«Ρύθμιση οφειλών 90 δόσεων στον ΕΦΚΑ για τους επιχειρηματίες»

ΕΡΩΤΗΣΗ

Αθήνα, 27/06/2024

Των:              Βελόπουλου Κυριάκου, Προέδρου του Κόμματος, Βουλευτή Β3′ Νότιου Τομέα Αθηνών Κουπελόγλου Συμεών, Βουλευτή Α’ Θεσσαλονίκης

ΠΡΟΣ:            Τον κ. Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Την κ. Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης

ΘΕΜΑ:    «Ρύθμιση οφειλών 90 δόσεων στον ΕΦΚΑ για τους επιχειρηματίες»

Κυρία, κύριε Υπουργοί,

Σε επιστολή που απηύθυνε ο Πρόεδρος του Επιμελητηρίου της Πιερίας, μεταξύ άλλων, προς την πολιτική ηγεσία των ερωτώμενων Υπουργείων και προς τους βουλευτές της Βουλής των Ελλήνων γίνεται λόγος για την τρέχουσα οικονομική δυσπραγία που μαστίζει την ελληνική αγορά. Η κατάσταση αυτή, κατά τα γραφόμενα στην ως άνω επιστολή, πλήττει, κυρίως τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα. Εξ’ αιτίας της δυσμενούς αυτής οικονομικής συγκυρίας, συσσωρεύονται οφειλές επιχειρηματιών προς τον ΕΦΚΑ. Ως εκ τούτου, η λεγόμενη «ραχοκοκαλιά» της οικονομίας μας, δηλαδή οι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες, αντιμετωπίζουν σοβαρά και συνεχώς επιδεινούμενα προβλήματα επιβίωσης. Εν όψει της προαναφερθείσας διαπίστωσης, η ηγεσία του Επιμελητηρίου της Πιερίας προτείνει τη θεσμοθέτηση μιας δυνατότητας ρύθμισης 90 μηνιαίων δόσεων για οφειλές των επιχειρήσεων προς τον ΕΦΚΑ, απαλλαγμένων από τυχόντα πρόστιμα και προσαυξήσεις και με δυνατότητα συμπερίληψης στην εν λόγω ρύθμιση εκείνων των επιχειρήσεων για τις οποίες έχει ήδη εκδοθεί σε βάρος τους δυσμενέστερη της ρυθμίσεως δικαστική απόφαση. Επίσης, κρίνεται από τον Πρόεδρο του Επιμελητηρίου Πιερίας ότι πρέπει να δοθεί η δυνατότητα ένταξης στη ρύθμιση αυτή των 90 μηνιαίων δόσεων, ακόμη και στις επιχειρήσεις εκείνες, των οποίων οι υποθέσεις βρίσκονται στο στάδιο της εκδίκασης, εφόσον οι ιδιοκτήτες τους το επιθυμούν. Ως εκ τούτου, προκαλούνται εύλογα ερωτήματα για τις προθέσεις σας προς υιοθέτηση των ανωτέρω προτεινόμενων, με απώτερο σκοπό τη διάσωση των μικρομεσαίων επιχειρηματιών που έχουν χρέη στον ΕΦΚΑ.

Με δεδομένα όλα τα παραπάνω,

Ερωτώνται οι κ. κ. Υπουργοί:

Προτίθεσθε να λάβετε τη νομοθετική πρωτοβουλία της θεσμοθέτησης μιας δυνατότητας υπαγωγής των επιχειρήσεων σε ρύθμιση 90 μηνιαίων δόσεων για οφειλές προς τον ΕΦΚΑ, απαλλαγμένων από τυχόντα πρόστιμα και προσαυξήσεις, με δυνατότητα συμπερίληψης στην εν λόγω ρύθμιση εκείνων των επιχειρήσεων για τις οποίες έχει ήδη εκδοθεί σε βάρος τους δυσμενέστερη της ρυθμίσεως δικαστική απόφαση και με δυνατότητα ένταξης στην εν λόγω ρύθμιση, ακόμη και επιχειρήσεων των οποίων ενδεχόμενες υποθέσεις βρίσκονται στο στάδιο της εκδίκασης, εφόσον οι ιδιοκτήτες τους το επιθυμούν;

Οι ερωτώντες βουλευτές
ΒΕΛΟΠΟΥΛΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ
ΚΟΥΠΕΛΟΓΛΟΥ ΣΥΜΕΩΝ

---

Απάντηση     στην     υπ’     αριθμ.     πρωτ.     5477/28.6.2024      Ερώτηση Κοινοβουλευτικού Ελέγχου

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ
ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΟΥ
ΤΟΜΕΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ IΔΙΩΤΙΚΟΥ ΧΡΕΟΥΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ IΔΙΩΤΙΚΟΥ ΧΡΕΟΥΣ

ΥΠΟΙΚ 11/07/2024 Α. Π.: 100853 ΕΞ 2024
Απάντηση στο έγγραφο: 95328 ΕΞ 2024

ΠΡΟΣ : Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Υπηρεσία Συντονισμού
Γραφείο Νομικών & Κοινοβουλευτικών Θεμάτων

Υπ’ όψιν κας Σ. Λιναρά yp.synt.grammateia@minfin.gr

ΘΕΜΑ:     «Απάντηση     στην     υπ’     αριθμ.     πρωτ.     5477/28.6.2024      Ερώτηση Κοινοβουλευτικού Ελέγχου».

ΣΧΕΤΙΚΑ: Το υπ’ αρ. πρωτ. 95328 ΕΞ 2024/3.7.2024 έγγραφό σας.

Σε απάντηση της εν θέματι Ερώτησης των βουλευτών της «Ελληνικής Λύσης» κ.κ. Κυριάκου Βελόπουλου (Προέδρου του Κόμματος) και Συμεών Κουπελόγλου, η οποία απευθύνεται μεταξύ άλλων και προς τον κ. Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με θέμα: «Ρύθμιση οφειλών 90 δόσεων στον ΕΦΚΑ για τους επιχειρηματίες» στο μέτρο που αυτή εμπίπτει στην αρμοδιότητα της Γενικής Γραμματείας Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, σας γνωρίζουμε τα κάτωθι:

1. Tο Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών λαμβάνει υπόψη του ότι οι οικονομικές δυνατότητες των πολιτών και των επιχειρήσεων, που δραστηριοποιούνται σε όλο το εύρος της οικονομίας, δεν είναι οι ίδιες και ότι η λήψη μέτρων οικονομικής ενίσχυσης και η παροχή οικονομικών διευκολύνσεων για την περαιτέρω στήριξή τους

είναι καταλυτικής σημασίας για τη κοινωνική συνοχή και την αντιμετώπιση των απρόσμενων εξελίξεων των τελευταίων ετών, ενώ αναδεικνύει την κρατική ευθύνη.

Το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, έχει ήδη προβεί σε στοχευμένες ενέργειες και πλήθος μέτρων ανακούφισης και διευκόλυνσης όλων των οφειλετών και δανειοληπτών, με σκοπό την αντιμετώπιση του προβλήματος του ιδιωτικού χρέους. Το πρόβλημα της υπερχρέωσης καλούνται να αντιμετωπίσουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως της ιδιότητας αυτών ως πρωτοφειλετών, συνοφειλετών ή εγγυητών, τόσο στο πλαίσιο των έκτακτων προβλημάτων που ανέκυψαν τα τελευταία χρόνια, όπως αυτό της πανδημίας του κορωνοϊού ή άλλων έκτακτων φυσικών καταστροφών, όσο και σε γενικότερη βάση, εξαιτίας της πολυετούς οικονομικής κρίσης.

• Ειδικά όσον αφορά τη δυνατότητα ρύθμισης οφειλών προς τον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ), σημειώνεται ότι οι πολίτες επωφελήθηκαν από πλήθος νομοθετημάτων ήδη από το έτος 2019 και εφεξής, δυνάμει των οποίων επετεύχθησαν επιτυχείς ρυθμίσεις. Συγκεκριμένα, και όπως αναφέρεται στην τελευταία δημοσιευμένη έκθεση του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Εισφορών (ΚΕΑΟ) για το πρώτο τρίμηνο του έτους 2024 (πρβλ. σελ. 15επ):

“Από τον Μάιο του 2019 μεγάλο πλήθος οφειλετών επωφελήθηκε των ευνοϊκών διατάξεων για ρύθμιση των οφειλών βάσει των άρθρων 1-18 του Ν. 4611/2019, με την οποία δόθηκε δυνατότητα αποπληρωμής της οφειλής σε έως 120 ισόποσες μηνιαίες δόσεις, με ελάχιστο ποσό δόσης 50,00 €, επιτόκιο περίπου 3% (άρθρο 72 του Ν.4623/2019) και σημαντικές διαγραφές σε προσαυξήσεις. Επίσης, όσον αφορά τους μη μισθωτούς η ρύθμιση συνδυάστηκε και με τον επαναπροσδιορισμό της οφειλής για όσους επιλέγουν τον επανυπολογισμό της μηνιαίας εισφοράς των κλάδων σύνταξης και υγείας χρονικής περιόδου 1/1/2002-31/12/2016. Η διαδικασία επανυπολογισμού και ένταξης στη ρύθμιση γινόταν ηλεκτρονικά μέσω των αντίστοιχων διαδικτυακών εφαρμογών του e-ΕΦΚΑ και του Κ.Ε.Α.Ο. Η προθεσμία υπαγωγής στη ρύθμιση του Ν. 4611/2019 έληξε στις 7 Οκτωβρίου 2019. Όσον αφορά τους αυτοαπασχολούμενους, ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες η παραπάνω προθεσμία αφορούσε την είσοδο στην ηλεκτρονική εφαρμογή του e-ΕΦΚΑ για προσδιορισμό/επανυπολογισμό οφειλών και την ολοκλήρωση του βήματος επαλήθευσης

των στοιχείων τους. Για τις κατηγορίες αυτές των οφειλετών η προθεσμία υποβολής αιτήματος στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του Κ.Ε.Α.Ο. για ένταξη στην ρύθμιση παρατάθηκε μέχρι τις 31/12/2021.

Τον Οκτώβριο 2020 δημοσιεύτηκε ο Ν.4738/2020 με τίτλο «Ρύθμιση οφειλών και παροχή δεύτερης ευκαιρίας και άλλες διατάξεις», με τον οποίο θεσπίζεται ο «Εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών» ως μία πάγια διαδικασία πρόληψης και αποφυγής του κινδύνου αφερεγγυότητας του οφειλέτη. Η νέα διαδικασία, η οποία εφαρμόζεται σε εναρμόνιση με την Ευρωπαϊκή Οδηγία 1023/2019, δημιουργεί ένα πλαίσιο για τη ρύθμιση οφειλών τόσο φυσικών όσο και των νομικών προσώπων με πτωχευτική ικανότητα έναντι των πιστωτών τους (δημόσιο, ασφαλιστικά ταμεία, χρηματοδοτικοί φορείς). Αποσκοπεί στη χορήγηση ενός λειτουργικού περιβάλλοντος για την άμεση διαμόρφωση προτάσεων – λύσεων αναδιάρθρωσης των οφειλών από τους χρηματοδοτικούς φορείς, το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης. Η αίτηση υποβάλλεται ηλεκτρονικά στην Ηλεκτρονική Πλατφόρμα Εξωδικαστικής Ρύθμισης Οφειλών της Ε.Γ.Δ.Ι.Χ. (έναρξη υποβολής αιτήσεων από 1/6/2021).

Σε ισχύ τέθηκε από 2/12/2021 η ρύθμιση του άρθρου 67 του Ν. 4821/21 που επιτρέπει τον διακανονισμό σε έως και 72 δόσεις των οφειλών που δημιουργήθηκαν λόγω των μέτρων για την αντιμετώπιση των αρνητικών συνεπειών της εμφάνισης του κορωνοϊού. Συγκεκριμένα, αφορά οφειλές πληγέντων εργοδοτών, αυτοαπασχολούμενων και ελεύθερων επαγγελματιών από ασφαλιστικές εισφορές περιόδων απασχόλησης Φεβρουαρίου 2020 έως Ιουνίου 2021, καθώς και οφειλές από ασφαλιστικές εισφορές των οποίων η προθεσμία καταβολής είχε παραταθεί έως 31/12/2021 (αναστολή είσπραξης). Η υποβολή αίτησης για ένταξη στη ρύθμιση γινόταν ηλεκτρονικά μέσω της αντίστοιχης ηλεκτρονικής υπηρεσίας του Κ.Ε.Α.Ο.

Στις 28/3/2023 δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ ο Ν. 5036/2023 ο οποίος προβλέπει τη δυνατότητα αναβίωσης ευνοϊκών ρυθμίσεων του ν. 4611/2019 (έως 120 δόσεις) και του ν. 4756/2020 (COVID έως 72 δόσεις) για όσους οφειλέτες τις είχαν απολέσει μέχρι την 1η Φεβρουαρίου 2023. Επιπλέον, θεσπίζεται νέα ρύθμιση σε έως και 72 δόσεις για οφειλές που δημιουργήθηκαν την περίοδο από τον Σεπτέμβριο 2021 έως και τον Δεκέμβριο 2022. Ημερομηνία έναρξης υποβολής αιτήσεων ορίστηκε η Απριλίου 2023 για την αναβίωση των ρυθμίσεων και η 10^η Απριλίου 2023 για την νέα ρύθμιση των 72 δόσεων.

Στο τέλος Μαρτίου 2024 οι συνολικές ενεργές ρυθμίσεις ήταν 326.081 και το ρυθμισμένο ποσό 4.532.717.225 ευρώ, ενώ οι ολοκληρωμένες ρυθμίσεις ήταν συνολικά 672.237 για οφειλές στο Κ.Ε.Α.Ο. ύψους 3.255.089.382 ευρώ.”.

Εντούτοις καταγράφεται ότι με βάση την ίδια ανωτέρω έκθεση, και την σε αυτή περιλαμβανόμενη ανάλυση αποτίμησης των ρυθμίσεων στον Πίνακα 8, προκύπτει ότι σε καθεστώτα ρυθμίσεων του ΚΕΑΟ (Πάγια ρύθμιση Ν.4152/2013, Ρύθμιση 120 δόσεων Ν. 4611/2019, Ρύθμιση Ν. 5036/2023 , Ρύθμιση 100 δόσεων Ν. 4321/2015, Ρύθμιση 72 δόσεων Ν. 4821/2021, Λοιπές ρυθμίσεις) πάνω από το 51% (σε πλήθος) καταλήγουν απολεσθείσες, ενώ σε όρους ποσού οφειλών το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται σε 72%. Αντίστοιχα, ολοκληρωμένο είναι μόνο το 33% σε πλήθος ρυθμίσεων και 13% σε όρους ποσού.

• Στο πλαίσιο, της αρμοδιότητάς μας θα θέλαμε να σημειωθεί η υφιστάμενη δυνατότητα των πολιτών να ρυθμίσουν οφειλές τους και προς τον ΕΦΚΑ μέσω του θεσμικού πλαισίου του Εξωδικαστικού Μηχανισμού Ρύθμισης Οφειλών, ο οποίος εισήχθη δυνάμει των διατάξεων των α. 5- 30 του ν. 4738/2020.

Ειδικώς:

O Eξωδικαστικός Mηχανισμός Ρύθμισης Οφειλών, δίνει τη δυνατότητα σε όλους τους οφειλέτες (φυσικά και νομικά πρόσωπα) μέσω της ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας, με μια ενιαία αίτηση να ρυθμίσουν συνολικά, χωρίς προσφυγή στο δικαστήριο, τις οφειλές τους:

• προς το Δημόσιο (ΑΑΔΕ / ΔΟΥ) και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ /

ΚΕΑΟ) σε έως 240 δόσεις

• προς τράπεζες και διαχειριστές δανείων σε έως 420 δόσεις.

Η ηλεκτρονική πλατφόρμα του Εξωδικαστικού Μηχανισμού παράγει μια αυτόματη ρύθμιση οφειλών, βάσει της αξίας της περιουσίας και του διαθέσιμου εισοδήματος, μετά την κάλυψη των εύλογων και ανελαστικών δαπανών, του οφειλέτη, των συνοφειλετών και εγγυητών του. Μέσω της ρύθμισης των ανωτέρω οφειλών με ευνοϊκό και μακροπρόθεσμο τρόπο επιτυγχάνεται και η αναστολή των διαδικασιών αναγκαστικής εκτέλεσης, όπως έκδοση διαταγών πληρωμής, κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών, καθώς και δεσμεύσεις και πλειστηριασμοί στην κινητή και

ακίνητη περιουσία του οφειλέτη. Επιπροσθέτως, χορηγείται για 5 έτη Κρατική επιδότηση της δόσης των δανείων με υποθήκη / προσημείωση στην 1η κατοικία των ευάλωτων νοικοκυριών, ύψους έως 210 ευρώ μηνιαίως (ανάλογα με τη σύνθεση / μέλη του νοικοκυριού.

Επισημαίνεται ιδιαίτερα ότι βασικό κομμάτι της ρύθμισης οφειλών αποτελεί και η μερική διαγραφή χρέους, αφού στο πλαίσιο του Μηχανισμού προβλέπεται η μερική διαγραφή χρεών, ιδίως για τα χρέη προς τους πιστωτές του Δημοσίου, ΑΑΔΕ και e- ΕΦΚΑ, ως εξής:

• Έως 75% επί της βασικής οφειλής προς το Δημόσιο,
• έως 85% επί των προσαυξήσεων των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς ΑΑΔΕ και e-ΕΦΚΑ
• έως 95% επί των προστίμων της ΑΑΔΕ.

Ιδιαίτερα ενθαρρυντικά είναι τα αποτελέσματα των ρυθμίσεων του Εξωδικαστικού Μηχανισμού Ρύθμισης Οφειλών, καθώς σύμφωνα με τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, ήδη συνολικά, μέχρι τέλος Ιουνίου 2024 έχουν πραγματοποιηθεί 19.223 επιτυχείς ρυθμίσεις οφειλών, που αντιστοιχούν σε 6,7 δισ. ευρώ αρχικών οφειλών, εκ των οποίων    τα    4,3    δις    ευρώ    αντιστοιχούν     σε     διμερείς     ρυθμίσεις (ρυθμίσεις με πιστωτές του Δημοσίου) και 2,4 δις ευρώ σε πολυμερείς ρυθμίσεις(με περισσότερους χρηματοδοτικούς φορείς   και   πιστωτές   του   Δημοσίου).   Το μήνα Ιούνιο του 2024 σημειώθηκε ιστορικό υψηλό στις μηνιαίες ρυθμίσεις με 1344 στον αριθμό. Οι δε απορρίψεις των οφειλετών βρίσκονται σε σχετικά χαμηλά επίπεδα, ήτοι 28% στις πολυμερείς και 20% στις διμερείς ρυθμίσεις. Tο ποσοστό εγκρισιμότητας των ρυθμίσεων, στα πλαίσια της πλατφόρμας του εξωδικαστικού μηχανισμού από τους χρηματοδοτικούς φορείς που κυμαινόταν κατά μ.ό. στο 75%, εφεξής παρουσιάζεται και ονομαστικά παρέχοντας πλήρη πληροφόρηση ανά φορέα. Ήδη, συγκριτικά με τα αποτελέσματα των προηγούμενων προσπαθειών, δηλ. του εξωδικαστικού μηχανισμού που θεσμοθέτησε η προηγούμενη Κυβέρνηση με το ν. 4469/2017, ο νέος εξωδικαστικός έχει φέρει βελτιωμένα αποτελέσματα.

Με βάση τα ως άνω, όλοι οι δανειολήπτες/οφειλέτες συμπεριλαμβανομένων των ελεύθερων επαγγελματιών και επιχειρηματιών, έχουν τη δυνατότητα να αντιμετωπίσουν όλα τα χρέη τους -περιλαμβανομένων των οφειλών τους προς τον ΕΦΚΑ, και να αποφύγουν κατασχέσεις και πλειστηριασμούς, μέσω των προστατευτικών διατάξεων των α. 5-30 του ν. 4738/2020 με αποτέλεσμα να μπορούν να τύχουν ρύθμισης των οφειλών τους με ευνοϊκούς όρους.

Τέλος, ως προς το ζήτημα που θίγεται στην υπό εξέταση Ερώτηση περί λήψης νομοθετική πρωτοβουλίας για τη θεσμοθέτηση δυνατότητας υπαγωγής των επιχειρήσεων σε ρύθμιση 90 μηνιαίων δόσεων για οφειλές προς τον ΕΦΚΑ, κατά τα σε αυτήν αναφερόμενα, η υπηρεσία μας δεν δύναται περαιτέρω να απαντήσει αρμοδίως.

• Εν κατακλείδι, θα πρέπει να υπογραμμιστεί ότι η Γενική Γραμματεία Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους με αίσθημα ευθύνης, ορθολογισμού και αλληλεγγύης μετέχει των κρίσιμων εξελίξεων και συμβάλλει με συνέπεια στο έργο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, αξιοποιώντας ιδίως την εμπειρία της στη λειτουργία των νομοθετικών εργαλείων ρύθμισης οφειλών, καταθέτοντας τη γνώση της για θεσμική ευελιξία και αντικειμενική αναγνώριση της οικονομικής αδυναμίας των πολιτών στο πλαίσιο των ρυθμίσεων οφειλών, λαμβάνοντας υπόψη τις διεθνείς δεσμεύσεις της χώρας και τους περιορισμούς των οδηγιών και κανονισμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Η Γενική Γραμματέας
Θεώνη Αλαμπάση