Έτσι ήρθε ο AJAX στην Κούλουρη

Σε ένα καφέ του Άμστερνταμ, στις 18 Μαρτίου του 1900, ιδρύεται από 4 φίλους μια ποδοσφαιρική ομάδα που έμελλε να αλλάξει το ποδόσφαιρο στην Ευρώπη. Γνώστες των Ομηρικών επών οι ιδρυτές της αποφασίζουν να της δώσουν το όνομα του μυθικού βασιλιά της Σαλαμίνας του Αίαντα.

Τριάντα ένα χρόνια αργότερα, στη Σαλαμίνα ιδρύεται με πρώτο πρόεδρο τον Δ.Τρικαλίτη και Γεν. Γραμματέα τον Ε.Σοφρά ο Αίας Σαλαμίνας.

Στην πορεία των χρόνων ο μεν AJAX δίδαξε το ολοκληρωτικό ποδόσφαιρο στην Ευρώπη κατακτώντας τρία συνεχόμενα κύπελλα πρωταθλητριών ομάδων (σημερινά CHAMPION LEAGUE)  to 1971,1972 και 1973 ενώ ο Αίαντας της Σαλαμίνας θεωρούνταν από τις ισχυρές ομάδες του Πειραϊκού ποδοσφαίρου. Το 1973 κατά την διάρκεια της χειμερινής διακοπής του πρωταθλήματος Ολλανδίας  και πρίν ο AJAX κατακτήσει το τρίτο συνεχόμενο κύπελλο πρωταθλητριών  , ο Νίκος Γουλανδρής, ο πρόεδρος του σπουδαίου Ολυμπιακού στο πρώτο μισό των “seventies”, που ήταν μεν ακραιφνής οπαδός της πειραϊκής ομάδας αλλά και φίλαθλος του ίδιου του ποδοσφαίρου χρησιμοποίησε τη καλή του σχέση με τον πρώην Γενικό Γραμματέα Αθλητισμού Κωνσταντίνο Ασλανίδη, ώστε να να τον πείσει να πριμοδοτήσουν από κοινού την προσπάθεια να έρθει ο μεγάλος Άγιαξ της εποχής στην Ελλάδα. Του είχε γίνει έμμονη ιδέα. Είχε δει αυτή την ομάδα που μάγευε στο χορτάρι, στον τελικό με τον αιώνιο αντίπαλο Παναθηναϊκό στο “Γουέμπλεϊ”, και ήθελε να τη δει στα ελληνικά γήπεδα αγωνιζόμενη κόντρα στη μεγάλη του αγάπη. Η ολλανδική ομάδα έρχεται στην Ελλάδα και αντιμετωπίζει στις 14 Φεβρουαρίου τον ΠΑΟΚ στην Τούμπα και 2 μέρες αργότερα τον Ολυμπιακό στο Καραϊσκάκη. Μια ιδέα γεννιέται στον τότε γενικό αρχηγό του Αίαντα και ουσιαστικό χρηματοδότη της ομάδας της Σαλαμίνας Σπύρο Μπεγνή την οποία και ανακοινώνει στο Συμβούλιο της Ομάδας προκαλώντας  χαμόγελα για την τρέλα του.

« θα φέρω τον AJAX στη Κούλουρη».

Βρίσκει πρώτα βοήθεια από το Ναύσταθμο που φτιάχνει γρήγορα, αναμνηστικά δώρα με την προτομή του Αίαντα και αλλάζει τις φανέλες της ομάδας, κάνοντας τις όμοιες με αυτές του AJAX αλλά με μπλε χρώμα αντί για κόκκινο. Αρωγοί επίσης σε αυτή τη προσπάθεια, σύμφωνα πάντα με την αφήγηση  του Σπύρου Μπεγνή, ο τότε προπονητής της ομάδας και παλιά δόξα του Ολυμπιακού Μπάμπης Κοτρίδης, ο αδελφός του Σπύρου Μπεγνή και πρόεδρος της πανίσχυρης τότε ΠΕΦΟ Σαλαμίνας Γιάννης Μπεγνής αλλά και ο Κώστας Πολυχρονίου προπονητής τότε της β’ ομάδας του Ολυμπιακού αλλά και του Κορωπίου που αγωνιζόταν στην ίδια κατηγορία με τον Αίαντα (Β΄Εθνική) και αγωνιζόταν για την παραμονή του. Άπαντες με προσβάσεις στον ίδιο τον Νίκο Γουλανδρή. Καθοριστικό δε ρόλο έπαιξε στον τελικό ερχομό του AJAX το παιχνίδι Κορωπί-Αίαντας εκείνης της περιόδου.  Και συνεχίζει την αφήγησή του ο Σπύρος Μπεγνής : « Όντας λοιπόν έτοιμος πήρα τον τον πρόεδρο τον Παντελάκη και τον διορισμένο τότε Δήμαρχο Σαλαμίνας γνωστό αρχαιολόγο και σπουδαίο ρήτορα Παναγιώτη Παρθένη και πήγαμε στο Καβούρι όπου είχε καταλύσει τότε η αποστολή του  AJAX για να βρούμε την ομάδα και να τους δώσουμε τα αναμνηστικά που είχαμε φτιάξει αλλά βασικά τον Ολλανδό πρόεδρο J.van Praag. Ο Νίκος Γουλανδρής παρών στη συνάντηση και όντας μιλημένος από τους Κοτρίδη και Πολυχρονίου έδωσε την εγγύησή του με την φράση « Για ότι συμφωνήσεις με τον Πρόεδρο εγγυούμαι εγώ». Σπουδαίο πράγμα να έχεις την εγγύηση του Γουλανδρή για ένα τέτοιο εγχείρημα. Έπειτα ανέλαβε ο Παρθένης που με την ρητορική και τις γνώσεις του έπεισε τον Ολλανδό πρόεδρο για την αναγκαιότητα ενός τέτοιου παιχνιδιού στο τότε ξερό γήπεδο της Κούλουρης, απότιση φόρου τιμής στον μυθολογικό ήρωα που έδωσε το όνομά του στις δύο ομάδες. Φυσικά, είπε ότι θα ερχόταν η δεύτερη ομάδα. Στεναχωρήθηκα. Τον ρώτησα αν η δεύτερη ομάδα ήταν καλή για να γίνει ανταγωνιστικό το παιχνίδι εναντίον του Αίαντα της Σαλαμίνας που ήταν από τις πολύ καλές ομάδες της Β΄ Εθνικής τότε. Γέλασε και μου είπε ότι η δεύτερη ομάδα τους απαγορευόταν να χάσει ακόμα και από την Εθνική Ελλάδας.

  Ο πρόεδρος του AJAX μου ζήτησε μια επιστολή που θα ζητάει από την Ολλανδική ομάδα να έρθει στην Κούλουρη για να την θέση υπόψη της διοίκησης και με διαβεβαίωσε ότι θα γίνει δεκτή από το Δ.Σ. Θα ήταν μεγάλη τιμή για το σύλλογο να παίξει στα χώματα που γέννησαν τον ομηρικό ήρωα από τον οποίο πήρε το όνομά του ο σύλλογος. Όταν γυρίσαμε στο νησί το πρώτο πράγμα που έκανα ήταν να καθίσω και να γράψω την επιστολή. Μετά από λίγες μέρες έφτασε και επίσημα η  απάντηση των Ολλανδών. Ο θρυλικός AJAX θα ερχόταν στη Σαλαμίνα μετά τις 11 Ιουνίου αλλά θα έπρεπε να πληρώσουμε το κόστος των αεροπορικών εισιτηρίων και της διαμονής για 18 άτομα. Με πολύ κόπο καταφέραμε να ρίξουμε την τιμή των αεροπορικών εισιτηρίων αλλά και της διαμονής της ομάδας. Πάλι όμως το ποσό ήταν μεγάλο. Άγγιζε τις 180.000 δρχ. Αμέσως, στις 2 Απριλίου, έστειλα  επιστολή στον ολλανδικό σύλλογο ότι δεχόμαστε και περίμενα την απάντησή του, για την επιβεβαίωση του ερχομού τους. Οι μέρες όμως περνούσαν και η επιστολή δεν ερχόταν.   Επιτέλους  η επιστολή των Ολλανδών  έφτασε λίγο μετά τις 28 Απριλίου. Η δική μου είχε αργήσει  να πάει αλλά ευτυχώς η απάντηση των Ολλανδών ήταν άμεση. Ο AJAX θα έφευγε από το Άμστερνταμ στις 12 Ιουνίου. Το παιχνίδι θα γινόταν στις 13 και θα έπρεπε να είναι πίσω στην πατρίδα τους στις 14 ή το αργότερο στις 15 Ιουνίου. Θυμάμαι ήταν Σάββατο όταν την έλαβα. Έπρεπε να αγοράσω τα εισιτήρια και να τα στείλω  άμεσα. Είχα πάνω μου 120.000 αλλά δεν πτοήθηκα.

Σήκωσα το τηλέφωνο και πήρα τον Πέτρο το Χιώτη, το γιατρό,  Με είχε διευκολύνει κάποιες φορές όταν ξέμενα από μετρητά για την ομάδα τα  Σαββατοκύριακα. Γιατρέ, το και το. Χρειάζομαι 60 χιλιάρικα μέχρι την Δευτέρα. Έλα να τα πάρεις μου είπε  και συμπληρώνοντας το ποσό πλήρωσα αμέσως τα εισιτήρια. Την Δευτέρα με το που άνοιξαν οι τράπεζες του τα επέστρεψα όπως πάντα. Όλα είχαν τελειώσει. Ο AJAX θα ερχόταν στην Σαλαμίνα.

Κόσμος είχε μαζευτεί στο αεροδρόμιο του Ελληνικού εκείνο το καλοκαιρινό βραδάκι. Οι παρευρισκόμενοι περίμεναν πτήση εξ Ολλανδίας και ξάφνου, ξέσπασαν όλοι σε ζητωκραυγές. Ο Άγιαξ πατούσε για δεύτερη φορά στη χρονιά ελληνικό έδαφος αλλά ο σκοπός της επισκέψεώς του αυτή τη φορά ήταν διαφορετικός. “Τόσο εγώ όσο και οι συμπαίκτες μου θέλαμε πολύ να δούμε το νησί του Αίαντος, όπου πήρε την ονομασία ο σύλλογος μας” δήλωνε ο Τζόνι Ρεπ,  και η θρυλική ολλανδική ομάδα αναζητώντας τις… ρίζες της, θα πέρναγε ένα διήμερο στο νησί της Σαλαμίνας όπου θα έπαιζε και φιλικό παιχνίδι με τον τοπικό Αίαντα. Το πούλμαν της ολλανδικής ομάδας κατέπλευσε στο νησί με τον «ΣΑΛΑΜΙΝΟΜΑΧΟ» Σύσσωμη η κοινωνία της Σαλαμίνας τους υποδέχθηκε τους ποδοσφαιριστές στα Παλούκια και αφού πέρασαν μέσα από το κέντρο της Κούλουρης φτάνοντας μέχρι και το σημερινό Κέντρο Υγείας η μακριά πομπή των αυτοκινήτων  τους συνόδευσε μέσα σε αποθέωση και κορναρίσματα μέχρι το ξενοδοχείο, στο Αιάντειο. Το μοναδικό τότε του νησιού.  Ήταν δε τόσο μεγάλη η πομπή που το τελευταίο αμάξι δεν είχε στρίψει ακόμα στην Λεωφόρο Αιαντείου όταν το πούλμαν είχε ήδη φτάσει εκεί. 

Πιστοί στις κουβέντες τους οι Ολλανδοί, επισκέφθηκαν το επόμενο πρωί τον αρχαιολογικό χώρο και το παλάτι του βασιλιά Αίαντα ενώ βρήκαν χρόνο να κάνουν και μια βουτιά στη θάλασσα. Στις 5:30 στο απόγευμα οι δύο ομάδες παρατάχθηκαν στο ξερό τότε γήπεδο του νησιού, μπροστά σε 5.500 και πλέον θεατές που είχαν στοιβαχτεί στις κερκίδες, ενώ είχαν εκδοθεί 3.500 εισιτήρια τα οποία ήταν τσουχτερά και κόστιζαν 60 και 100 δρχ αλλά, φυσικά είχαν γίνει ανάρπαστα. Η μισή Κούλουρη κυριολεκτικά , ήταν στο γήπεδο εκείνη την ημέρα ενώ ήδη από το πρωί το νησί ζούσε μια μεγάλη αργία εξαιτίας του σπουδαίου γεγονότος. Πολλοί δε από τους θεατές ήταν γυναίκες που συμμετείχαν στην μεγάλη γιορτή του νησιού, αλλά είχαν πάει επίσης να δουν τους  Ολλανδούς και να μυρίσουν ευρωπαϊκό αέρα.

Ανάμεσα στους θεατές,  οι Γουλανδρής, ο τότε Γ. Γραμματέας Αθλητισμού και ο πρέσβης της Ολλανδίας στην Ελλάδα και πολλά άλλα γνωστά ονόματα του ποδοσφαίρου

Ο Αίας, το καμάρι της Σαλαμίνας κοίταξε στα μάτια τον μεγάλο του αντίπαλο και είχε ευκαιρίες να σημειώσει ένα ιστορικό τέρμα, αλλά οι προσπάθειες των Παπαλεξάνδρου και Φραντζή σταμάτησαν στα ξύλινα και τετράγωνα δοκάρια, όπως μας τα περιέγραψε ο επί 22 συναπτά έτη βασικός τερματοφύλακας του Αίαντα Γιώργος Πέππας, όπως επίσης  ο τερματοφύλακας Ντέτσον με την απόδοσή του. Ο κ. Πέππας επίσης μας περιέγραψε και ένα ευτράπελο που συνέβηκε  στο παιχνίδι. Για κάποιο διάστημα οι τερματοφύλακες έπαιζαν μόνοι τους, αφού το βολέ του ενός έφτανε απευθείας στα χέρια του άλλου μέχρι που το βολέ του Ολλανδού τερματοφύλακα έφυγε έξω από το γήπεδο.

Ο Ολλανδός… Αίαντας επικράτησε τελικά με 2-0 με τον Τζόννυ Ρεπ, σκόρερ και των δύο τερμάτων. Τον ίδιο παίχτη που πριν λίγο καιρό είχε σκοράρει εναντίον της Γιουβέντους χαρίζοντας στον AJAX το τρίτο συνεχόμενο Κύπελλο Πρωταθλητριών ομάδων Ευρώπης. Τα γκολ του Ρεπ  πανηγυρίστηκαν από τους Έλληνες φιλάθλους με την ίδια θέρμη, σαν να τα είχε πετύχει ο… συνονόματος! Άλλωστε άλλο ήταν το νόημα του παιχνιδιού…

Για την ιστορία και μόνο θα αναφέρουμε τις συνθέσεις των ομάδων σε αυτό το ιστορικό παιχνίδι αποτίοντας ένα μικρό φόρο τιμής σε αυτούς τους παίχτες που φορούσαν τότε την φανέλα του Αίαντα και ζουν ανάμεσά μας με την εξαίρεση του Φραντζή που έχει αποβιώσει.

Για τον Αίαντα Σαλαμίνας έπαιξαν οι: Πέππας (87’ Βάγιας), Λεονταρίδης, Ψουρούκης (74΄Παυλάκης), Πιλάβης (αρχ), Μπισμπινικάκης, Φραντζής(+), Χειράκης(85’ Βασιλάκης) , Μπακούρος, Στασινόπουλος (60΄Φουρίκης) Παπαλεξάνδρου Δημητριάδης ενώ για την ομάδα του AJAX οι: Ντέτσον, Ταντ, Βίσερ, Ντορντ, Μέντικ, Μπράαμ, Ρεπ, Αλμπερτς, Μπούμα, Κούγκρερς (49’ Λόγκαντ), Βίνανκ.

 Έτσι λοιπόν έγινε πραγματικότητα αυτό το ιστορικό παιχνίδι, που αποτέλεσε ίσως το σημαντικότερο γεγονός του νησιού το 1973. Σαφώς ευνοήθηκε από τις συγκυρίες της εποχής αλλά όλοι όσοι με κάποιο τρόπο ζητήθηκε η βοήθεια τους σε αυτό έσπευσαν να βοηθήσουν αναγνωρίζοντας την σπουδαιότητά του για τον τόπο. Αυτό ακριβώς είναι το δίδαγμα που φέρνει στις μέρες μας. Πάνω από όλα και από όλους είναι το καλό του νησιού.

Άρθρο του Νίκου Γιαννόπουλου στην  εφημερίδα «ΣΑΛΑΜΙΝΙΑ»

Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τον κ. Σπύρο Μπεγνή που μοιράστηκε μαζί μας την ιστορία του παιχνιδιού και για τις πολύτιμες φωτογραφίες από το αρχείο του αλλά και τους κ. Πέππα και Δημητριάδη (παλαίμαχους ποδοσφαιριστές του Αίαντα και παρόντες στο παιχνίδι) και τους Δημήτρη Σπαθή και Βαγγέλη Πόγκα για την βοήθειά τους