολίτη».
