Ασημακοπούλου Σοφία- Χάιδω: “Σχετικά τις Π.Ο.Α.Υ. Σαλαμίνας και Διαπορίων Νήσων”
ΕΙΔΗΣΕΙΣΕΛΛΑΔΑΚΟΙΝΩΝΙΑΤΟΠΙΚΑ ΝΕΑ 16 Οκτωβρίου 2024 fonisalaminas
ΠΡΟΣ: Τον κ. Υπουργό Ανάπτυξης
Τον κ. Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
ΘΕΜΑ: “ Σχετικά τις Π.Ο.Α.Υ. Σαλαμίνας και Διαπορίων Νήσων ”
Κύριοι Υπουργοί,
Με αφορμή Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για την Περιοχή Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (ΠΟΑΥ) του Σαρωνικού που περιλαμβάνει τη Σαλαμίνα και περιοχές των νησιών του Σαρωνικού και εκπονήθηκε το 2021 από εταιρεία μελετών σε για λογαριασμό της Εταιρείας “Π.Ο.Α.Υ. ΔΙΑΠΟΡΙΩΝ ΝΗΣΩΝ, ΣΑΛΑΜΙΝΟΣ ΚΑΙ ΕΥΡΥΤΕΡΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ Ι.Κ.Ε.”, στις 15 Αυγούστου 2024 δημοσιεύτηκε η Ανασκόπηση της έκθεσης για την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων η οποία αφορούσε στην ως άνω ΣΜΠΕ.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματά της ανάλυσης έχει η ΣΜΠΕ έχει καλύψει επαρκώς μόνο τα 10 από τα 35 σημεία (ποσοστό 29%) που θα έπρεπε ως μελέτη να καλύψει.
Η ΣΜΠΕ προτείνει σημαντική αύξηση των ιχθυοκαλλιεργειών εντός της καθορισμένης ζώνης. Ωστόσο, υπολείπεται σε διάφορους κρίσιμους τομείς της περιβαλλοντικής ανάλυσης και της πρόβλεψης των επιπτώσεων.
Μεταξύ άλλων στην ανάλυση επισημαίνεται (σσ. 73-76) ότι ολόκληρη η περιοχή μελέτης, και συγκεκριμένα τα Διαπόρια Νησιά, αποτελεί μέρος του ευρωπαϊκού δικτύου NATURA 2000, που έχει χαρακτηριστεί ως Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) με την ονομασία “Νησιά και θαλάσσια περιοχή του Σαρωνικού” (κωδικός GR 3000020). Ο χαρακτηρισμός αυτός αποσκοπεί στην προστασία σημαντικών φυσικών οικοτόπων και ειδών ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος. Οι ζώνες υδατοκαλλιέργειας κατά μήκος της νοτιοδυτικής ακτής της Σαλαμίνας, επίσης εμπίπτουν στην εν λόγω ΖΕΠ, ιδίως όπου προτείνεται η ανάπτυξη θαλάσσιων ζωνών, υπόκεινται στους κανονισμούς του NATURA 2000. Αυτό απαιτεί αυστηρά μέτρα διατήρησης για να διασφαλιστεί ότι δεν θα υπάρξουν δυσμενείς επιπτώσεις στους προστατευόμενους οικοτόπους και τα προστατευόμενα είδη. Η παρουσία των ιχθυοκαλλιεργειών σε αυτές τις οικολογικά ευαίσθητες περιοχές αποτελεί κίνδυνο υποβάθμισης των οικοτόπων. Η πρόταση εξετάζει μέτρα παρακολούθησης και μετριασμού για την ορνιθοπανίδα, αλλά δεν εξετάζει επαρκώς τον τρόπο με τον οποίο θα αποτραπεί ή θα μετριαστεί η πιθανή ζημία των χερσαίων και θαλάσσιων οικοτόπων, συμπεριλαμβανομένων των στρωμάτων P. oceanica. Η πρόταση πρέπει να διασφαλίζει την πλήρη συμμόρφωση με τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τους εθνικούς κανονισμούς. Θα πρέπει να περιλαμβάνει ένα σαφές πλαίσιο για την τακτική παρακολούθηση, τις περιοδικές αξιολογήσεις και την υποβολή εκθέσεων σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των δραστηριοτήτων υδατοκαλλιέργειας.
Σύμφωνα με την παραπομπή 23 της Οδηγίας 2014/89/ΕΕ “…Όταν στα θαλάσσια χωροταξικά σχέδια περιλαμβάνονται τόποι Natura 2000, η εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων μπορεί να συνδυάζεται με τις απαιτήσεις του άρθρου 6 της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ, ώστε να αποφεύγεται η επικάλυψη”
Σύμφωνα με την ανάλυση θεωρείται σημαντική αδυναμία το ότι δεν έχει αξιολογηθεί επαρκώς ο αντίκτυπος στους πληθυσμούς των πτηνών, ιδίως του ευρωπαϊκού θαλασσοκόρακα (Phalacrocorax aristotelis) και για αυτό απαιτούνται ολοκληρωμένες μελέτες για την κατανόηση των επιπτώσεων στα ευαίσθητα είδη και οικοτόπους και την ανάπτυξη αποτελεσματικών μέτρων μετριασμού.
Οι δυνητικές επιπτώσεις των δραστηριοτήτων ιχθυοκαλλιέργειας στους πληθυσμούς των πτηνών, ιδίως κατά τις περιόδους αναπαραγωγής και διατροφής, δεν αξιολογούνται επαρκώς. Υπάρχει ανάγκη για ολοκληρωμένες μελέτες. Η πρόταση θα πρέπει να περιλαμβάνει λεπτομερή σχέδια για τη συνεχή παρατήρηση και αξιολόγηση της ορνιθοπανίδας, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι προσπάθειες μετριασμού είναι αποτελεσματικές και προσαρμοστικές.
Παρόλο που η έκθεση αναφέρει ότι οι επιπτώσεις από την απελευθέρωση θρεπτικών ουσιών στους βιοτικούς παράγοντες (βιοποικιλότητα, χλωρίδα και πανίδα, με έμφαση στην προστασία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων και των ευαίσθητων ειδών) είναι τοπικές και αναστρέψιμες, δεν υπάρχουν μακροπρόθεσμες προβλέψεις σχετικά με τις σωρευτικές επιπτώσεις στην ευρύτερη βιοποικιλότητα και την υγεία των οικοσυστημάτων.
Η έκθεση δεν ποσοτικοποιεί το είδος ή την ποσότητα των στερεών αποβλήτων ούτε αξιολογεί την ικανότητα της τοπικής περιοχής να διαχειριστεί τα επιπλέον στερεά απόβλητα που παράγονται από την εκτεταμένη παραγωγή υδατοκαλλιέργειας. Η έκθεση δεν περιλαμβάνει λεπτομερείς στρατηγικές για την ελαχιστοποίηση της παραγωγής αποβλήτων και την ενίσχυση των διαδικασιών ανακύκλωσης και επεξεργασίας αποβλήτων. Η αναποτελεσματική διαχείριση των αποβλήτων μπορεί να οδηγήσει σε άτακτη απόρριψη σκουπιδιών, ρύπανση των παράκτιων περιοχών και πιθανές αρνητικές επιπτώσεις στην άγρια ζωή.
Στη ΣΜΠΕ δεν αναφέρεται η παροχή γλυκού νερού και χωρίς αξιολόγηση της παροχής γλυκού νερού, δεν είναι δυνατόν να εκτιμηθεί εάν αυτή θα επηρεαστεί από το ΠΟΑΥ. Η μελέτη δεν ποσοτικοποιεί την απαίτηση σε γλυκό νερό για τον πληθυσμό ή την άρδευση και κατά πόσον οι προμήθειες μπορούν να καλύψουν την απαίτηση ή οποιαδήποτε πρόσθετη απαίτηση των νέων προτεινόμενων εγκαταστάσεων.
Για την περιοχή μελέτης δεν γίνεται καμία αναφορά στην παροχή υπηρεσιών περίθαλψης ή υγείας. Χωρίς αξιολόγηση της υγειονομικής περίθαλψης από τις τοπικέςμυπηρεσίες, δεν είναι δυνατόν να εκτιμηθεί εάν αυτή θα επηρεαστεί από το ΠΟΑΥ.
Δεν υπάρχει αξιολόγηση των αρχαιολογικών χώρων ή των χώρων πολιτιστικής κληρονομιάς και χωρίς αυτή δεν είναι δυνατόν να εκτιμηθεί εάν θα επηρεαστούν από την ΠΟΑΥ.
Στην ανάλυση αναφέρεται επίσης ως σημαντική αδυναμία η αναποτελεσματική δέσμευση των ενδιαφερομένων μερών. Όπως σημειώνεται, υπάρχουν ελάχιστες ενδείξεις αποτελεσματικής διαβούλευσης και συντονισμού. Οι αποσπασματικές προσπάθειες και η έλλειψη συντονισμού υπονομεύουν τον στόχο της εναρμόνισης της υδατοκαλλιέργειας με άλλους τομείς και της επίτευξης βέλτιστων αποτελεσμάτων.
Στην παράγραφο 2.3.2.Ενσωμάτωση στις τοπικές κοινότητες της ανακοίνωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο “Στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές για μια πιο βιώσιμη και ανταγωνιστική υδατοκαλλιέργεια στην ΕΕ για την περίοδο 2021 έως 2030” γράφει “Όπως ισχύει και με κάθε άλλη οικονομική δραστηριότητα, η επέκταση της υδατοκαλλιέργειας απαιτεί και την κοινωνική αποδοχή (την αποκαλούμενη «κοινωνική άδεια λειτουργίας»).” Κάτι που δεν συμβαίνει στην περίπτωση της Σαλαμίνας όπως προκύπτει από τη συγκέντρωση πλέον των 7.000 υπογραφών μέχρι σήμερα, πολιτών και οργανώσεων, που ζητούν να κηρυχθεί η Σαλαμίνα κορεσμένη από ιχθυοκαλλιέργειες, να μη γίνει καμία επέκταση και όταν λήξει η άδεια των υφιστάμενων μονάδων να απομακρυνθούν αφού πρώτα καθαρίσουν τις περιοχές στις οποίες λειτουργούν.
Τον περασμένο Ιούνιο υποβάλλαμε ερώτηση με τίτλο «Π.Ο.Α.Υ.: Άλλη μια περιβαλλοντική επιβάρυνση στην ήδη υποβαθμισμένη Σαλαμίνα» (αριθ. πρωτ.5117/12-06-2024) όμως το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας δεν απάντησε και ο κόσμος στη Σαλαμίνα ανησυχεί διότι δεν υπάρχει πληροφόρηση σχετικά με τις προθέσεις της διοίκησης όσον αφορά την εξέλιξη της υπόθεσης επέκτασης των υφιστάμενων υδατοκαλλιεργειών ή/και τη δημιουργία νέων στη Σαλαμίνα και τα Διαπόρια νησιά.
Σας υπενθυμίζουμε ότι Σαλαμίνα είναι ήδη περικυκλωμένη από πολλές ρυπογόνες δραστηριότητες. Διυλιστήρια, ναυπηγεία – ακόμη και στην Κυνόσουρα που έχει χαρακτηριστεί ως αρχαιολογική ζώνη Α, όπως δηλαδή και η Ακρόπολη – λιμάνια, αγκυροβόλια πλοίων, παροπλισμένα πλοία που σαπίζουν μισοβυθισμένα, κινούμενα πλοία, βιολογικός καθαρισμός (Ψυττάλεια), Ναύσταθμος, ο κόλπος της Ελευσίνας που είναι ήδη επιβαρυμένος, σταθμός υγροποιημένου φυσικού αερίου (Ρεβυθούσα) και τέλος σε πολύ κοντινή απόσταση από η περιοχή ανεξέλεγκτης απόρριψης βυθοκορημάτων από την εκβάθυνση του κεντρικού λιμένα Πειραιά και του νέου επιβατικού λιμένα (κρουαζιέρας).
Με δεδομένα όλα τα παραπάνω,
Ερωτώνται οι κ. Υπουργοί:
Θα λάβετε υπόψη σας
α) τα συμπεράσματα της ανασκόπησης της έκθεσης για την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων
β) τις αποφάσεις του δημοτικού συμβουλίου του Δήμου Σαλαμίνας,
γ) τις αντιδράσεις των φορέων και των κατοίκων του νησιού
δ) την απόφαση 86/2021 (28/4/2021) του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής να γνωμοδοτήσει αρνητικά επί της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) του Σχεδίου για τον χαρακτηρισμό και την οριοθέτηση Περιοχών Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (Π.Ο.Α.Υ.) στην περιοχή των Διαπορίωv Nήσωv Σαρωνικού Κόλπου, Σαλαμίνος και της ευρύτερης Περιοχής αρμοδιότητας Περιφερειακής Ενότητας Νήσων, Περιφέρειας Αττικής
ε) την ήδη βεβαρυμένη περιβαλλοντικά Σαλαμίνα
και να αποσύρεται τις συγκεκριμένες περιοχές από τις προτεινόμενες ως Π.Ο.Α.Υ. σττην Κ.Υ.Α. 31722/4.11.2011 και να ανακηρύξετε τη Σαλαμίνα ως περιοχή κορεσμένη από ιχθυοκαλλιέργειες;
Η Ερωτώσα Βουλευτής
ΣΟΦΙΑ – ΧΑΪΔΩ ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
