Η κόπωση των οδηγών και η υπνηλία από τις βασικές αιτίες των τροχαίων ατυχημάτων

Οι οδηγοί ηλικίας 35-44 ετών κοιμούνται λιγότερο από το κανονικό, με σχεδόν το 50% να κοιμάται μόνο 5-6 ώρες τη νύχτα. Μόνο το 33% κοιμάται τις συνιστώμενες 7-8 ώρες, γεγονός που επηρεάζει την ασφάλεια στην οδήγηση. Επίσης, η ποιότητα του ύπνου έχει χειροτερεύσει, με αποτέλεσμα περισσότερα θανατηφόρα ατυχήματα κατά τη διάρκεια της οδήγησης, ιδιαίτερα τις νυχτερινές ώρες.

Αυτά ήταν μερικά από τα ευρήματα της πρόσφατης έρευνας για την κόπωση των οδηγών που πραγματοποίησε η μεγαλύτερη φιλανθρωπική οργάνωση υγείας της Μ. Βρετανίας, Nuffield Health σε 8.000 ενήλικες. Διαπιστώθηκε ακόμη χειροτέρευση της ποιότητας του ύπνου στο 74% τους τελευταίους 12 μήνες, ενώ ένας στους 10 κοιμάται μόνον 2-4 ώρες την νύχτα και ένας στους 4 έχει αϋπνία. Αυτό μπορεί να επιφέρει κόπωση κατά την οδήγηση. Εκτιμάται πως ο ύπνος στο τιμόνι προκάλεσε τον θάνατο περίπου 300 ανθρώπων μέσα σε έναν χρόνο μόνο στην Μ. Βρετανία και ότι οι οδηγοί είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι στην κούραση σε μακρινά ταξίδια τις βραδινές ώρες του χειμώνα.

Η Λέσχη Αυτοκινήτου AA (Automobile Association) σε άλλη έρευνα που πραγματοποίησε σε 20.000 οδηγούς κατέγραψε ότι το 13% αυτών παραδέχτηκαν ότι κάποια στιγμή αποκοιμήθηκαν στο τιμόνι ενώ οδηγούσαν. Σχεδόν το 40% των οδηγών ανέφεραν ότι ένιωθαν τόσο κουρασμένοι κατά την οδήγηση που δεν θα μπορούσαν να μείνουν ξύπνιοι για όλο το ταξίδι, ενώ το 57% είπαν ότι σταμάτησαν τη στιγμή που συνειδητοποίησαν ότι ήταν πολύ κουρασμένοι για να συνεχίσουν να οδηγούν. Οι νέοι οδηγοί (18-24 ετών) είναι πιο πιθανό να κοιμηθούν στο τιμόνι, όχι λόγω έλλειψης εμπειρίας, αλλά λόγω του τρόπου ζωής τους. Από την άλλη ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι πως το 18% των νεαρών οδηγών δήλωσαν ότι θα συνέχιζαν να οδηγούν ακόμα και όταν ήταν κουρασμένοι.

Οι αιτίες κόπωσης κατά την οδήγηση δεν είναι μόνο τα ξενύχτια και ο τρόπος διασκέδασης, αλλά και διάφορα προβλήματα υγείας, όπως ο διαβήτης, η κατάθλιψη και το αυξημένο άγχος, που μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά τον ύπνο. Από την άλλη, επιλογές τρόπου ζωής, όπως η κακή διατροφή, η έλλειψη ύπνου, η χρήση ναρκωτικών και οινοπνεύματος και η άσκηση αργά το βράδυ μπορεί να επιφέρουν κόπωση. Υπάρχουν στοιχεία που υποδηλώνουν πως η αύξηση του άγχους και της κατάθλιψης, λόγω της πανδημίας, επηρέασαν αρνητικά την ποιότητα του ύπνου.

Σήμερα αρκετά νέα μοντέλα αυτοκινήτων, θέλοντας να δώσουν λύσεις στο σημαντικό αυτό θέμα, φέρουν τεχνολογία που προβλέπει την κόπωση του οδηγού και με ηχητικά μηνύματα τον προτρέπει να κάνει μια στάση για να πιει καφέ. Κάμερες στο ταμπλό ελέγχουν τα μάτια του οδηγού και όταν χρειάζεται επεμβαίνουν, σταματώντας σε κάποιες περιπτώσεις ακόμη και το αυτοκίνητο. Η τεχνολογία αυτή σταδιακά μπαίνει σε όλο και περισσότερα μοντέλα, ενώ διαρκώς εξελίσσεται, βελτιώνεται και επεμβαίνει επικουρικά, αυξάνοντας τα επίπεδα ασφαλείας κατά τη διάρκεια της οδήγησης.

Κυριάκος Παρασίδης – ΑΠΕ ΜΠΕ