Το διαδίκτυο έχει μεταμορφώσει τον τρόπο με τον οποίο ζούμε, εργαζόμαστε και κοινωνικοποιούμαστε, παρέχοντας πρωτοφανή πρόσβαση σε πληροφορίες, επικοινωνία και ευκαιρίες. Έχει φέρει επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο μαθαίνουμε, συνδεόμαστε με τους άλλους, ακόμη και στον τρόπο με τον οποίο αναζητούμε βοήθεια. Ωστόσο, μαζί με τα πολλά πλεονεκτήματά του, το διαδίκτυο φέρνει μαζί του και μια σκοτεινή πλευρά, η οποία γίνεται ολοένα και πιο εμφανής. Τα τελευταία χρόνια, οι ερευνητές έχουν εντοπίσει μια ανησυχητική τάση: το διαδίκτυο, και συγκεκριμένες εμπειρίες σε αυτό, μπορούν να αποτελέσουν παράγοντες κινδύνου για αυτοκτονική συμπεριφορά. Σε αυτό το άρθρο, θα διερευνήσουμε πώς το διαδίκτυο, με τον τεράστιο και ανεξέλεγκτο χώρο του, μπορεί να επιδεινώσει τα συναισθήματα απόγνωσης και μοναξιάς και θα εξετάσουμε ορισμένες συγκεκριμένες διαδικτυακές εμπειρίες που μπορεί να συμβάλλουν στον κίνδυνο εμφάνισης αυτοκτονικής συμπεριφοράς.

Το παράδοξο της ψηφιακής μοναξιάς

Η ψηφιακή εποχή, παραδόξως, έχει φέρει τόσο αυξημένη συνδεσιμότητα όσο και αυξημένη απομόνωση. Το διαδίκτυο, με την πληθώρα των κοινωνικών πλατφορμών του, προσφέρει την ψευδαίσθηση της “σύνδεσης” με τους άλλους. Ωστόσο, αυτές οι συνδέσεις είναι συχνά επιφανειακές, χωρίς το βάθος και την οικειότητα των σχέσεων πρόσωπο με πρόσωπο. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ειδικότερα, μπορεί να οδηγήσουν σε αισθήματα ανεπάρκειας, καθώς οι άνθρωποι τείνουν να μοιράζονται επιμελημένες, εξιδανικευμένες εκδοχές της ζωής τους. Αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα τα άτομα να αισθάνονται αποξενωμένα, μοναχικά και λιγότερο ικανοποιημένα από τη ζωή τους. Η μοναξιά και η κοινωνική απομόνωση είναι καλά τεκμηριωμένοι παράγοντες κινδύνου για αυτοκτονική συμπεριφορά και το διαδίκτυο μπορεί να ενισχύσει αυτά τα συναισθήματα.

Ηλεκτρονικός εκφοβισμός και διαδικτυακή παρενόχληση

Ο διαδικτυακός εκφοβισμός και η διαδικτυακή παρενόχληση οργιάζουν στο διαδίκτυο. Η ανωνυμία που παρέχει ο ιστός μπορεί να ενθαρρύνει τα άτομα να εμπλακούν σε οδυνηρές και επιβλαβείς συμπεριφορές που δεν θα μπορούσαν να γίνουν στον φυσικό κόσμο. Τα θύματα της διαδικτυακής κακοποίησης μπορεί να βιώσουν ακραία συναισθηματική δυσφορία και αίσθημα αδυναμίας, τα οποία μπορεί να συμβάλουν σε αυτοκτονικό ιδεασμό. Οι επιπτώσεις μπορεί να είναι ιδιαίτερα καταστροφικές όταν τα θύματα είναι νεαρά, καθώς μπορεί να μην έχουν τη συναισθηματική ωριμότητα ή τις δεξιότητες αντιμετώπισης, για να διαχειριστούν τον συνεχή καταιγισμό από οδυνηρά σχόλια, απειλές ή παρενοχλήσεις.

Οι σκοτεινές γωνίες του διαδικτύου

Το διαδίκτυο περιέχει πολυάριθμες κοινότητες και ιστότοπους, που εξυμνούν τον αυτοτραυματισμό, την αυτοκτονία και συναφείς συμπεριφορές. Επιπλέον, αυτές οι πλατφόρμες μπορούν να διευκολύνουν τη σύνδεση ατόμων που έχουν παρόμοιες ιδεοληψίες, δημιουργώντας μια κοινότητα κοινού πόνου. Η ικανότητα του διαδικτύου να φέρνει κοντά άτομα με παρόμοιες ιδέες μπορεί να επιδεινώσει τον κίνδυνο αυτοκτονικής συμπεριφοράς.

Θάλαμοι ψηφιακής ηχούς και προκατάληψη επιβεβαίωσης

Η ικανότητα του διαδικτύου να επιμελείται το περιεχόμενο με βάση τις προηγούμενες αλληλεπιδράσεις ενός χρήστη μπορεί να δημιουργήσει έναν βρόχο ανατροφοδότησης αρνητικών σκέψεων. Για παράδειγμα, ένα άτομο που αναζητά πληροφορίες για την κατάθλιψη μπορεί να βρεθεί κατακλυσμένο με περιεχόμενο, που ενισχύει την απελπισία του αντί να προσφέρει βοήθεια ή υποστήριξη. Η μεροληψία επιβεβαίωσης μπορεί να οδηγήσει τα άτομα βαθύτερα στο δικό τους     σκοτάδι, καλλιεργώντας μια αίσθηση απελπισίας και απόγνωσης.

Διαδικτυακές προκλήσεις και τάσεις

Ορισμένες διαδικτυακές τάσεις και προκλήσεις που εμφανίζονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να είναι ιδιαίτερα ανησυχητικές. Αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν επικίνδυνες προκλήσεις, προκλήσεις αυτοτραυματισμού ή ακόμη και “παιχνίδια” που ενθαρρύνουν τους συμμετέχοντες να αναλαμβάνουν όλο και πιο επικίνδυνες συμπεριφορές. Αυτά τα διαδικτυακά φαινόμενα μπορούν να λειτουργήσουν «πυροδοτικά» για τα άτομα που ήδη παλεύουν με την ψυχική τους υγεία, ωθώντας τα σε επικίνδυνες ενέργειες που διαφορετικά δεν θα μπορούσαν να σκεφτούν.

Συμπέρασμα

Το διαδίκτυο έχει αναμφισβήτητα μεταμορφώσει τη ζωή μας με αμέτρητους τρόπους, αλλά αποτελεί επίσης δίκοπο μαχαίρι όταν πρόκειται για την ψυχική υγεία. Ενώ προσφέρει πολύτιμες πηγές για όσους το έχουν ανάγκη, μπορεί επίσης να αποτελέσει πρόσφορο έδαφος για αρνητικές επιρροές και επιβλαβείς συμπεριφορές. Είναι επιτακτική ανάγκη, τόσο για τα άτομα, όσο και για την κοινωνία στο σύνολό της να αναγνωρίζουν τους κινδύνους που συνδέονται με το διαδίκτυο και να λαμβάνουν προληπτικά μέτρα για τον περιορισμό τους. Η ευαισθητοποίηση σε θέματα ψυχικής υγείας, η εκπαίδευση και τα δίκτυα υποστήριξης είναι ζωτικής σημασίας για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που παρουσιάζει η ψηφιακή εποχή.

Εάν εσείς ή κάποιος γνωστός σας παλεύει με αυτοκτονικές σκέψεις ή συμπεριφορές, είναι σημαντικό να αναζητήσετε αμέσως βοήθεια. Υπάρχουν πολυάριθμες οργανώσεις και γραμμές βοήθειας που είναι διαθέσιμες για την παροχή υποστήριξης και βοήθειας σε περιόδους κρίσης. Να θυμάστε, υπάρχει ελπίδα και υπάρχουν άνθρωποι που νοιάζονται.

csii.gr