Εκτός σχεδίου δόμηση: Τελευταία ευκαιρία για οικοδομική άδεια πριν το 2026
ΕΙΔΗΣΕΙΣΕΛΛΑΔΑΚΟΙΝΩΝΙΑ 17 Νοεμβρίου 2025 fonisalaminas
Μια τελευταία ευκαιρία για χιλιάδες ιδιοκτήτες μικρών εκτός σχεδίου οικοπέδων προσφέρει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), μέσω νέας ρύθμισης που περιλαμβάνεται σε νομοσχέδιο υπό δημόσια διαβούλευση. Η ρύθμιση λειτουργεί ως «βαλβίδα αποσυμπίεσης» για όσους διαθέτουν οικόπεδα κάτω των 4.000 τετραγωνικών μέτρων, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να εκδώσουν οικοδομική άδεια, προέγκριση ή βεβαίωση από την πολεοδομία.
Παρατάσεις στις παρεκκλίσεις εκτός σχεδίου
Το δικαίωμα δόμησης σε εκτός σχεδίου οικόπεδα μικρότερα των τεσσάρων στρεμμάτων είχε τυπικά καταργηθεί τον Δεκέμβριο του 2022. Όσοι είχαν προλάβει να υποβάλουν αίτηση για βεβαίωση όρων δόμησης μπορούσαν να χτίσουν, υπό αυστηρές προθεσμίες για την ολοκλήρωση του φακέλου και την έκδοση άδειας. Ωστόσο, οι προθεσμίες αποδείχθηκαν ανεφάρμοστες λόγω του φόρτου εργασίας των μηχανικών και της υποστελέχωσης των πολεοδομιών. Έτσι, δόθηκαν διαδοχικές παρατάσεις, οι οποίες τώρα επεκτείνονται εκ νέου.
Σύμφωνα με τη νέα ρύθμιση, η προθεσμία για την υποβολή αιτήματος έκδοσης βεβαίωσης από την αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης παρατείνεται έως τις 30 Ιουνίου 2026, εφόσον η αίτηση για άδεια ή προέγκριση έχει υποβληθεί έως και τις 31 Δεκεμβρίου 2024. Παράλληλα, η ισχύς των προεγκρίσεων που έχουν ήδη εκδοθεί επεκτείνεται έως την ίδια ημερομηνία.
Όπως τονίζει ανώτατο στέλεχος του ΥΠΕΝ, η απόφαση ελήφθη επειδή «αναδύθηκαν» δύο βασικά προβλήματα: το ζήτημα της εκτός σχεδίου δόμησης και της πολεοδομικής αναγνώρισης των δρόμων, καθώς και οι καθυστερήσεις των Υπηρεσιών Δόμησης. «Δεν μπορεί να τιμωρηθεί ο διοικούμενος για παραλείψεις της διοίκησης», σημειώνει χαρακτηριστικά.
Τα οικόπεδα που εντάσσονται στη ρύθμιση
Η παράταση αφορά τα λεγόμενα μικρά εκτός σχεδίου οικόπεδα, που δημιουργήθηκαν με παλιές κατατμήσεις. Πρόκειται για ακίνητα που πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις, όπως:
Α) Οικόπεδα με πρόσωπο σε διεθνείς, εθνικές, επαρχιακές, δημοτικές ή κοινοτικές οδούς, καθώς και σε εγκαταλελειμμένα τμήματα αυτών και σε σιδηροδρομικές γραμμές, τα οποία υφίστανται πριν από το 1962 ή το 1964, με ελάχιστα όρια προσώπου, βάθους και εμβαδού.
Β) Οικόπεδα με πρόσωπο σε εθνική, επαρχιακή ή δημοτική οδό, που υφίστανται πριν από το 1978 και διαθέτουν ελάχιστο πρόσωπο 25 μέτρα, βάθος 40 μέτρα και εμβαδόν 2.000 τ.μ.
Γ) Οικόπεδα εντός ζώνης πόλεων ή οικισμών που υπήρχαν πριν από το 1977 και έχουν ελάχιστο εμβαδόν 2.000 τ.μ.
Δ) Οικόπεδα που απομειώθηκαν λόγω απαλλοτριώσεων ή διανοίξεων οδών, αλλά εξακολουθούν να πληρούν τις προϋποθέσεις αρτιότητας.
Επιπλέον, περιλαμβάνονται ακίνητα που δημιουργήθηκαν μέσω αναδασμών, καθώς και όσα προορίζονται για τουριστικές εγκαταστάσεις με ελάχιστο εμβαδόν 4.000 τ.μ., όπως και όσα δημιουργήθηκαν από το 1978 έως το 2003.
Προς λύση για τα μεγάλα εκτός σχεδίου οικόπεδα
Για τα μεγάλα εκτός σχεδίου οικόπεδα άνω των τεσσάρων στρεμμάτων, η κατάσταση παραμένει «παγωμένη» από τον Μάρτιο του 2023, μετά τις ακυρωτικές αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) για άδειες χωρίς πρόσωπο σε νόμιμο δρόμο.
Η λύση αναμένεται στα μέσα του 2026, με την έκδοση Προεδρικού Διατάγματος που θα καθορίζει τα κριτήρια αναγνώρισης οδών, εξασφαλίζοντας οικοδομησιμότητα στα εκτός σχεδίου ακίνητα. Το ΠΔ αναμένεται να σταλεί στο ΣτΕ για έλεγχο έως το τέλος του έτους.
Δύο «πακέτα» μελετών για αναγνώριση δρόμων
Παράλληλα, σε εξέλιξη βρίσκονται δύο πακέτα μελετών αναγνώρισης δρόμων σε όλη τη χώρα, συνολικού κόστους 196 εκατ. ευρώ. Οι μελέτες αυτές θα καθορίσουν ποια παρόδια οικόπεδα αποκτούν δικαίωμα δόμησης και αναμένεται να ολοκληρωθούν έως τον Απρίλιο του 2026.
Οι μελέτες για τα νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου έχουν ήδη ολοκληρωθεί, ενώ για την ηπειρωτική Ελλάδα, την Εύβοια και την Κρήτη έχει ολοκληρωθεί η διαγωνιστική διαδικασία. Η οριστική λύση θα προκύψει με την ολοκλήρωση των Τοπικών και Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων, στα οποία θα ενσωματωθεί το δίκτυο των κοινοχρήστων δρόμων βάσει των νέων κριτηρίων του ΠΔ.
tanea.gr
