«Μας παίρνουν ακόμα και τις τελευταίες παραλίες στη Σαλαμίνα»

Σφοδρές αντιδράσεις για τα σχέδια επέκτασης των ιχθυοκαλλιεργειών, με τα οποία επιχειρείται σχεδόν δεκαπλασιασμός των ποσοτήτων παραγωγής

Καθολικές είναι οι αντιδράσεις στο νησί της Σαλαμίνας για τα σχέδια πολύ μεγάλης επέκτασης των μονάδων ιχθυοκαλλιεργειών, η οποία θεωρείται πως θα οδηγήσει σε οριστική περιβαλλοντική υποβάθμιση του νησιού, αποστερώντας από τους κατοίκους και τις τελευταίες δυνατότητες πρόσβασης σε παραλίες και δάσος. «Αιτία πολέμου» είναι ο πολλαπλασιασμός των ιχθυοκαλλιεργειών στην προτεινόμενη Περιοχή Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (ΠΟΑΥ) σε Σαλαμίνα και Διαπόρια Νησιά, όπου από τα 186 στρέμματα που καταλαμβάνουν σήμερα οι μονάδες, η συνολική έκταση θα εκτοξευθεί στα 4.632 στρέμματα (!), εκ των οποίων τα 830 στρέμματα θα είναι ενεργές εγκαταστάσεις υδατοκαλλιέργειας, με δυνητική παραγωγή 22.079,88 τόνους ψαριών έναντι 2.442,5 τόνων σήμερα. Αρα επιχειρείται σχεδόν δεκαπλασιασμός των ποσοτήτων παραγωγής, με όλα τα προβλήματα που προκαλούνται από την τεράστια αύξηση των δεσμευμένων χώρων, την επιβάρυνση, ρύπανση και μόλυνση του περιβάλλοντος. «Ολο το νησί διαφωνεί με τη συγκεκριμένη επιλογή. Υπάρχει ομόφωνη αρνητική απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, αρνητική τοποθέτηση με ευρύτατη πλειοψηφία και της Περιφέρειας, συνέλευση κατοίκων, κινητοποίηση σχεδόν όλων των μαζικών φορέων του νησιού», λέει στην «Κ» ο Βασίλης Θωίδης, μέλος του Συντονισμού Δράσης Πολιτών και Φορέων Σαλαμίνας.

«Η επέκταση είναι πρωτοφανής, μας παίρνουν ακόμα και τις τελευταίες παραλίες και θαλάσσιες εκτάσεις που έχουμε για κολύμπι, για ψάρεμα, για ψυχαγωγία. Κανένα άλλο ελληνικό νησί δεν έχει τόσο έντονη περιβαλλοντική υποβάθμιση όσο η Σαλαμίνα, η οποία είναι ήδη περικυκλωμένη από ναυπηγοεπισκευαστικές ζώνες –Πέραμα, Ελευσίνα, αλλά και στη Σαλαμίνα, και μάλιστα σε αρχαιολογική περιοχή Ζώνης Β και Α–, τη μονάδα φυσικού αερίου στη Ρεβυθούσα, παροπλισμένα πλοία που σαπίζουν γύρω μας, τον Ναύσταθμο Σαλαμίνας, αγκυροβόλια πλοίων, διυλιστήρια σε Ελευσίνα και Ασπρόπυργο κ.λπ. Μας έχουν μείνει λίγες περιοχές, σήμερα κάποιες από αυτές δεσμεύονται ήδη από ιχθυοκαλλιέργειες. Το καλοκαίρι δεχόμαστε μέχρι και 300.000 επισκέπτες. Πού θα κάνουν μπάνιο; Δίπλα στα κλουβιά των ιχθυοκαλλιεργειών;» λέει στην «Κ» ο κ. Ανδρέας Φαρμακόρης, πρόεδρος του Περιβαλλοντικού Ομίλου Σαλαμίνας (ΠΕΡΙΒΟΣ). Ο όμιλος έχει συγκεντρώσει πάνω από 11.000 υπογραφές κατά της επέκτασης των εγκαταστάσεων.

Γιατί δεν είναι μόνο η θάλασσα. Οι υδατοκαλλιέργειες χρειάζονται και σημαντικές υποδομές στη στεριά, καταλαμβάνοντας χώρους στις παραλίες. «Επίσης, για να περάσουν τα οχήματα των εταιρειών με την τροφοδοσία και τα άλλα υλικά διασχίζουν από χωματόδρομους το δάσος των Κανακίων, ένα από τα μεγαλύτερα και τελευταία συμπαγή δάση στην Αττική πλέον. Ο κίνδυνος πυρκαγιάς είναι μεγάλος», υπογραμμίζει ο κ. Θωίδης. Να σημειωθεί επίσης πως σε ελάχιστη απόσταση από την προβλεπόμενη χωροθέτηση υπάρχουν η Μυκηναϊκή Ακρόπολη της Σαλαμίνας στα Κανάκια, ενώ αρχαιολογικοί χώροι υπάρχουν στις Κολώνες και στα Περιστέρια, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η προστασία τους.

Οπως σημειώνει ο ΠΕΡΙΒΟΣ, η εξειδικευμένη βρετανική εταιρεία σε θέματα θαλασσίου περιβάλλοντος McΑlister Elliott προχώρησε σε αξιολόγηση της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) και εκτίμησε πως καλύπτει επαρκώς μόνο τα 10 από τα 35 κριτήρια των επιπτώσεων των έργων ιχθυοκαλλιεργειών. «Η τρέχουσα φόρμουλα για την αξιολόγηση της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας βασίζεται σε ένα περιορισμένο σύνολο παραγόντων, παραβλέποντας ενδεχομένως πολύπλοκες αλληλεπιδράσεις μεταξύ της ποιότητας του νερού, της υγείας του θαλάσσιου βυθού και της θαλάσσιας ζωής. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε υπερεκτίμηση της ικανότητας για αυξημένη παραγωγή. Αυτή είναι μια μεγάλη αδυναμία» της ΣΜΠΕ, σημειώνεται χαρακτηριστικά. Eπίσης, στις ιχθυοκαλλιέργειες γίνεται χρήση χημικών ουσιών όπως φορμόλης, άρα χρειάζεται πολύ συγκεκριμένη εκτίμηση των ποσοτήτων, του θαλάσσιου χώρου και των επιπτώσεων. Ενώ στην περιοχή των Διαπόριων Νησιών, που ανήκουν στην ίδια ΠΟΑΥ, οι προτεινόμενες ζώνες αλληλεπικαλύπτονται με τις περιοχές Natura 2000, στις οποίες απαιτούνται ισχυρά μέτρα διατήρησης.

Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της McAlister Elliot, η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση μεταξύ 12 ευρωπαϊκών χωρών όσον αφορά κρίσιμες ρυθμίσεις. Oι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες απαιτούν ελάχιστες αποστάσεις 1-3 χιλιομέτρων από τις ακτές για τις ιχθυοκαλλιέργειες. Η Ελλάδα επιτρέπει την εγκατάσταση των μονάδων σε αποστάσεις ακόμα και 50 μέτρων, προκαλώντας άμεση περιβαλλοντική επιβάρυνση και συγκρούσεις με άλλες δραστηριότητες. Επίσης, ενώ στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες το ελάχιστο επιτρεπόμενο βάθος είναι από 40 μέτρα και άνω, η Ελλάδα επιτρέπει τη λειτουργία ιχθυοκαλλιεργειών σε βάθη έως και 20 μέτρων, αυξάνοντας τον κίνδυνο συσσώρευσης τοξικών ουσιών στον βυθό.

kathimerini.gr